МАН-ЫГ ДАХИН ХАГАРАЛД ОРУУЛЖ, ТӨРИЙН ХЯМРАЛ ҮҮСГЭВ

10 / 20 0 сэтгэгдэл 1 477 үзсэнe

Г.Занданшатарын тэргүүлсэн шинэ Засгийн газар байгуулагдах үед Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар Л.Мөнхбаатар томилогдсоноор бүлгийн даргын орон тоо шинээр гарах нөхцөл үүсжээ. Энэ үеэр Ерөнхийлөгч МАН-ын бүлгийн даргаар УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгаланг томилуулах саналаа гаргасан ч, УИХ-ын дарга асан Д.Амарбаясгалан Ерөнхийлөгчийн саналтай зөрж, Ж.Бат-Эрдэнийг томилсон. Тухайн үед Л.Энх-Амгаланг бүлгийн даргаар томилох асуудал олон нийтийн дунд ид яригдаж байсан ч гэнэт намжсан нь анхаарал татсан билээ. Харин энэ шийдвэр Ерөнхийлөгчийг ихэд бухимдуулж, “Намын дарга, Их хурлын даргын суудлаа өг” хэмээн Д.Амарбаясгаланд хатуухан шаардлага тавьсан гэх мэдээлэл тархжээ. Л.Энх-Амгалангийн хувьд улс төрийн карьертаа Байнгын хорооны дарга, УИХ-ын дэд дарга, дараа нь ХНХ-ын сайд, БШУ-ы сайд гэх мэтээр “давхар дээл”-ийн олон алба хашиж ирсэн нэгэн. Гэвч Г.Занданшатарын Засгийн газар бүрдэхэд тэрээр ямар нэгэн сайдын албан тушаал аваагүй үлдсэн. Энэ бүхний цаана “Ухаа худаг”-ийн асуудал байсан гэх яриа ч гарчээ. Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрын “Ухаа худаг”-тай холбоотой санал дүгнэлтийг УИХ-аар хэлэлцэхээс өмнө Л.Энх-Амгаланд тодорхой “даалгавар” өгөгдсөн байсныг Саарал ордныхон Д.Амарбаясгаланд дуулгасан гэх юм. Нөгөө талд нь, Зам тээврийн сайдын албан тушаалаасаа бууснаас хойш улс төрийн идэвх нь сулраад байсан Ж.Бат-Эрдэнэ ч мөн бүлгийн даргын суудалд санаархаж, Д.Амарбаясгаланг шахаж эхэлжээ. Ахынхаа үгнээс хэзээ ч зөрж байгаагүй Д.Амарбаясгалан Л.Энх-Амгалангийн нэр яригдахад Ж.Бат-Эрдэнийг илүүд үзэж, түүнийг томилсон нь дотоодын зөрчлийн эхлэл болсон байна. Ерөнхийлөгчийн зүгээс өөрийн саналыг эсэргүүцсэнд дургүйцэж, “Намын дарга”-аар үлдэхээ илэрхийлэн, Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг Д.Амарбаясгалангийн эсрэг чиглүүлсэн гэх мэдээлэл гараад буй . Ингэснээр МАН доторх эрх мэдлийн тэмцэл гүнзгийрч, УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд хоёуланг нь унагаах хэмжээнд хүрсэн байна. Түүнчлэн “MCS”-ийн нөлөө бүхий гишүүд Ерөнхий сайдыг хамгаалж, харин УИХ-ын даргын тал эсрэг зогссон нь Л.Энх-Амгалангийн оролцоотой гэх яриаг улам өдөөжээ. Үүний улмаас Ж.Бат-Эрдэнийн удирдсан бүлгийн хуралдаанд олон гишүүн оролцохоо больж, тусдаа бүлэг байгуулсан бөгөөд түүнийг Ж.Батжаргал удирдаж эхэлсэн байна. Энэ нь мөн эрх мэдлийн төлөөх дотоод тэмцлийн нэг илрэл гэж үзэж болно. Ингэж МАН-ынхан “жоомоо алах гэж гэрээ шатаав” гэгч болж, эрх мэдлийн төлөөх шуналдаа автсанаар эв нэгдлээ алдлаа. Тэд Ерөнхийлөгчтэй, Ерөнхий сайдтай, УИХ-ын даргатай нам хэдий ч, дотоодын хагарал тэднийг улс төрийн том хямралд оруулж орхилоо.

ДАРХАН-УУЛ АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГА Б. АЗЖАРГАЛ ЗАСАНГИЙН ХҮМҮҮЖИГЧ БОЛОХ УУ?

10 / 20 31 сэтгэгдэл 23 620 үзсэнe

Дархан - уул аймгийн иргэн П . Баяраа 2022 оноос эхлэн Б . Азжаргалтай холбоотой асуудлуудыг цагдаагийн байгууллагад хүргүүлсэн ч нийслэлийн прокурорын газар уг хэргийг хаажээ . Гэвч улсын ерөнхий прокурорт дахин гомдол гаргаснаар шийдвэрийг хүчингүй болгож Б . Азжаргалд холбогдох хоёр эрүүгийн хэргийг нэгтгэн шалгуулахаар болсон байна . Тухайн хэрэгт авилга , албан тушаалын ашиг сонирхлын зөрчил , үндэслэлгүй хөрөнгөжих 60 тэрбумын гэрээ шууд байгуулсан зэрэг ноцтой үйлдлүүд багтжээ . Энэ талаар дархан - уул аймгаас сонгогдсон УИХ - ын гишүүн Д . Батбаяр ‘’ 2023 , 2024 онд тус аймгийн худалдан авах ажиллагаанд шалгалт хийж үр дүнд нь 63 .8 тэрбум төгрөгийн зөрчил илэржээ. Худалдан авалтын төлөвлөлт , тендерийн зарлалт , гэрээ байгуулах шатанд хууль зөрчсөн байсан . Тиймээс дүнг АТГ , ИТХ - д хүргүүлсэн ’’ гэж мэдэгдсэн . Өөрөөр хэлбэл Б . Азжаргал өнгөрсөн хугацаанд хууль бус тендер , худалдан авалтын тогтолцоо бүрдүүлж , төрийн хяналтаас ‘’ дархлагдсан ’’ мэт ажиллаж ирсэн ч байж магад….

ЕРӨНХИЙЛӨГЧ У.ХҮРЭЛСҮХ ЕРӨНХИЙ САЙД Г.ЗАНДАНШАТАРЫГ ОГЦРУУЛАХ ТУХАЙ ШИЙДВЭРТ ХОРИГ ТАВИХДАА ХОЁР ҮНДЭСЛЭЛИЙГ ДУРДСАН

10 / 20 0 сэтгэгдэл 291 үзсэнe

Нэгдүгээрт, Үндсэн хуулийн 43.1-д “Улсын Их Хурлын гишүүдийн дөрөвний нэгээс доошгүй нь Ерөнхий сайдыг огцруулах санал гаргавал, УИХ гурав хоногийн дараа хэлэлцэж эхэлж, арван хоногийн дотор шийдвэр гаргана. Хэрэв УИХ-ын нийт гишүүдийн олонхи уг саналыг дэмжвэл Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай тогтоол батлагдсан гэж үзэж, шинэ Ерөнхий сайдыг гуч хоногийн дотор томилно” гэж заасан байдаг. “ У г санал” гэдэг нь Ерөнхий сайдыг огцруулах санал гэсэн утгатай. Гэтэл Төрийн байгуулалтын байнгын хороо “Огцруулахгүй байхыг дэмжих үү?” гэсэн байдлаар санал хураасан нь Үндсэн хуулийн заалтыг зөрчсөн гэж үзжээ. Хоёрдугаарт, пүрэв гарагийн УИХ-ын чуулганыг тасралтгүй үргэлжлүүлж, баасан гарагт уг асуудлыг шийдвэрлэсэн нь өөрөө хууль зөрчсөн үйлдэл болсон гэж үзэж байна. Учир нь ажлын цаг дууссаны дараа хуралдааныг сунгах бол гишүүдийн олонхын саналаар шийдэх ёстой бөгөөд мөн хуралдаан ирц бүрдсэний дараа л хүчинтэйгээр эхэлсэнд тооцогддог. Гэвч эдгээр хоёр процесс аль аль нь биелээгүй тул баасан гарагийн хуралдаан хууль ёсны хүчинтэй биш нөхцөл үүсч байна. Эндээс үзэхэд, анхны үндэслэлээс илүүтэйгээр хоёр дахь нь илүү ноцтой зөрчил болсон гэж хэлж болох юм. Харин Үндсэн хуулийн хүрээнд авч үзвэл, УИХ-д Төрийн байгуулалтын байнгын хороо оролцож байгаа бөгөөд бүх асуудал заавал байнгын хороогоор дамждаг. Тиймээс Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэхийг хэлэлцсэн тул агуулгын хувьд Үндсэн хуулийн зөрчил үүсээгүй гэж тайлбарлах боломж ч бий. Гэхдээ хоёр дахь үндэслэлийн хувьд маргах боломж бараг үгүй. Үүнээс үзвэл, хэрэв баасан гарагийн хуралдааныг хүчинтэй гэж үзэж байгаа бол УИХ-ын даргын санал болгосноор Д.Амарбаясгаланг чөлөөлсөн шийдвэр ч мөн адил хүчинтэйд тооцогдоно. Гэвч Ерөнхийлөгчийн хориг зөвхөн Ерөнхий сайдын асуудалд тавигдсан нь анхаарал татаж байна. Хэрэв нэг ижил үндэслэл баримталбал, Ерөнхийлөгч Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн хоёр гишүүний аль алиных нь асуудалд хориг тавих ёстой байв. Гэвч тэгсэнгүй. Үүний улмаас баасан гарагийн чуулганы хууль ёсны байдлыг хуульчид дахин шинээр судалж эхэлж байгаа юм.

ТӨРИЙН АЛБАНЫ ЗӨВЛӨЛИЙН ШАЛГАЛТ ОЛОН САЯ ТӨГРӨГӨӨР ҮНЭЛЭГДЭЖ , УБЕГ-ЫН ДАРГЫН СУУДАЛ “ҮНЭД” ХҮРСЭН ҮҮ !?

10 / 17 0 сэтгэгдэл 2 110 үзсэнe

Төрийн албаны зөвлөл (ТАЗ) жирийн иргэдэд хатуу, харин “том” хүмүүсийн өмнө үүдээ дэлгэдэг байгууллага болсныг харуулах нэгэн ноцтой жишээ ил болж ээ . Улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын (УБЕГ) даргын сонгон шалгаруулалтыг хийхдээ ТАЗ хуулийн заалт зөрчиж, авлигын шинжтэй шийдвэр гаргасан гэх мэдээлэл байна. Тус шалгаруулалтад Д.Давааням, Батбаатар нар өрсөлдөхөд тестийн шалгалтаар Батбаатар 35, харин Д.Давааням 23 оноо авчээ. Гэвч ярилцлагын шатанд нөхцөл эргэж, асуултдаа бүрэн хариулсан Батбаатар 26.2, хариулж чадаагүй Д.Давааням 39 оноо ав чээ !!! Шалгалтын дүн ийнхүү эргэлзээ дагуулснаас үүдэн материалыг хянуулах гэсэн боловч ТАЗ-ийн гишүүн Б.Төгсцэнгэл шалгуулагчдын ярилцлагын бичлэгийг авч алга бол жээ.Хэзээ хойно “алга болсон” бичлэг илбийн мэт ил гарч ир жээ. Эх сурвалжийн мэдээллээр, ТАЗ-ийн зарим гишүүд Д.Даваанямыг урьдчилан дэмжих байр суурьтай байсан б а тэр шалгалтад оролцсон гишүүдэд 10-аас дээш сая төгрөгийн хахууль санал болгосон гэх мэдээлэл ч гарав . Тэгвэл ТАЗ-ийн гишүүд авлигад идэгдэж, албан тушаалтуудын мөнгөний өмнө сөхөрдөг нь энэ мэтээр нотлогдож буй... Одоогоор ТАЗ-ийн Маргаан хянан шалгах газарт уг асуудлыг шалгаж байгаа бөгөөд хэрвээ тус асуудал баримтаар тогтоогдвол төрийн албанд шударга ёсны шалгуур үгүй болсон ыг ч мөн нотлоно !!! Шалгалтад итгэж, олон сар бэлддэг мянга мянган залуусын хувьд энэ бол итгэл найдвары г нь тас цохьсон увайгүй гэмт үйлдэл болох нь дамжиггүй.

АВИЛГИЙН ХЭРЭГТ ХОЛБОГДСОН ‘’ЭЛГЭН’’ ХХК ДАХИН ТӨРИЙН ТОМ ТЕНДЕРТ ШАЛГАРЛАА

10 / 15 0 сэтгэгдэл 535 үзсэнe

69.7 тэрбумын “нууц гэрээ”-ний дараа 20.7 тэрбум төгрөгийн шинэ гэрээ байгуулжээ Нүүрсний хулгайн дуулиан өрнөж, төрийн өмчит компаниудын үйл ажиллагаа анхаарлын төвд байсан 2023 онд “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал асан Б.Ганхуяг болон “Элгэн” ХХК-ийн захирал Ч.Цогтбаяр нарын нэр авлигын хэрэгт холбогдож байв. АТГ-аас Ч.Цогтбаярыг өнгөрсөн онд баривчилсан бөгөөд түүнийг Б.Ганхуяг болон түүний зөвлөх С.Энхтөр-тэй хамтран “Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос өндөр дүнтэй гэрээ, тендерүүд авсан, мөн тэдгээрийнхээ төлөө авлига өгсөн гэж үзсэн байдаг. Тэдний хамгийн дуулиантай хамтын ажиллагаа бол 2022 оны аравдугаар сарын 25-нд байгуулсан 69.7 тэрбум төгрөгийн “Тавантолгой ордын далд уурхайн хайгуул, судалгааны ажил гүйцэтгэх гэрээ” юм. Энэхүү гэрээг нууцын зэрэглэлд оруулж, олон нийтээс хаасан байжээ. Гэрээнд “Эрдэнэс Тавантолгой”-г төлөөлж Б.Ганхуяг, “Элгэн” ХХК-ийн зүгээс гүйцэтгэх захирал У.Хүрэлбаатар гарын үсэг зурсан байдаг. Гэвч гэрээ байгуулснаас ердөө нэг хоногийн дараа Засгийн газар тус компанид Бүрэн эрхт төлөөлөгч томилж, уг гэрээг шалгасны эцэст хууль зөрчсөн гэж үзсэн юм. Ийнхүү “нууц гэрээ”-ний асуудал ил болж, Ч.Цогтбаярыг авлига өгсөн үндэслэлээр цагдан хорьсон байдаг. Гэсэн хэдий ч “Элгэн” ХХК үүгээр зогссонгүй — тус компани саяхан дахин 20.7 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй тендерт шалгарсан нь олон нийтийн анхаарлыг дахин татаж байна. Авлигын хэрэгт нэр холбогдож, “эрсдэлтэй компани”-ийн жагсаалтад орсон Ч.Цогтбаяр 2024 онд компанийнхаа хувьцааг өөрийн охин Цогтбаярын Өнөрбаярын нэр дээр шилжүүлсэн байна. Ингэснээр “Элгэн” ХХК-ийн албан ёсны эзэмшигч нь түүний охин болсон юм. “Элгэн” ХХК нь 2005 онд Ч.Цогтбаяр, Т.Сүрэнжав, У.Хүрэлбаатар нарын хамт үүсгэн байгуулсан бөгөөд анх гүний худаг гаргах чиглэлээр ажиллаж байгаад 2010 оноос уул уурхайн өрөмдлөг, хайгуулын үйл ажиллагаа явуулж эхэлжээ. Б.Ганхуягийн удирдлагын үед тус компани “Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос дараах ажлуудыг гүйцэтгэсэн байдаг: • 2018.06.11 – “Цанхийн хэсгийн ашиглалтын хайгуулын өрөмдлөгийн ажил” – 1.6 тэрбум төгрөг • 2018.06.11 – “Тавантолгойн ордын бусад хэсгийн нарийвчилсан хайгуулын ажил” – 9.3 тэрбум төгрөг • 2019.05.08 – “Цанхийн хэсгийн ашиглалтын хайгуулын өрөмдлөгийн ажил” – 8.0 тэрбум төгрөг Нийтдээ “Элгэн” ХХК 19 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй ажил гүйцэтгэсэн байдаг. Мөн Б.Ганхуягийн зөвлөх С.Энхтөр болон Ч.Цогтбаяр нар “Ханбогд рийл истэйт” ХХК-ийг хамтран эзэмшдэг бөгөөд энэ компани нь “Regis Place”, “Park Palace” зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийн барилгуудтай холбоотойгоор мөнгө угаасан байж болзошгүй хэмээн өмнө нь мэдээлэгдэж байв. Ийнхүү авлигын хэрэгт нэр холбогдож, хууль хяналтын байгууллагад шалгагдаж байсан “Элгэн” ХХК төрийн өмчит “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-тай дахин 20.7 тэрбум төгрөгийн тендерийн гэрээ байгуулсан нь олон нийтийн дунд ил тод байдал, хариуцлагын асуудлыг дахин хөндөж байна.

‘’ЭРДЭНЭТ’’ ҮЙЛДВЭРИЙН ТЕНДЕРҮҮД ТӨРИЙН МӨНГӨ ТАНСАГ ХЭРЭГЛЭЭНД УРСАХ УУ?

10 / 14 0 сэтгэгдэл 217 үзсэнe

Төрийн өмчит үйлдвэрийн газруудын төсвийн хөрөнгийг хувийн хэрэгцээнд зарцуулах, зориулалтын бусаар ашиглах асуудал тасрахгүй байна. У лсын төсвийн орлогын томоохон хэсгийг бүрдүүлдэг “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-д ийм асуудал дахин гарчээ. 2025 онд тус үйлдвэр 52 сая төгрөгөөр майонез, 30.6 сая төгрөгөөр хоол амтлагч худалдан авах тендер зарлаж, уг тендерт “Анандаяа” ХХК шалгарсан байна. Үүнээс гадна өтгөрүүлсэн сүү, төрөл бүрийн цай, төрөл бүрийн үр тариа зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнүүдийг авах нэрийн дор хэд хэдэн тендер зарлагдсан нь анхаарал татаж байна. Тансаг тавилгаар байр тохижуулсан захирал Өмнө нь “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн захирал асан Х.Бадамсүрэн албан тушаалаа урвуулан ашиглаж, үйлдвэрийн хөрөнгөөр хувийн орон сууцаа тохижуулсан гэх мэдээлэл ил болж байсан. Г урван унтлагын өрөөгөө тус бүр 10 сая төгрөгийн иж бүрдлээр, ажлын өрөөгөө 8.6 сая төгрөгийн тавилгаар тохижуулж, “MELODIA”, “DONATELLO” брэндийн буйдан, тавилга зэрэгт нийтдээ 80 гаруй сая төгрөг зарцуулсан гэж мэдээлж байв. Мөн 24 сая төгрөгөөр засвар хийлгэсэн төдийгүй 150 гаруй сая төгрөгөөр жигнэмэг, хар чавга худалдан авсан баримт ч ил болж байсан юм. Өөрийгөө 100 сая төгрөгөөр шагнасан захирал Харин одоогийн Ерөнхий захирал Г.Ёндон 2025 онд Уул уурхайн салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойг тохиолдуулан өөрийгөө 100 сая төгрөгөөр шагнаж, “Очир-Эрдэнэ” нэртэй цомоор мялаасан тухай мэдээлэл гарчээ. Түүнийг албан тушаалаа ашиглан эрх мэдлээ хэтрүүлж, үйлдвэрийн хөрөнгөөр 70 гаруй сая төгрөгийн цахилгаан бараа, хэрэгсэл худалдан авсан хэмээн шүүмжилж байна. Мөн Г.Ёндон өөрийн хамаарал бүхий этгээд болох н.Энхжинг “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн Дотоод хяналт шалгалтын гүйцэтгэх захирлаар томилсон гэх мэдээлэл ч олон нийтийн дунд дуулиан тарьсан. Түүнчлэн 2024 онд уурхайчид “удирдлагууд эрх ашгийг маань зөрчиж байна” хэмээн эсэргүүцэл илэрхийлж, “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн түүхэнд анх удаа ажил хаялт зарлаж байлаа. Ийнхүү “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн удирдлагууд улсын хөрөнгийг хувийн хэрэгцээнд ашиглах, тансаг хэрэглээнд зарцуулах, ойр дотнын хүмүүсээ албан тушаалд томилох зэрэг асуудал тасралтгүй гарч, олон нийтийн шүүмжлэл дагуулсаар байна.

ХЭҮК-ООС ШҮҮХИЙН ЕРӨНХИЙ ЗӨВЛӨЛИЙГ ХУУЛЬ БУС ТОМИЛГОО ХИЙЖ, ХӨДӨЛМӨРИЙН ХУУЛЬ ТОГТООМЖИЙГ ЗӨРЧСӨНГ ТОГТООЛОО

10 / 14 1 сэтгэгдэл 292 үзсэнe

Шүүхийн Ерөнхий зөвлө лийн чиг үүрэг нь тухайн байгууллагын өдөр тутмын үйл ажиллагаанд оролцохгүйгээр шүүхийн санхүү, хүний нөөцийг хариуцаж, шүүгч болох хүнийг сонгон шалгаруулах юм. Гэтэл өнгөрсөн хугацаанд Шүүхийн ерөнхий зөвлөл ажлаа хангалттай хийж чадаагүй хэмээн нийт шүүгчдийн зүгээс үзэж байгаа юм. Үүнийг батлах баталгааг Хүний эрхийн үндэсний комиссоос Шүүхийн ерөнхий зөвлөлд хүргүүлсэн шаардлага баталж байна. Тухайн шаардлагад: “… Ерөнхий зөвлөлийн ажлын албаны албан хаагчдын болон нэгж хоорондын ачаалал тэнцвэргүй, Зөвлөлийн дарга, гишүүд, Гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга, газар, төвийн дарга нар болон албан хаагчдын албаны харилцааны чиглэл, өдөр тутмын үүрэг, даалгавар өгөх, ажлыг хариуцах, тайлагнах дараалал тодорхойгүй, албан хаагчдын ажлын ур чадварыг сайжруулах, мэргэшүүлэх үр дүнтэй арга хэмжээ орхигдсон байгааг Комисст авагдсан баримт илтгэж байна. Албан ажлыг хэвийн, тэнцвэртэй явуулах суурь нөхцөл бүрдээгүй нь албан хаагчдад бухимдал, үр дүнгүй ачаалал үүсэх, ажлын албаны газар, нэгжүүд хамтран ажиллахад бэрхшээл учрах, удирдах, удирдуулах зарчим алдагдаж, албан хаагчдын хөдөлмөрлөх эрх зөрчигдөх нөхцөлийг үүсгэж байна. Хөдөлмөрийн хэвийн нөхцөл бүрдээгүй нь хүний болон тогтолцооны хүчин зүйлсээс хамаарахын зэрэгцээ 2021 онд баталсан Шүүхийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх цаг үеийн шаардлагатай холбоотой байна. 2021-2025 онд бүрэн эрхээ хэрэгжүүлж буй Зөвлөл Шүүхийн тухай хуулийн 70 дугаар зүйлээр тогтоосон чиг үүргийн зэрэгцээ уг хуулийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай дүрэм, журмыг боловсруулах мөрдүүлэх, шүүгчийн сонгон шалгаруулалтыг боловсронгуй болгох, шүүхийн захиргааны зохион байгуулалт, үйл ажиллагааны системүүдийг бий болгох, санхүү, хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэх, шүүхийн барилга, дэд бүтцийг байгуулах зэрэг шүүхийн шинэтгэлийг хэрэгжүүлэх шилжилтийн үеийн үүрэг, ачааллыг хүлээсэн байна. Ерөнхий зөвлөлийн ажлын албаны хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөлийг албан хаагчтай хийсэн ярилцлага, санал асуулгын дүн илтгэж байна. “Байгууллагынхаа ажил хэргийн ерөнхий уур амьсгалыг хэрхэн дүгнэх вэ?” гэх ганцаарчилсан ярилцлагын асуултад 21 албан хаагч (32,3 хувь) хэвийн бус, 44 албан хаагч (67,7 хувь) хэвийн гэж хариулсан нь Комиссоос хөдөлмөрлөх эрхийн асуудлаар хийсэн хяналт, шалгалтуудын дунджаас дээгүүр сөрөг үзүүлэлт байна. Ганцаарчилсан ярилцлагаар “Байгууллага дотроо санал бодлоо илэрхийлж, чөлөөтэй харилцаж чаддаггүй, байгууллагын уур амьсгал эрүүл биш, соёл ойлгомжгүй”, “Удирдах албан тушаалтнууд албан хаагчдын үзэл бодлыг сонсдоггүй, шууд загнадаг”, “Хов, сул яриа ихтэй, удирдах албан тушаалтан түүнд автдаг”, “Өмнө ажиллаж байсан байгууллагаас хүйтэн хөндий, хэцүү байсан ч одоо дасаж байгаа”, 2 “Төрийн алба ийм байдаг гэж ойлгох болсон”, “Арван гишүүнээс өөр үүрэг даалгавар ирдэг нь ажил явуулахад ойлгомжгүй байдал үүсгэдэг”, “Гишүүдийн хүмүүс” нэгжийн дарга нарт захирагддаггүй”, “Газрын дарга нар дээд удирдлагад уурласан бухимдлаа ажилтнуудад гаргадаг, удирдах арга барил муутай”, “Үйлчилгээний ажилтнуудаа хамгаалж чаддаггүй, сахилгын хариуцлага ялгаатай ногдуулдаг”, “Шинээр ажилд орсон хүнийг, ялангуяа эмэгтэй албан хаагчдыг ялгаварладаг” зэрэг асуудлууд яригджээ. Ярилцлагад оролцсон албан хаагчид хэл аманд орох, сүүлд асуудал үүсэхээс эмээж байгаагаа илэрхийлж, ярианы нууцлалыг хадгалахыг хүсэж байсныг мөн тэмдэглэх нь зүйтэй. Ажлын байрны уур амьсгал хэвийн бус, албан хаагчдын ажлын ачаалал тэнцвэргүй, хариуцлага, сахилга бат сул, ажлын ур чадвар хангалтгүй, Зөвлөлийн гишүүдийг үл тоох, үүрэг даалгаврыг үл биелүүлэх тохиолдол гардаг болохыг Зөвлөлийн гишүүд мөн тайлбарласан.” хэмээжээ . Өнгөрөгч оны байдлаар 21 албан хаагч чөлөөлөгдөж,42 албан хаагчийг шинээр болон шилжүүлэн томилсон байна. Ажлаас гарсан 20 албан хаагч өөрийн хүсэлтээр, 1 албан хаагч ажил олгогчийн санаачилгаар ажлаас чөлөөлсөн гэх. Харин энэ онд 29 албан хаагчийг шинээр болон шилжүүлэн томилж, 14 албан хаагч ажлаас чөлөөлөгджээ. Ажлаас гарсан 13 албан хаагч өөрийн 3 хүсэлтээр, 1 албан хаагч ажил олгогчийн санаачилгаар ажлаас чөлөөлөгд сөн гэх албан бус эх сурвалжийн мэдээлэл ч мөн байгаа юм.

АН ШИЙДВЭРЭЭ НЭГТГЭЖ ЧАДАХГҮЙН УЛМААС ТӨРИЙН АЖИЛ ГАЦААНД ОРЖ, ХОЙШ УХАРСААР

10 / 13 0 сэтгэгдэл 457 үзсэнe

Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах асуудал АН-ынхнаас болж гацаанд орлоо. УИХ-ын гишүүдийн олонх нь Ерөнхий сайдыг огцруулахад гарын үсэг зурснаар Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэж эхэлсэн ч АН-ынхан орж ирээгүйгээс ирц хүрсэнгүй, хурлыг хаалаа. Уг асуудлыг хэлэлцэж эхэлсэн цагаас АН-ынхан нэгдсэн байр суурьт хүрээгүй, гишүүд нь өөр өөр байр суурь илэрхийлсээр ирсэн бол өнөөдөр ийнхүү УИХ-ын үйл ажиллагааг гацаах алхмыг бодитоор хийлээ. Учир нь Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг даваа гарагийн 11:00 цагт үргэлжлүүлэн хэлэлцэнэ гэдгийг гурав хоногийн өмнө буюу өнгөрсөн баасан гарагт тов тогтоон нийтэд зарласан. Гэвч АН-ынхан бүлгийн хуралдаанаа энэ цагтай давхцуулсан нь санаандгүй тохиолдол биш байв. Улмаар байнгын хороо, чуулганд АН-гүйгээр ирц хүрэхгүй учраас тэд ийнхүү шийдвэр гаргахгүйгээр барахгүй, хувь хувийн эрх ашигтаа баригдан, хоёр үзүүртэй зүү шиг байсаар өдийг хүрч буй нь харамсалтай. Ийнхүү сөрөг хүчний үүргээ ч гүйцэтгэж чадахгүй нөхцөлд хүрсэн нь АН-ын дарга О.Цогтгэрэлийн байр суурьтай шууд холбоотойг эх сурвалж хэлж байна. Учир нь “Тэсо”-гийн О.Цогтгэрэл Г.Занданшатарын талд буй. Тиймээс байнгын хороо, чуулганд нэгдсэн байр суурьгүй буюу өөр өөрсдийнхөөрөө санал өгөх боломжийг олгож, задгай орох нь зүйтэй гэж үзсэн байна. Гэтэл хэрвээ Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулахгүй гэдэг шийдвэр гарчихвал “Тэсо” нам дотроо адлагдах буюу АН-ын нэр хүндийг шороотой хутгаж, сөрөг хүчний үүргээ биелүүлээгүй гэх ялд унах нь гарцаагүй. Ийнхүү хувийн эрх ашигтаа баригдсан даргатай АН-ынхан нэг шийдвэрт хүрэхгүй байсаар төрийн ажлыг гацаанд оруулаад байна. АН-ынхан ингэж эрх мэдэл, албан тушаалын төлөө өдрийн хэд урваж шарваж байна. Тэд ард түмний дуу хоолой бол гэж олгосон кнопоо ийнхүү наймааны хэрэгсэл болгож, МАН-ын засгийг авч үлдэх хуйвалдаан хийгээд ордноор гүйлдэж байгаа нь харамсалтай.

“ТӨСӨВ ХАМГААЛАХ” НЭРИЙН ДОР “ЗАСГАА ХАМГААЛСАН” ЗАХИРАМЖ

10 / 13 0 сэтгэгдэл 361 үзсэнe

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан өнгөрсөн баасан гарагт /2025.10.10/ гишүүдийг “гадаад улсад явахыг түр хориглох” захирамж гаргажээ. Уг шийдвэр аравдугаар сарын 13-наас 17-ны хооронд хүчинтэй байх бөгөөд парламентын түүхэнд бараг анхны тохиолдол гэж хэлж болохоор алхам. Албан тайлбарт нь “2026 оны төсөв болон дагалдах хуулиудыг хэлэлцэж буйтай холбогдуулан” гэх шалтгаан дурдсан ч, улс төрийн хүрээнд энэ захирамжийг “Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах асуудал”-тай холбон хардаж эхэлжээ. Учир нь өнгөрсөн баасан гарагт Төрийн байгуулалтын байнгын хороо Ерөнхий сайдын асуудлыг хэлэлцээд, даваа гариг хүртэл хойшлуулсан. Тэгэхэд “зарим залуу гишүүдийг дарамталж, хуралд суулгахгүй байх”, “заримд нь гадаад томилолтын билет өгч саармагжуулах оролдлого яваа” гэх мэдээлэл хөвөрсөн нь анхаарал татав. Ийнхүү байдал хурцдаж байх мөчид УИХ-ын дарга гишүүдийн гадаад явах эрхийг хязгаарласан нь “төсөв хамгаалах уу, Засгийн газраа хамгаалах уу?” гэсэн асуултыг төрүүлж байна. Хууль зүйн талаасаа харвал, Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 13 дугаар зүйлд “дарга гишүүдийн гадаад томилолтыг олгох, түүний журмыг батлах” эрхтэй гэж заасан. Гэвч энэ удаагийн хязгаарлалт “зайлшгүй шаардлагатай тохиолдолд” гэх хүрээнд орж байна уу гэдэг эргэлзээтэй. Учир нь өнөөдөр /2025.10.13/ ТББХ-оор Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэхийг хэлэлцэнэ. Харин пүрэв гарагт /2025.10.16/ нэгдсэн чуулганаар 2026 оны төсвийн багц хуулиуд орж ирэх юм. Товчхондоо, Д.Амарбаясгалангийн гарын үсэгтэй захирамж нь “улс орны төсөв хамгаалах” нэрийн дор “Занданшатарыг хамгаалах” улс төрийн халхавч болж хувирч байна гэх хардлагыг улам бүр лавшрууллаа.

ХҮН ДАЙРЧ АМИНД НЬ ХҮРСЭН Д.ЭРДЭНЭБААТАР ДАРГА АЖЛАА ХИЙСЭЭР БАЙНА

10 / 10 0 сэтгэгдэл 1 381 үзсэнe

Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын Засаг дарга Д.Эрдэнэбаатар албаны машинтайгаа зам тээврийн ноцтой осол гаргаж, хүний аминд хүрсэн ч өнөөдрийг хүртэл ажлаа хээв нэг хийсээр байна. Эх сурвалжийн мэдээллээр 2025 оны наймдугаар сарын 7-ны өдөр Даргын хэрэглэдэг “Прадо 150” маркын албаны автомашин 68 настай эмэгтэй иргэн “Ө”-ийг мөргөж, газар дээр нь амь насыг нь хохироосон байна. Гэвч хоёр сар гаруй хугацаа өнгөрсөн ч уг хэрэгт холбогдуулан Д.Эрдэнэбаатарыг нэг ч удаа байцаагаагүй, шалгалтын ажиллагаа ч эхлээгүй байгаа нь иргэдийн дургүйцлийг төрүүлж байна. Албаны машин, төрийн шатахуунаар сэлгүүцэж яваад иргэн ийг дайрч амь насыг нь хохироосон хэргийг хэн, ямар шалтгаанаар дарагдуулж, “дарга” хэвээр үлдээв? Энэ хэрэгт хууль хяналтын байгууллагууд яагаад дуугүй байна вэ? Хэнтий аймгийн удирдлагууд, холбогдох байгууллагууд энэ асуудалд тодорхой хариулт өгөх үүрэгтэй. Манай сайт уг хэргийг цаашид нарийвчлан сурвалжилж, иргэдэд үнэн бодит мэдээлэл хүргэх болно.