НЭГҮҮН МЭДЭЭ
ГАДАА ХҮЙТЭРЧ БУЙТАЙ ХОЛБООТОЙГООР УГААРТАХ ТОХИОЛДОЛ НЭМЭГДЭЖ БАЙНА

Гадаа хүйтэрч эхэлсэнтэй холбоотой айл өрхүүд угаарын хийд хордох, цаашлаад амь насаараа хохирол эрсдэл нэмэгддэг. Өчигдөр буюу 09 сарын 11-ний өдөр Сонгинохайрхан дүүрэгт бага насны хүүхэд, гэр бүлийн 2 гишүүний хамт угаартсан гэх дуудлага мэдээлэл бүртгэгдэж, эмнэлгийн яаралтай тусламж, үйлчилгээ авсан байна. УГААРТАХ ГЭЖ ЮУГ ХЭЛЭХ ВЭ? Хүчилтөрөгчийн үүрэг Бие махбодийн үндсэн тэжээл нь хүчилтөрөгч билээ. Хүний тархи хүчилтөрөгчид хамгийн мэдрэг. Амьсгалахгүйгээр 4 минут болоход тархи гэмтэж эхлэх бөгөөд 6 минут болоход л тархи үхэжсэн байх болно. Тархи үхэжинэ гэдэг нь амин чухал эртнүүд болох амьсгал, зүрх судасны үйл ажиллагааг хариуцсан тархины төвүүдийн үйл ажиллагаа үгүй болж амьсгалах боломжгүй, зүрх цохиолох боломжгүй болж биологийн үхэл болдог. Ийм учир хүний хоолойг 4-6 минут хэртэй бооход л хүн үхэх болно. Амьсгалаар хүчилтөрөгчийг шингээн авч хийн солилцоогоор цусанд хүчилтөрөгч нэвтэрнэ. Энэхүү нэвтэрсэн хүчилтөрөгч цусны улаан эс (эритроцит) дэхь гемоглобин гэх нэгжтэй холбогдсоноор оксигемоглобин болж тархи, булчин, эд эсүүдэд тээвэрлэгдэн очиж бодисын солилцоонд оролцдог байна. Угаарын хий (нүүрстөрөгчийн дутуу исэл - CO) Аливаа зүйлийг шатаахад нарийн болон том ширхэглэгт тоосонцор бас нүүрстөрөгчийн давхар исэл (СО2) үүсдэг байна. Энэхүү шатах процесс нь хүчилтөрөгчийн оролцоотойгоор явагддаг. Тэгвэл шатах процессын явцад хүчилтөрөгч хангалтгүй байхад СО2 (нүүрстөрөгчийн давхар исэл) үүсч чадалгүй СО (нүүрстөрөгчийн дан исэл) үүсдэг байна. Нүүрстөрөгчийн дан исэл (СО) нь үнэргүй, өнгөгүй, хүний биед маш хортой, түргэн хугацаанд үхэлд хүргэдэг хий юм. СО нь автомашины дутуу шаталт, нүүрсны дутуу шаталт, химийн бодисын шаталт зэргийн дүнд үүсдэг. Угаартах нь Дутуу шаталтын дүнд үүссэн нүүрстөрөгчийн дутуу исэл (СО) нь хүчилтөрөгчөөс 200 дахин илуу хурдтайгаар цусны улаан эсийн гемоглобинтой холбогдох чадвартай. Маш бага хэмжээний СО буюу угаарын хийгээр хүн амьсгалахад хийн солилцоонд орж маш хурдтайгаар гемоглобинтой нэгдэж карбоксигемоглобин үүсгэнэ мөн гемоглобинтой нэгдсэн хүчилтөрөгчийг гадагшлуулдаг байна. Өөрөөр хэлбэл хүний биед хүчилтөрөгч холбогдох орон зай үгүй болж үлдсэн хүчилтөрөгчүүдийг нь шахан гаргаснаар биемахбод эсийн түвшинд бодисын солилцоо хямарч эхэн үед хордлогын шинж өгч тун удалгүй тархи үхжиж нас бардаг байна. Иймийн учир өнгөгүй, үнэргүй энэ хийг чимээгүй алуурчин гэж нэрлэдэг. Угаартаж эхлэх даруйд толгой өвдөх, дотор муухайрах, бөөлжүүлэх, нүд эрээлжлэх, ухаан балартах шинжүүд илэрнэ. Угаартаж байгаагаа хүн мэдсэн хэдий ч тархины үйл ажиллагаа саатаж хордлогонд орсон байдаг учир юу ч хийж чадалгүй үхэлд хүргэх эрсдэлтэй тул угаарын хий хэмжигч дохиолуур гэртээ байршуулах, зуух нь бүрэн шаталт өгч байгаа зэрэгт анхааралтай хандахыг зөвлөж байна.

"Мэдрэг мазаахай" төслийнхөн 5000 хүүхдэд туслана

Жил ирэх тусам хүнсний мэдрэгшилттэй байх магадлалтай хүүхдийн тоо өсч байгааг лабораторийн судалгаа харуулж байна. Харамсалтай нь хүнсний мэдрэгшил, үл зохицол нь хүүхдүүдийн дунд суурь өвчинд өртөмхий болох нэг чухал нөхцөл болдогийг эцэг эхчүүд тэр бүр мэдэхгүй явсаар хүндрүүлэх нь элбэг. Тэгвэл “Мэдрэг Мазаахай” төсөл нь нийгмийн өмнө тулгамдаад байгаа энэхүү асуудлыг таниулах, зөв цэгцтэй мэдлэг, дадлаар хангах, цаашлаад цаг алдахгүй оношлох, эмчлэхэд зөв чиглүүлэг өгөх, эцэг эхчүүдийг зохистой дадлаар хангахаар зорьж буй юм. Хүний их эмч, шим тэжээл судлаач, “Та өөртөө хайртай юу?” номын зохиолч Б.Золзаяа өөрийн мэргэжлийн туршлага, тэр дундаа сүүлийн таван жилийн судалгаа, шинжилгээ дата дээрээ үндэслэн тус төслийг санаачлан боловсруулжээ. Төслийн баг болох 20 гаруй эрдэмтэн, багш, эмч, хоол зүйч, нийгэмд нөлөөлөгчид нэгдэж өнөөдөр “Мэдрэг Мазаахай” төслийн нээлтийг Хан-Уул дүүргийн ИТХ-тай хамтран хийлээ. Төсөл эхний ээлжинд тус дүүргийн 5000 хүүхдийг хамруулахаар төлөвлөж байгаа аж. Зөвхөн нэг удаа зөвлөгөө өгөөд өнгөрөх бус 14 хоногийн турш 20 багш мэргэжилтний үнэ цэнэтэй хичээл, зөвлөгөөгөөр цогц мэдлэг авах боломжийг бүрдүүлэн зохион байгуулж байна. Мэдрэг Мазаахай төслийн зорилго нь: -Хүнсний үл зохицол, глютений мэдрэгшлийн талаар нийгэмд таниулах -Эрт оношлох, урьдчилан сэргийлэх, эмчлэх боломжийг бүрдүүлэх -Өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх -Хүнсний мэдрэгшилтэй хүүхдүүдийг таних тэмдэгжүүлэх, өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх -Төрөөс баримталж буй эрүүл мэнд, хүнсний аюулгүй байдлын бодлого, чиглэлийг дэмжин ажиллах -Эмчилгээний хүртээмжтэй байдлыг хангах зэрэг юм. Танай гэрт Мэдрэг Мазаахай байгаа юм биш биз. Тийм бол дараах холбоосоор орж бүртгүүлээрэй. Хан-Уул дүүргээс эхэлж байгаа төсөл цаашлаад нийслэлийн бүх дүүргийг хамран аав, ээж асран хамгаалагчдийн эрүүл мэндийн боловсролыг сайжруулахад хувь нэмрээ оруулна гэж төлөвлөж байна.

СХД-Т 42 НАСТАЙ ИРГЭН СОГТУУРСАН ҮЕДЭЭ БУСДЫГ ХУТГАЛЖ, ЗУГТААСАН ХЭРЭГ ГАРЧЭЭ

Өчигдөр буюу 09 сарын 11-ний өдөр “22-ын товчооны Сансар худалдааны төвийн ойролцоох хашаанд хүнд хутгалуулчихлаа” гэсэн мэдээлэл цагдаагийн байгууллагад ирсэн. Дуудлага, мэдээллийн дагуу Сонгинохайрхан дүүргийн цагдаагийн газрын Нэгдүгээр хэлтсийн алба хаагчид шалгалтын ажиллагаа явуулахад 42 настай “М” нь согтуурсан үедээ 35 настай “М”-той маргалдаж хэвлий хэсэгт нь хутгалж, хэргийн зугтаасныг шуурхай эрэн сурвалжилж, илрүүлжээ. Иймд иргэн архи, согтууруулах ундааны зүйл хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байж, уур бухимдлаа тэвчин, бусдад хүндэтгэлтэй хандаж болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлээрэй. Бусдыг хутгалж, хэргийн газраас зугтаасан этгээдийг олж тогтоон шалгалтын ажиллагаа явуулж байна .

“МУУДСАН МАХТАЙ” ХООЛ ИДЭЖ 10 ГАРУЙ ХҮҮХЭД ХОРДСОН ХЭРГИЙГ СОНГУУЛЬТАЙ ХОЛБООТОЙ НУУЦАЛЖ БАЙНА

Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн 192 дугаар цэцэрлэг хүүхдүүдэд долоо хоног муудсан махаар хоол хийж өгсөн талаар нэгэн ээж нийгмийн сүлжээнд анх нийтэлсэн. Тэрбээр энэ тухай бичихдээ баримт нотолгоотой хэмээн тодотгож байв. Тэгвэл уг мэдээллийн мөрөөр мэргэжлийн байгууллагын шалгалт орж, хариуцлага алдсан цэцэрлэгийн эрхлэгч, нярав, тогооч гурвыг ажлаас нь чөлөөлжээ. Тус цэцэрлэгийн эрхлэгч Ц.Саранмандах өчигдөр /2024.09.10/ "Асуудлыг таслан зогсоож, шуурхай арга хэмжээ авсан. Хүнсийг нярав хүлээн авч, тогооч нар хоолыг хийх үүрэгтэй. Цаашид хариуцлага тооцно. Надад ч хариуцлага тооцвол тооц" гэж мэдэгдсэн билээ.

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Ж.БАТЖАРГАЛ ТЭРГҮҮТЭЙ ДАРГА НАР 540 ТЭРБУМЫН ҮНЭЛГЭЭТЭЙ АЛТНЫ ОРД "ХУЛГАЙЛЖЭЭ"

УИХ-ын гишүүн Ж.Батжаргал Төв аймгийн Засаг даргаар ажиллаж байх үедээ газрын доорх баялаг болох 540 тэрбум төгрөгийн үнэлгээ бүхий 2 тонн алтны нөөцтэй ордыг ОНӨААТҮГ-ын эзэмшилд шилжүүлж байгаа нэрийн дор "ХУЛГАЙЛЖЭЭ". Энэ түүх 2017 онд 2 тонн нөөцтэй алтны ордыг эзэмших эрх бүхий “Эрдэнэсийн эрэг” гэх ХХК-ийг байгуулж байснаас эхлэлтэй аж. Тус компанийн 34 хувийг ОНӨҮГ болох Төв эрдэнэс, 66 хувийг Голд Харбор гэх хувийн компани эзэмшихээр тохиролцсон байх. Гэвч эцсийн дүндээ Төв аймгийн Заамар сумын “Өвөр наймганы ам” гэх газар байрлах 2 тонн алтны нөөцтэй орд хэрхэн замхарч, Голд Харборын эзэмшилд бүрэн очихоор болсныг тайлбарлая. Хэргийг он цагийн дарааллаар өгүүлбэл: 2017 он УИХ-ын гишүүн Ж.Батжаргал 2017 онд Төв аймгийн Засаг даргаар ажиллаж байхдаа одоогийн Засаг дарга Д.Мөнхбаатар, одоогийн Зуун мод сумын Засаг дарга Д.Сарангэрэл, тухайн үеийн ИТХ-ын дарга Ц.Энхбат, одоогийн “Эрдэнэсийн эрэг” компанийн ТУЗ-ийн дарга Г.Сурмаа нартай хамтран “Төв Эрдэнэс” ОНӨААТҮГ-г байгуулжээ. Гэтэл өнөөдөр Төв Эрдэнэс 34%, “Голд Харбор”-ын 66 хувийг нь эзэмшдэг 2 тонн алтны нөөцтэй ордыг эзэмших эрх бүхий “Эрдэнэсийн эрэг” ХХК нь Голд Харборийн эзэн Г.Ууганхүүгийн 100 хувийн эзэмшилд улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн байна. Уг нь тэд нээлттэй сонгон шалгаруулалт хийж хамтралын компаниа сонгох ёстой байсан атал гуравхан хоногийн өмнө байгуулсан Голд харбор компанийг ногоон гэрлээр сонгосон хачирхалтай. 2022 он Харин 2022 онд одоогийн “Эрдэнэсийн эрэг” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Г.Сурмаа захиалагчдынхаа даалгаврыг биелүүлж, компанийн дүрэмдээ өөрчлөлт оруулан өнөөх алтны ордоо хулгайлах төлөвлөгөөгөө шат ахиулжээ. Тодруулбал тус компанийн ТУЗ-д орон нутаг буюу Төв Эрдэнэсийг төлөөлж 3, Голб Харборыг төлөөлж 4 гишүүн багтдаг. Харин 2022 онд компанийн дүрмийг өөрчлөхдөө аливаа асуудлыг ТУЗ-ийн гишүүдийн дийлэнх олонхоор биш олонхын шийдвэрээр шийдвэрлэхээр болгожээ. Ингэснээр Голд Харборын 4 гишүүн бие даан шийдвэр гаргах боломжтой болж байгаа юм. 2024 он Харин одоо ТУЗ-ийн дарга Г.Сурмаа цагаан дээр хараар бичсэн баримтыг үгүйсгэж, компанийн дүрмээ өөрчлөөгүй гэж зүтгэж байгаа нь түүний увайгүй үйлдэл хэрээс хэтэрснийг харуулна. Үүгээр зогсохгүй хамгийн хачирхалтай нь бүтэн 7 жилийн өмнө Төв аймгийн дарга нар өөрсдөө орон нутгийн өмчит газар 34 хувь эзэмшихээр хувийн компанитай гэрээ хийчихсэн хэрнээ энэ асуудлыг одоо мэддэг дарга даамал, ТУЗ-ын гишүүн, нэг ч хүн алга. 1.Тухайн үед Ж.Батжаргалын өгсөн даалгаврыг яв цав гүйцэлдүүлж байсан одоогийн Засаг дарга Д.Мөнхбаатар аймгийн орон нутгийн өмчит Төв Эрдэнэсийн 34 хувь нэг хүний өмчлөлд очсоныг огт мэдэхгүй юм гэнэ. 2.Харин дараагийн мэдэхгүй гэх хариултын эзэн нь “Төв Эрдэнэс” ОНӨААТҮГ-ын ТУЗ-ын даргаар томилогдож байсан одоогийн Зуун мод сумын Засаг дарга Сарангэрэл юм. Одоогийн Зуун мод сумын Засаг дарга Сарангэрэл нь 2017 онд ТУЗ-ын гишүүн, 2019 оны 4 сарын 11-ны өдөр “Төв Эрдэнэс” ОНӨААТҮГ-ын ТУЗ-ийн даргаар томилогдож байсан атлаа “уг асуудлыг би ёстой мэдэхгүй байна” гэх хариултыг өгч байгаа нь асуудлыг бүр ээдрээтэй болгож байв. Тэр ч байтугай 2018 онд Заамар сумын иргэд энэ ордын асуудлаар Захиргааны хэргийн шүүхэд хандахад одоогийн Зуун мод сумын Засаг дарга Сарангэрэл компанийн биет төлөөлөгчөөр шүүх хуралд оролцож байсан баримт бий. Ийм атлаа мэдэхгүй, бүү мэд болчихсон нь хулгайн хэргээ илт халхавчлан далдалж байгаа үйлдэл юм. Үүгээр ч зогсохгүй хэргийн эзэн хэнгэргийн дохиур болох аймгийн орлогч дарга Г.Сурмаа болсон явдлаас бас л дээрх хоёр дарга шиг бултаж бүх зүйл хууль дүрмийн дагуу явж байгаа гэх жижүүрийн хариултыг өгч байв. Харин өчигдөр буюу 2024 оны 9 дүгээр сарын 9-ны шөнийн 12 цагт Төв аймгийн ИТХ-ын ээлжит хурлаар Г.Сурмаа “Төв эрдэнэс”-тэй холбоотой асуудлыг танилцуулж, хүн итгэмээргүй ноцтой зүйлийг ярьжээ. 2017 оноос хойш 41 ИТХ-д нэг ч удаа үйлдвэрийн газрын тайлан тооцоог танилцуулж байгаагүй атлаа өнөөдөр ингээд оруулж ирж байгаа нь хулгайгаа дуусгаад зугтах гэсэн санаа юм. Ингэхдээ “Голд Харбор Төв аймгийн 100 жилээр хандив өгсөн. 100 сая төгрөгийн өрөнд орсон тул Голд Харборт орон нутгийн үлдсэн 34 хувийг өгөхөөс өөр аргагүй болсон” гэж ИТХ-ын гишүүдэд танилцуулжээ. Ийнхүү 540 тэрбумын төгрөгийн үнэлгээтэй алтны ордыг хамсан, хамжиж хулгайлж байгаа хууль бус үйлдэлд хууль хяналтын байгууллага, АТГ, Төвийн бүсээс сонгогдсон гишүүд гээд эрх байгууллага албан тушаалтан, албан байгууллагууд анхаарахгүй бол газар доорх баялгаа хулгайч дарга нарт алдаад дуусах нь.

ХАЙЛААСТАД ДОЛООН ХҮН МӨРГӨЖ, 16 НАСТАЙ ОХИНЫ АМЬ ХОХИРООСОН ЖОЛООЧИД ХОЁР ЖИЛИЙН ЯЛ ОНООЛОО

Өнгөрөгч дөрвөн сарын 17-ны өдөр Чингэлтэй дүүргийн 13-р хороо, Хайлаастын өрхийн эмнэлэг орчимд зам тээврийн ноцтой осол гарсан. Т ухайн өдрийн 19 цагийн орчимд Чингэлтэй дүүргийн 15 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт Toyota Prius маркийн автомашин Hyundai Verna маркийн автомашинтай мөргөлдсөний улмаас явганаар зорчиж байсан 9-14 насны 6 хүүхэд, насанд хүрсэн 1 хүнийг мөргөсөн харамсалтай осол болж, 16 настай охин нас барсан. Тэгвэл прокуророос "шүүгдэгч Т.О-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 3 дахь /Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих/ хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хүлээн авсан. Шүүхээс шүүгдэгч Т.О-г “Авто тээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас 2 хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол, 3 хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол, 1 хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол тус тус учруулж, 1 хүний амь насыг хохироосон” буюу Эрүүгийн хуулийн 27.10 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Шүүгдэгч Т.О-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 8 жилийн хугацаагаар хасаж, 2 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдуулан шийдвэрлэв.

МОНГОЛ ЭМЭГТЭЙ 4 МЕТР УРТТАЙ БАР ЗУРЖЭЭ

Тус тэмцээнд Монгол улсаа төлөөлөн эрэгтэй тав, эмэгтэй зургаан тамирчин өрсөлдсөнөөс эрэгтэйчүүдийн 125кг жинд Б.Намбардагва хүрэл медаль хүртлээ. Тэрбээр тэмцээний хамгийн хүнд жинд барилдсан бөгөөд эхний тойрогтоо гоц мөргөжээ. Улмаар дараагийн тойрогт Японы тамирчныг, шигшээд Хятадын тамирчныг ялж, хагас шигшээд ялагджээ. Хүрэл медалийн төлөө Казакстаны бөхийг ялж, ДАШТ-ий медальтан болов. Мөн эмэгтэйчүүдийн 55кг жинд оролцсон Б.Халиун мөнгөн медаль хүртсэн бол 76 кг жинд өрсөлдсөн Т.Түвшинжаргал тавдугаар байранд шалгарчээ. Энэ тэмцээнд нийт 700 орчим тамирчин өрсөлдсөн байна.

ДЭЛХИЙД ТАНИГДСАН ЧАНАРЫГ МОНГОЛД... НОМИН ЛИФТ 20 ЖИЛ

Юуны өмнө Номин Лифт салбарын 20 жилийн ойн баяр болж байна. Танд болон танай хамт олонд баяр хүргэе. Номин Лифт салбарын анх байгуулагдаж байсан үеийг одоотой харьцуулвал хэр өөрчлөлтүүд гарсан байна вэ? Баярлалаа. Номин лифт салбар 2004 оны 5 сард нэг механик инженер, нэг электроник инженер, нэг хэсгийн ахлах гэсэн 3 инженертэйгээр лифт, урсдаг шатны чиглэлээр үйл ажиллагаагаа эхэлж байсан. Одоогийн байдлаар манайх 70 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй Монгол Улсад нийтдээ 800 гаруй лифт, урсдаг шат, кран өргөхийн чиглэлийн тоног төхөөрөмжүүдийг импортлон оруулж ирсэн байна. Өнгөрсөн 20 жилийн хугацаанд манай хамт олноос магистр доктор зөвлөх болон мэргэшсэн зэрэг 20 гаруй инженерүүд төрөн гарсан. Номин Лифт салбарын хувьд хамтарч ажилладаг олон улсын байгууллагуудынхаа талаар мэдээлэл өгнө үү. Манай компани 2004 оноос лифтний чиглэлээр үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд 2005 оноос Shanghai Mitsubishi elevator компанитай албан ёсны дистрибьютер гэрээ байгуулсанаас хойш 19 дэх жилдээ хамтран ажиллаж байна. Shanghai Mitsubishi elevator компанийн хувьд Ази тивдээ сүүлийн 20 жилд тэргүүлэгчээр олон улсын хэмжээнд эхний 5 байранд ордог шилдэг компани юмаа. БНХАУ-ын лифтны олон арван компаниас цор ганц улсын үйлдвэр бөгөөд японы Mutsubishi компанитай хамтарсан үйлдвэр юм. Тус компани нь литфний үйлдвэрлэлд олон арван шинэлэг технологи анхдагчаар нэвтрүүлсэн тул тэдгээрээс 3 н амжилт нь геннис номонд бүртгэгдсэн байдаг. Shanghai Mutsibishi Elevator компани нь жилд 100 мянга орчим лифт, урсдаг шатыг үйлдвэрлэдэг тул үйлдвэрлэх хугацаа 70 - 90 хоног байдаг. Мэдээж хэрэг бүтээгдэхүүний чанар, хийцийн хувьд онцгой байдаг нь өндөр үнэтэй байхад нөлөөлдөг байх. Иймээс бид зах зээлийн байдлыг мэдэрч БНХАУ н Делфар компанитай сүүлийн 9 жилийн турш хамтран ажиллаж байна. Манайд хэрэгжиж буй төслийн хугацаа санхүүгийн байдлаас хамаарч бид дээрх компаниудтай хамтран ажилласанаар Монгол улсынзах зээлд тодорхой байр суурь эзэлж амжилтанд хүрлээ. Хамтран ажилласан томоохон төслүүдээсээ дурдвал? 20 жилийн хугацаанд бид NCD Группийн Ривер Гарден, Гарден Сити, Өнөр Хороолол, Шангрила зочид буудал, Хүннү 2222 хотхон, Сансар Гарден, Хурд Групп, Седар Сити хотхон, Нийслэл худалдааны төв, Содон хороолол, Богд Вилла, гэх мэт төслүүдтэй ажилласан байна. Мөн УИД-ийн дахин сэргээх бүтээн байгуулалтад манай хамт олон оролцсон. Зөвхөн Улаанбаатар хотод гэлтгүй орон нутагт ч бид ажилладаг. Жишээ нь: Өвөрхангай аймаг Хужирт сум, Говьсүмбэр аймаг, Дархан, Эрдэнэт, Ховд аймаг гэх мэт орон нутгийн бүтээн байгуулалтанд оролцож байна. Мөн угсралтын дараах засвар үйлчилгээ болон сэлбэг тоног төхөөрөмж нийлүүлж бүрэн бүтэн хариуцаж сар болгон тогтмол үзлэг оношилгоонд хийж ажилдаг. Дэлхийн томоохон байгууллагуудтай албан ёсны эрхтэйгээр хамтран ажиллахад эксклюсив гэрээ заавал хийдэг үү эсвэл Монгол талаас ямар нэгэн шаардлага хангах ёстой байдаг уу? БНХАУ-ын ихэнх том брэндүүд заавал томоохон шаардлагуудыг хангахыг шаарддаг. Тэрхүү томоохон шаардлагууд нь хүн ам болон улсын хөгжилөөс хамаараад манай Европ болон японы олон улсад нэрд гарсан томоохон компаниудтай хамтран ажиллах хүсэлт тавьж судалгаа хийсэн боловж манай улсын зах зээлийн эрэлт хэрэгцээ нийлүүлэлтийн хэмжээнээс болж бидэнд онцгой эрх өгөхөөс татгалзсан юм. Иймд бид тухайн компаний бүс болон мужийг хариуцсан салбар компаниудтай хамтран ажиллах боломж л олддог. Иймээс онцгой эрхийг шууд авах боломж хязгаарлагдмал байдаг. Лифт ашиглах хугацаа олон улсад хэдэн жил байдаг вэ? БНХАУ-ын стандарт бол 20 жил байдаг. Лифтны үйл ажиллагаа хэвийн ч гэсэн дахин шинээр солиод явдаг. Яагаад гэвэл энэ мөнгийг улсаас нь хариуцдаг. Харин МУ-д 20 жил болсон лифтээ засаад дахиад 10 жил гэж явдаг. Орон сууцны байрны хувьд СӨХ нь хариуцаж байгаа учраас шинэчлэх, засвар хийхэд санхүүгийн хувьд хүндрэлүүд их гардаг. Яагаад гэвэл 1 байр 10 лифттэй гэж үзвэл СӨХ-өөс 1 тэрбум төгрөгийг лифтний засвар үйлчилгээ, шинэчлэлд зарцуулна гэж байхгүй шүү дээ. Бусад лифтний салбар компаниудаас Номин лифтний ялгарах онцлог нь юу юм бэ? Бид өөрсдийн угсарч суурилуулсан лифт, урсдаг шатны хувьд гурваас таван жилийн хугацаанд үйлдвэрлэгч компаниас мэргэжилтэн урьж хамтарсан үзлэг шалгалт хийж тухайн лифтний аюулгүй ажиллагаа зайлшгүй хийгдэх засвар үйлчилгээ солих эд ангиудыг нарийвчлан тогтоож акт үйлддэг. Мөн техникийн үзлэгийн дүгнэлтээс үндэслэн түргэн элэгдэлтэй сэлбэг болон зайлшгүй шаардагдах сэлбэгийн нөөцийг бүрдүүлэн ажиллаж байгаа нь лифт урсдаг шатанд тохиолдох эвдрэл гэмтэлийг шуурхай засварлахад онцгой үр дүн өгдөг. Өөрсдийн инженер техникийн ажилтныг хагас жил тутамд мэргэжилийн сургалтанд хамруулж зохион байгуулж байгаа нь хүн бүхэн мэдлэг чадвар дадлага туршлагыг нэмэгдүүлдэг нь үр дүнгээ өгдөг чухал арга хэмжээ болдог. Бид үйлдвэрлэгч байгуулагатай байнгын тогтмол харилцаа тогтоож техникийн онлайн тусламжийг хүссэн цагтаа авч байгаа нь лифт урсдаг шатанд тохиолддог гэмтэл зогсолтыг арилгахад чухал нөлөөгөө өгч байна. Дээрх 3 зүйлс нь манай хамт олны ажил амжилттай явж байгаагийн суурь нь болдог гэж бодож байна. Монголын зах зээл дээр импортоор ирж байгаа лифтний бараг 95 орчим хувь нь БНХАУ орж ирж байгаа. Лифтний хаалга нь өөрөө өдөрт бараг хэдэн зуун онгойдог шат нь өдөрт хэдэн мянган удаа эргэдэг. Тэрийг байнгын тогтмол сервис үйлчилгээгээр хангана гэдэг хамгийн чухал зүйл юм. Манай компанийн хувьд Монголд эхний 5-д орох хэмжээний том засвар үйлчилгээ хийдэг багтай. Яагаад давуу тал гэж байгаа вэ гэхээр зарим компаниуд манайх шиг ийм олон хүнийг засвар дээрээ ажиллуулж чаддаггүй. Манайх бол яг 17 хүн зөвхөн сервис үйлчилгээ хариуцаж явдаг гэсэн үг. Номин Холдинг компанийн 30 жилийн ойгоор “Номин Лифт” салбар шилдэг хамт олноор шалгарч байсан. Энэхүү шагналыг авахад ямар хүчин зүйлс нөлөөлсөн гэж та харж байна вэ? Маш олон салбар компаниуд дундаас шилдэгийн шилдэг компаниар шалгарч байсандаа бид их баяртай байсан. 2022 онд дэлхий нийтийг хамарсан цар тахал дуусч байсан үе. Тухайн үед манай компанийн хувьд орон тооны цомхотгол хийгээгүй яг багаараа ажиллаж байсан. Зарим үед барилга дээрээ 14 хоног ч байрлаж байсан үе бидэнд бий. Баг хамт олон тогтвор суурьшилтай ажиллах, багаараа гүйцэтгэсэн ажлын үр дүн гээд олон хүчин зүйл нөлөөлсөн. Танай компанийн дараагийн жилүүдэд төлөвлөж байгаа томоохон ажлууд юу вэ? Мөн Номин лифт салбарын алсын харааг та бас хэрхэн харж байгаа вэ? Монгол Улсад 45-50 давхрууд эхнээсээ баригдаж эхэлж байна. Манай компанийн хувьд томоохон төслүүдтэй цаашид хамтарч ажиллаад зогсохгүй Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийн гол асуудал болох зогсоолын төслүүдэд оролцоно гэж төлөвлөж байна. Борлуулалтын дараах үйлчилгээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү. Манай компанийн хувьд 17 засвар үйлчилгээний ажилтантай. Тэдгээр нь хотын бүсчлэлээр хуваан ажилладаг. Номин дуудлагын төвийн 18002888 дугаараар 24 цагийн дуудлага авдаг. Хотын түгжрэлээс хамаараад нэг дуудлага дээр 2-3 цагийн дотор очно. Гэхдээ нэг буруу ойлголт байдаг. Лифт дотор хүн гацсан үед дуудлага өгөх нь өрөөсгөл ойлголт. Лифт дотор хүн гацах юм бол заавал тухайн объектын лифтчин болон ашиглалт хариуцсан механикч хүн аюулгүй байдлыг хангаад, хүнээ гаргаад өөрийн хэмжээнд арга хэмжээ аваад болохгүй бол дуудлагын төвд хандах ёстой байдаг. Хүмүүс лифтний хаалгыг зүгээр энгийн хаалга гэж боддог. Гэтэл лифт гацаж байгаа тохиолдлын бараг 90% нь хаалганаас нь болж байдаг. Орчин үеийн лифтнүүд хаалга бүрэн хаагдаагүй эрсдэлтэй, аюултай нөхцөл байдалд ороход шууд автоматаар зогсчихдог. Жишээ нь лифт ажиллаж байгаа үед хүчээр онгойлговол шууд аюул гээд зогсоно гэсэн үг. Энэ болгоныг манайхан мэдэхгүй байгаа. Лифтны зөв зохистой хэрэглээний талаар мэдлэг мэдээлэл дутмаг байх нь аргагүй л дээ бид лифт ашиглаад 40 жил ч болоогүй байна шүү дээ. Мөн жил болгон лифт дээр магадлагаа хийлгэж байгаа. Манайх 650 гаруй лифт урсдаг шатан дээр ажилладаг байлаа гэхэд 100-200 гаруй компанид танай магадлагаа ирэх сард дуусч байна гээд хүсэлт өгнө. Тэдгээр компаниуд манайхаар ч шалгуулж болно эсвэл өөр газраар хийлгэж болдог. Гэхдээ засвар үйлчилгээ, засч шинэчлэх ажлуудаа ихэвчлэн манайхаар хийлгүүлдэг. Лифтны салбар өөрөө 30 жил ч хүрээгүй байна гэж та сая дурдлаа. Хүний нөөц боловсон хүчний чадавхиа хэрхэн сайжруулж анхаардаг вэ? Манай компанийн хувьд Shanghai Mitsubishi, Schindler Elevator, Delfar Elevator зэрэг дэлхийн томоохон компаниудад 20 жилийн хугацаанд 40 гаруй ажилтнуудаа сургасан байна. Яг өнөөдрийн байдлаар эдгээр хүмүүсээс 16 хүн ажиллаж байна. Манай хамт олон бол Монгол Улсад лифтны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа компаниудын дунд тэргүүлэгчдийг эгнээгд багтдаг гэдэгт би итгэлтэй байна. Мэргэжлийн инженер, мэргэшсэн инженер, доктор инженерүүд бий. Манай хамт олны 70-80% нь 5 с дээс жил ажилласан болохоор туршлагатай чадварлаг хамт олон. Мөн зөвхөн лифт гэлтгүй сэрээт өргөгч, кран, барилгын подъем гэх мэт өргөн тээвэрлэх машин механизмийн салбарт өргөн хүрээгээр ажиллаж байгаа нь бидний арга чадвар туршлага нэмэгдэхэд ихээхэн түлхэц болж байна. . Өндөр эрсдэлтэй салбар гэдэг утгаараа эрсдлээс хэрхэн сэргийлж, арга хэмжээ авдаг вэ? Барилгын салбарт тэр тусмаа Өндөрт ажиллаж байгаа ажилчдын хувьд өглөө болгон өндрийн бүсийг шалгах, бүх аюулгүй байдлын хэрэгслүүдээ шалгахгүй бол бид нар бүрэн ашиглалтад ороогүй барилга, байшин дээр ажиллаж байгаа учир өндөр эрсдэлтэй. Бид ХАБЭА хүрээнд аюулгүй байдлыг нэн тэргүүнд тавин ажиллаж байгаа нь 20 жилийн хугацаанд ямар нэгэн осол эндэгдлээс хол байж чадсан маш том амжилт бөгөөд энэ нь манай ажилчдын өөрсдөө болон бусдыг хүндэтгэх нөхдөө хамгаалах гэсэн хариуцлагаухамсарын хэмжүүр болж байгаа юм. Монгол Улсад барилгын салбар үүсч хөгжсөний 98 жилийн ойн хүрээнд та салбарынхандаа баярын мэндчилгээ дэвшүүлнэ үү. Манай хамт олон жил бүр бэсрэг наадам зохион байгуулж өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг. Барилгын салбарт ажиллаж байгаа бидний хувьд хүсэн хүлээдэг баяр шүү дээ. Тиймээс Монгол Улсын барилгын салбарт зүтгэж яваа нийт хүмүүстээ 98 жилийн ойн баярыг манай хамт олны зүгээс дэвшүүлж хамтдаа Монгол улсаа хөгжүүлье. Та бүхэн минь сайхан баярлаарай.

ГЭР БҮЛИЙН ХҮЧИРХИЙЛЭЛ ҮЙЛДСЭН ЭТГЭЭДИЙГ ЦАГДАН ХОРИОГҮЙГЭЭС ЭХНЭРЭЭ ХӨНӨӨЖ, ӨӨРИЙГӨӨ БООМИЛЖ НАС БАРЖЭЭ

Энэ ч утгаараа мэргэжлийн байгууллагууд бүх төрлийн гэмт хэрэгт шүүхийн зөвшөөрөлгүй баривчлах, цагдан хорихоос татгалзах хэрэгтэй хэмээж буй. Мөн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхүүд цагдан хорих, барьвчлах шүүх хурлыг долоо хоногт 1-2 удаа хийж, ихэнх тохиолдолд сэжигтнийг цагдан хорих барьвчлахаас татгалзах шийдвэрийг гаргадаг байна. Тэгвэл сэжигтэн этгээдийг цагдан хорьж, таслан сэргийлэх арга хэмжээ аваагүйгээс үүдэж, гэмт хэрэг дахин үйлдэх, хохирогчийг улам ихээр хохироох тохиолдол гарсаар байна. Тухайлбал, гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдсэн этгээдийг шуурхай цагдан хориогүйгээс үүдэж, хохирогчийн амь насыг хөнөөж, улмаар амиа хорлосон хэрэг Сонгинохайрхан дүүрэгт гарчээ. Тодруулбал, Сонгинохайрхан дүүрэгт оршин суух О гэгч нь гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдсэн хэргээр шалгагдаж байсан байна. Тухайн үед цагдаагийн байгууллагаас хохирогч А-г гэрч хохирогчийг хамгаалах төвд хүргэх гэсэн ч өөрөө татгалзсан тул гэрт нь үлдээсэн байдаг. Харин хүчирхийлэл үйлдсэн О гэгчийг цагдан хорихоор цагдаагийн байгууллагаас прокурорт саналаа хүргүүлсэн ч тухайн өдрийн "12 цагаас хойш ирсэн хэргийг хойш хэрэг авахгүй, үдээс хойш ирсэн хэргүүд бүгд дараа долоо хоногт орно" хэмээгээд О гэгчийг цагдан хориогүй байна. Гэтэл 39 настай О гэгч нь 40 настай өөрийн эхнэр А-ийн амь насыг хөнөөж, улмаар өөрийгөө уяагаар боомилж нас баржээ. Магадгүй тухайн үед сэжигтэн этгээдийг цагдан хорьсон бол хоёр хүүхэд өнчирч үлдэхгүй байх боломж байсан гэдгийг эх сурвалж мэдээлж байгаа юм.

ШВЕДИЙН ХААН 16-Р КАРЛ ГЮСТАВ ЭНЭ САРЫН 15-НД МОНГОЛ УЛСАД АЙЛЧИЛНА

Шведийн хаан 16-р Карл Гюстав 9.15-нд Монгол Улсад айлчилхаар болжээ. Шведийн хаант улстай дипломат харилцаа тогтоосон 60 жилийн ойг тохиолдуулан хаан айлчилж байгаа аж. Түүнчлэн Монгол Улсаас Шведийн Хаант Улсад суугаа Элчин сайд Т.Жанабазар энэ оны зургаадугаар сард Шведийн Цог жавхлант Хаан Карл XVI Густафт бараалхаж байв.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 289