Эгийн голын усан цахилгаан станцын төсөлд НҮБ дэмжлэг үзүүлнэ

08 / 10 0 сэтгэгдэл 424 үзсэнe

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш наймдугаар сарын 8-11-ний өдрүүдэд Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж байна. Энэхүү айлчлалын хүрээнд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутеррешийг өнөөдөр хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Тантай Бээжин-2022 Өвлийн Олимпын наадмаас хойш Монгол Улсад дахин уулзаж байгаадаа баяртай байна гээд НҮБ цар тахлын үед КОВАКС хөтөлбөрийн хүрээнд “AstraZeneca”, “Pfizer” вакциныг цаг алдалгүй нийлүүлснээр манай улс хүн амаа вакцинжуулж, энгийн амьдралын хэмнэлдээ бүрэн шилжсэн Ази-Номхон далайн бүсийн анхны орнуудын нэг болж чадсан гэдгийг дурдлаа. Мөн тэрбээр “Тантай Бээжингийн Олимпийн үеэр манай улсын анхны усан цахилгаан станцын чухал төсөл болох Эгийн голын усан цахилгаан станцын талаар ярилцаж байсан. Энэ төслийг 2016 оноос БНХАУ-ын нэг тэрбум ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлээр хэрэгжүүлэхээр барилга угсралтын ажил эхэлсэн ч ОХУ ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн хороонд гомдол гаргаснаар ажил саатсан. Өнгөрсөн хугацаанд хийсэн судалгаагаар энэ төсөл ОХУ-ын Сэлэнгэ мөрөн, Байгаль нуурын усны нөөц горимд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй гэсэн дүгнэлт гарсан. Мөн манай улс олон улсын тендер зарлаж, Франц Улсын компаниар биологийн нөлөөллийн судалгаа хийлгэж байна. Эдгээр судалгааны дүнг ирэх оны ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн хорооны хурлаар оруулж шийдвэр гарвал Эгийн голын усан цахилгаан станц төсөл үргэлжлэх боломж бүрдэнэ” гээд Монгол Улсын эрчим хүчний аюулгүй байдлыг хангахад чухал үүрэг гүйцэтгэх энэ төслийн асуудлыг шийдвэрлэхэд идэвхтэй дэмжлэг үзүүлэхийг хүсэв. Түүнчлэн “Ковид-19”, олон улсын хямрал, Их гүрнүүдийн зөрчил, бодлогын тулгалт зэрэг нь хөгжиж буй орнуудын эдийн засагт хүндээр тусаж байгаа, дэлхийн санхүүгийн байгууллагуудын уян хатан бодлого, хөнгөлөлтийн гарц юу байж болох талаар ирэх аравдугаар сард болох G-20 уулзалтын үеэр хөндөхийг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ онцлон тэмдэглэлээ. НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, ноён Антонио Гутерреш найрсаг дотноор хүлээн авч уулзсанд Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд талархал илэрхийлээд хөгжиж буй орнууд эрчим хүчний хараат байдалд байж болохгүй. Тиймээс ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн 46 дугаар чуулганаар судалгааны үр дүнтэй танилцаад, НҮБ энэ тал дээр бодлогын дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Мөн Монгол Улсын Засгийн газар авлигын индексийг бууруулахын тулд төрийн үйлчилгээгээ цахимжуулж, цахим засаглалд ахиц гаргаж буйг сайшаав. Монгол Улсын Засгийн газар 2024 он гэхэд төрийн үйлчилгээний 90-ээс доошгүй хувийг "Цахим Монгол" нэгдсэн платформд оруулан, “Дижитал үндэстэн” болох зорилт дэвшүүлээд байгаа юм. Засгийн газраас дэвшүүлсэн “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын Хот, хөдөөгийн сэргэлтийн хүрээнд хотын хүн амын төвлөрлийг сааруулах, орон нутгийг хөгжүүлэх, тэнд ажлын байр олноор бий болгох бодлого баримталж буй. Энэ хүрээнд НҮБ хот, хөдөөгийн төвлөрлийн үнэлгээ хийж өгөхөөр талууд уулзалтын төгсгөлд тохиролцлоо. Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газар

НМХГ-ын дарга Б.Батшагайг ажлаас чөлөөлөхийг үүрэг болгов

08 / 09 0 сэтгэгдэл 669 үзсэнe

Шадар сайд С.Амарсайхан Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт өнөөдөр /2022.08.09/ ажиллаж байна. Тэрбээр Засгийн газраас гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлэхгүй байгаа дунд шатны удирдлагуудыг ажлаас чөлөөлөх шийдвэр гаргалаа. Шадар сайд С.Амарсайхан МХЕГ-ийнхан хариуцлага, ёс зүй өндөр байх ёстой атал зургадугаар сард гаргасан шийдвэрийг одоо хүртэл биелүүлээгүй, махны асуудал цэгцрээгүй байна. Иймд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын дарга М.Баасандоржийг дунд шатны удирдлагуудыг ажлаас чөлөөлөх үүрэг өгөв. Тодруулбал, НМХГ-ын Хүнсний аюулгүй байдал хариуцсан хэлтсийн дарга Х.Нямбаатар, НХЕГ-ын даргыг Б.Батшагайг чөлөөлөхийг МХЕГ-ын дарга Б.Баасандоржид үүрэг болголоо. Мөн Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг есдүгээр сарын 1-ний дотор Засгийн газарт танилцуулах. Хоёрдугаарт, лабораторуудын хүчин чадлыг сайжруулах чиглэл өглөө. Эргэн сануулахад, МХЕГ өнгөрсөн тавдугаар сараас хойш махны асуудалд хяналт тавьж ажиллаж байгаа ч одоог хүртэл ямар ч дүгнэлт, шийдвэр гараагүй байгаа юм. Тодруулбал, Сонгинохайрхан дүүргийн 32 дугаар хороонд байрлах Эмээлтэд Хятадын хөрөнгө оруулалттай “Эм Ди Си Пи” ХХК-ийн эзэмшлийн махны үйлдвэр зориулалтын бус орчинд, орц найрлага нь тодорхой бус бүтээгдэхүүн ашиглан мах бэлтгэж байсан нь тогтоогдсон. Үүнтэй холбоотойгоор иргэдийн гаргасан гомдлын дагуу МХЕГ 20 үйлдвэрт шалгалт хийж, лабораторийн шинжилгээг хийсэн юм. МХЕГ-аас өгсөн мэдээллээр “Хяналт шалгалт үргэлжилж байгаа. Мөн цагдаагийн байгууллага хэрэг бүртгэл үүсгэж мөрдөн шалгаж байна. Тус ажиллагааны дүгнэлт гарсны дараа махны үйлдвэрүүдийг цаашид нээх эсэх нь тодорхой болно. Одоогоор лацтай үйлдвэрүүдийн махыг устгалд оруулаагүй, хадгалж байгаа. Хяналт шалгалт үргэлжилж байгаа болохоор тодорхой мэдээлэл өгөх боломжгүй” гэх хариултыг өгсөн юм. Харин үүнийг Шадар сайд ажлаа мэдэхгүй дунд шатныхан асуудлыг шалгаж дуусахгүй байна гэж бухимдав. Өнөөдрийн хуралд Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын Хүнсний аюулгүй байдал хариуцсан албан тушаалтнууд оролцож байгаа бөгөөд шалгалтын ажил үргэлжилж буйг тодотгоод шалгалтын дүнд үндэслэн зөрчлийн хэрэг нээсэн болохыг хэлсэн юм. Харин Шадар сайд тухайн шалгалтын дүгнэлтийг харахыг хүссэн ч зөрчлийн хэрэгт хавсаргасан, одоо байхгүй байгааг онцоллоо.

Хувийн цэцэрлэг харьяа хүүхдүүдийг авбал хувьсах зардлыг 2 дахин нэмж олгоно

08 / 09 0 сэтгэгдэл 404 үзсэнe

Боловсрол шинжлэх ухааны яамнаас цэцэрлэгийн бүртгэлтэй холбоотой асуудлаар өнөөдөр /2022.08.09/ мэдээлэл хийлээ. Цэцэрлэгийн хүүхдүүдийг боловсролын байгууллагад тэгш хүртээмжтэй хамруулах тал дээр анхаарсан асуудлаар мэдээлэл өглөө. Боловсрол шинжлэх ухааны сайд Л.ЭНХ-АМГАЛАН : -Өнгөрсөн хавар УИХ төсвийн тодотгол хийж хэмнэлт хийж, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх талаар тогтоол батлагдсан. Үүний дараагаар Засгийн газраас тогтоолыг баталж, 100 гаруй тэрбум төгрөгөөр цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр ажилласан. Монгол Улсын хэмжээнд цэцэрлэгийн насны 303 мянган хүүхэд байдгаас нийслэлд 141 мянган хүүхэд байна. Нийслэлийн цэцэрлэгийн хүртээмжийг авч үзвэл 102-106 мянган хүүхэд хамруулах боломжтой. Тэгвэл жил бүр цэцэрлэгийн гадна үлддэг 34 мянга гаруй хүүхдүүдийг энэ жилээс боловсролын байгууллагад тэгш хамруулахаар болсон. Өнөөдрийн байдлаар 100 хувь цэцэрлэгийн элсэлттэй байх дөрвөн дүүрэг байна. Сонгинохайрхан, Багахангай, Налайх, Багануур дүүргүүд. Харин цоожтой хаалганы цаана үлддэг хүүхдүүдийг насаар нь эрэмбэлж авч үзвэл таван настай 3513, дөрвөн настай 3621 гурван настай 3672, хоёр настай 23780 хүүхэд байна. Эдгээр 34 мянга гаруй хүүхдийг цэцэрлэгт бүрэн хамруулахаар бид хэд хэдэн арга хэмжээг авч ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, цэцэрлэгийн зориулалтын бус байруудыг түрээсэлж 9850 хүүхэд авах боломж бүрдүүллээ. Мөн хувийн цэцэрлэгт тойргийн хүүхдүүдийг авсан тохиолдолд хувьсах зардлыг хоёр дахин нэмж өгөхөөр зохицуулалттай 10500 хүүхэд авахаар болсон. Үүнээс гадна гэр цэцэрлэгээр дөрвөн цэцэрлэгт 240 хүүхэд хамруулахаар болж байна. Харин байгууллагын цэцэрлэгүүдэд 1000 гаруй хүүхдийг хамруулна. Энэ жил шинээр ашиглалтад орох цэцэрлэгүүдэд 5000 хүүхэд авахаас есдүгээр сарын 1-нд 1700-г авна. Хүүхэд харах үйлчилгээний тухайд 2000 хүүхэд авах боломж бүрдэж байна. Маргаашаас албан ёсоор цэцэрлэгийн хүүхдийн бүртгэл эхэлнэ. Хамран сурах тойрог дээр аль цэцэрлэгт хамрагдах вэ? гэдгийг эцэг эхэд эргэн мэдэгдэнэ. Энэ бол сугалаа биш гэдгийг иргэд ойлгох хэрэгтэй. Бид ямар ч байсан аравдугаар сарын 15-нд гэхэд нийт 21 барилга худалдаж авахаар төлөвлөж байна. Урьдчилсан тооцооллоор иргэдийн шилжилт хөдөлгөөн эмх замбараагүй байна. Тооцооллоор нийт 12 мянга гаруй хүүхэд тодорхой хаяггүй, түр оршин суудаг гэх статистик бий. Гэхдээ энэ бол албан бус тоо. Ямартай ч бүртгэлээс тодорхой болох байх. САР БҮР ЦЭЦЭРЛЭГИЙН БҮРТГЭЛ ХИЙЖ ХҮҮХЭД БҮРИЙГ ЦЭЦЭРЛЭГТ ХАМРУУЛНА Боловсролын ерөнхий газрын дарга Т.НЯМ-ОЧИР : -Энэ жилийн элсэлтийн бүртгэл маргааш өглөө хүсэлт хүлээж авах дарааллаар албан ёсоор эхэлнэ. Өөрөөр хэлбэл, элсэлт бүртгэлийн үйл ажиллагааг цахимаар буюу Emongolia систем дээр тулгуурлаж зохион байгуулна. Хоёр 2017 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 31-н хүртэлх хугацаанд төрсөн хүүхдүүдийг хамруулна. Түр оршин суугчдын тухайд баталгаажилт хийх ёстой. Мэдээж цэцэрлэг хамран сургах тойргийн хүүхдүүдийг л авах учраас цахим систем бүх зохицуулалтыг хийнэ. Хуучин бол бид наймдугаар сард элсэлт эхэлж наймдугаар сарын 31-нд дуусгадаг байсан. Харин энэ жилээс жилд нэг удаа хүсэлт авахгүй. Сар бүр авах шийдвэр гаргаж байна. Иймд түрүүлж бүртгүүлснээр хэн нэгэнд давуу байдал үүсэхгүй. Түр оршин суугч гэдгээ нотлох боломжгүй, гадаадад байгаа зэрэг хүндэтгэх шалтгаантай иргэдийг есдүгээр сарын 10-наас бүртгэнэ. Тиймээс иргэд бүртгэлээ сар бүр заасан хугацаанд хийх боломжтой. Нийслэлийн хэмжээнд байгаа 141 мянган хүүхдийн регистр бүгд системд орсон учраас механикаар өөрчлөлт оруулах ямар ч боломжгүй гэдгийг сануулъя. Иймд иргэд хүлээцтэй байх хэрэгтэй.

1970-1980 ОНД БАРИГДСАН ЦЭЦЭРЛЭГ, СУРГУУЛЬ, ОРОН СУУЦАНД ДУЛААНЫ АЛДАГДАЛ БУУРУУЛАХ ЗАСВАР ХИЙЖ БАЙНА

08 / 09 0 сэтгэгдэл 486 үзсэнe

Нийслэлийн Засаг даргын Нийгмийн салбар, ногоон хөгжил болон агаар, орчны бохирдлын асуудал хариуцсан орлогч З.Төмөртөмөө өнөөдөр нийслэлийн Баянгол дүүрэгт ажиллалаа. Тэрбээр цэцэрлэгүүдийн хүртээмж, цэцэрлэг, сургууль, орон сууцны барилгад хийгдэж буй их болон урсгал засварын явцыг үзэж, холбогдох албаныхантай зөвлөлдөв. Нийслэлийн Засаг даргын орлогч З.Төмөртөмөө: -Хичээлийн шинэ жил дөхөж байгаатай холбогдуулан сургууль, цэцэрлэгийн дулаан алдагдлыг бууруулах, гадна өнгө үзэмжийг сайжруулах, дээвэр, цонхыг солих зэрэг их засварын ажлууд хийгдэж байна. Өмнө нь Чингэлтэй, Налайх дүүрэгт ажилласан бол өнөөдөр Баянгол, ирэх долоо хоногт Сонгинохайрхан дүүрэгт гэх мэтээр нийслэлийн хэмжээнд хүүхдүүд тохитой, дулаан орчинд сурах нөхцөлийг бүрдүүлэхээр ажиллаж байгаа. Цэцэрлэг, сургуулийн барилгаас гадна угсармал орон сууцууд дулаан алдагдал ихтэй байна. Хотын даргын зүгээс хамгийн түрүүнд хүүхдүүд хамгийн их цагийг өнгөрөөж буй сургууль, цэцэрлэгийн орчныг сайжруулах чиглэл өгсний дагуу дээрх дулаан алдагдлын асуудлыг үе шаттайгаар шийдвэрлэхээр төлөвлөсөн хэмээн танилцууллаа. БАЯНГОЛ ДҮҮРЭГТ 1970-1980 ОНЫ БАРИЛГА ОЛОН БИЙ Баянгол дүүргийн Засаг дарга Ө.Сумъяабаатар: -Баянгол дүүргийн хэмжээнд цэцэрлэгийн насны 23 мянган хүүхэд бий. Хүүхэд бүрийг цэцэрлэгт хамруулахын тулд Засгийн газар, Боловсрол шинжлэх ухааны яам, НЗДТГ, Нийслэлийн Боловсролын газар, дүүргүүд хамтран төрөл бүрийн арга хэмжээ авч байна. Өнөөдрийн байдлаар манай дүүрэгт 600 орчим хүүхдэд цэцэрлэг, анги танхим хүрэлцээтэй биш байна гэсэн судалгаа гарсан. Тиймээс цэцэрлэгийн эрхлэгч нар, хороодын дарга нар хамтран хүүхдүүдийг цэцэрлэгт бүрэн хамруулах талд анхаарал хандуулан ажиллаж байгааг онцолъё. Анги өргөтгөх, засварлах, байр түрээслэх гэхчлэн бүхий л арга хэмжээг авч байна. Манай Баянгол дүүрэг орон сууцны хороолол олонтой. Тэр хэрээр барилгууд нь насжилт өндөртэй. 3,4 дүгээр хорооллын барилгууд 1970-1980 оных байдаг бол Төмөр зам орчимд 1960-аад онд баригдсан сургууль, цэцэрлэг ч бий. Тиймээс барилгууд нь нэлээд муудсан. Сүүлийн жилүүдэд шинээр сургууль, цэцэрлэг барихад анхаараад хуучин барилгын засварыг орхигдуулсан тал бий. Тэдгээрийн нэг нь бидний ирээд буй 157 дугаар цэцэрлэг. Энэ цэцэрлэгийг дулаан алдагдлыг бууруулах төсөлд хамруулж, дээвэр, дулаан алдалт, фасадын засварыг хийсэн. Одоо дотор засварууд үлдсэн. Хөрөнгийн эх үүсвэр шийдсэн учир есдүгээр сарын 1 гэхэд хүүхдүүдээ хүлээж авах болно. Цаашид төсөлд хамруулах цэцэрлэг бий. Зарим орон сууцны барилгад ч дулааны алдагдлыг бууруулах ажлыг амжилттай хийж байгаа гэсэн юм. Баянгол дүүргийн 157 дугаар цэцэрлэгийн хувьд 1991 оноос монгол цэцэрлэг болон ажиллаж эхэлсэн. 14 бүлгийн 640 хүүхэд хүлээн авах хүчин чадалтай. 48 багш, ажилтантай цэцэрлэг юм. Энэхүү цэцэрлэгт төсөл хэрэгжихээс өмнө цэцэрлэгийн нөхцөл байдал асар хүнд байсныг цэцэрлэгийн эрхлэгч онцолж байлаа. Анх байгуулагдсан цагаас хойш барилгын болон сантехникийн их засвар хийгээгүйгээс гадна фасад огт засагдаагүй өнөөдрийг хүрсэн байна. Өвлийн улиралд тасалгааны температур 11-12 хэмээс хэтэрдэггүй, дулааны алдагдал ихтэй байсан тул их засвар хийж буй юм. Түүнчлэн хүртээмж өндөртэй цэцэрлэг учир 440 сая төгрөгийн дотор засварыг хийх болсонд баяртай байгаагаа тус цэцэрлэгийн эрхлэгч Ж.Болортуяа онцолж байлаа. Баянгол дүүргийн 141 дүгээр цэцэрлэгийн эрхлэгч Ц.Мөнхтуул: -Манай цэцэрлэг 1991 онд ашиглалтад орсон, эдүгээ 32 дахь жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байна. 330 хүүхэд хүлээн авах хүчин чадалтай, Баянгол дүүргийн 10 дугаар хорооны ганц цэцэрлэг учраас ачаалал байх ёстойгоосоо хоёр дахин их байдаг. Энэхүү төсөл манай цэцэрлэгт хэрэгжсэнээр хүүхдүүд дулаан орчинд сурах боломжтой болж байна. Сурах орчин нөхцөл сайжирснаар хүүхдүүдийн дундах өвчлөл буурч, хичээлдээ таслахгүй явах боломж бүрдэж, сурлагын таатай орчин бий болж болно. Үүнд их баяртай байна. ОРШИН СУУГЧИД ДУЛААН ӨВӨЛЖИХ БОЛСОНДОО БАЯРТАЙ БАЙНА Харин орон сууцны барилгын дулаан алдагдлыг бууруулах засварын тухайд: -Энэхүү орон сууц нь 1977 онд баригдсан хуучны барилга бөгөөд дулаан алдагдал ихтэй, дээврээс ус гоождог байсан. Тиймээс Дэлхийн банкны төслөөр гадна фасадын засвар, дээврийн засварыг хийж байна. Өмнөх жил 2А байранд хийсэн засвар, үйлчилгээнд иргэд сэтгэл хангалуун байгаа. Энэ жилийн хувьд ч чанартай сайн гүйцэтгэж хүлээлгэн өгөхөөр ажиллаж байна гэж "Тэгш бүрэн констракшн" ХХК-ийн талбайн инженер Ж.Тунгалаг өгүүллээ. Баянгол дүүргийн 13 дугаар хорооны оршин суугч Г.Байгалмаа “Манай байр өвөлдөө маш хүйтэн байдаг. Дулаалга хийснээр ирэх өвлөөс дулаан өвөлжинө гэж итгэж байна. Засварын хувьд хамгийн чанартай сайн хөөсөнцөр ашиглаж байгаад баяртай байна. Зургаадугаар сард эхэлсэн засварын ажил урагштай сайн хийгдэж байгаа” хэмээн өгүүлсэн юм.

Зөвшөөрөлгүй самар түүвэл ХОРИХ ялаар шийтгэнэ

08 / 09 0 сэтгэгдэл 945 үзсэнe

Жил бүрийн есдүгээр сарын 10-ний өдрөөс хушны самар түүхийг зөвшөөрдөг ч худалдан борлуулах зорилгоор их хэмжээний самар түүх нь байгаль экологийн тэнцвэрт байдлыг алдагдуулдаг гэдгийг БОАЖЯ-аас анхааруулж байна. Тодруулбал хуулийн дагуу зөвшөөрөл авсан ААН самар түүж бэлтгэх боломжтой бөгөөд зөвшөөрлийг тухайн аймгийн байгаль орчны газраас авна. Ингэхдээ ахуйн зориулалтаар бэлтгэж байгаа бол 25кг хүртэл, үйлдвэрийн зориулалтаар бол тухайн нөөцийнхөө 40 хүртэлх хувийг бэлтгэх юм байна. Харин зөвшөөрөлгүйгээр самар түүсэн нөхцөлд 5000 нэгж болон түүнээс дээш нэгжээр торгох эсвэл 1-2 жилийн хугацаагаар хорих ялаар шийтгэх юм байна.

Гэрээсээ төөрсөн 2 настай хүүг Буянт голын эргээс олжээ

08 / 09 0 сэтгэгдэл 460 үзсэнe

Ховд аймгийн Жаргалант сумын төвийн Цамбагарав багийн нутаг Их гүүрний лагер хэмээх газарт бага насны хүүхэд гэрийнхээ гаднаас алга болсон тухай дуудлага Онцгой байдлын газарт иржээ. Хүүхэд 12:00 цагийн орчимд сураггүй болсон тухай дуудлагыг наймдугаар сарын 8-ны 12:50 цагт хүлээн авсан байна. Тус аймгийн Онцгой байдлын газрын Эрэн хайх аврах ангийн алба хаагчид очиж, хоёр настай хүүг эрэн хайх ажиллагааг эхлүүлжээ. 13:05 цагт гэрээс нь урд зүгт 1.2 км-т Буянт голын эрэг дээр явж байсныг олж, ар гэрийхэнд нь хүлээлгэн өгсөн хэмээн ОБЕГ-аас мэдээлэв.

ТҮҮХИЙ САМАР ГЭДЭСНИЙ ХАЛДВАРТ ӨВЧИН ҮҮСГЭХ ЭРСДЭЛТЭЙ

08 / 09 0 сэтгэгдэл 517 үзсэнe

Самрын болц гүйцэх хугацаа есдүгээр сарын 15-наас хойш гэж үздэг. Жил бүрийн есдүгээр сарын 10-ны өдрөөс эхлэн худалдааны бус бага хэмжээний самар түүх зөвшөөрлийг иргэдэд олгодог. Гэвч иргэд зуны дунд сараас эхлэн түүгээд эхэлдэг. Б олц гүйцээгүй байхад түүсэн, стандарт шаардлага хангаагүй нөхцөлд цайруулсан самрыг идсэнээр халдварт өвчин үүсэх аюултай юм.

Голуудын усны түвшин үерийн түвшинг 10-30 см давсан байна

08 / 09 0 сэтгэгдэл 492 үзсэнe

Цаг уурын байгууллагын ирүүлсэн мэдээллээр өнөөдөр буюу 9-ний өдрийн байдлаар Орхон голын дунд хэсэг, Халх голын нийт уртын дагууд, Хангай нурууны өврийн Онги голын усны түвшин өмнөх өдрийнхөөс 15-25 см нэмэгдсэн байна. Харин Улз, Халх, Хэрлэн болон Увс нуурын савын Хархираа зэрэг голууд үерийн түвшинг 10-30 см давсан хэвээр байна. Маргааш буюу наймдугаар сарын 10-нд баруун болон говийн аймгуудын нутгийн зүүн хойд хэсэг, төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр бороо орно. Иймд дээр дурьдсан голууд болон гол мөрний сав дагуу суурьшиж, нутаглаж байгаа малчид, тариаланчид, аж ахуйн нэгж байгууллага, аялал, амралт, зугаалгаар явж байгаа иргэдийг үер, усны аюулаас сэрэмжтэй байхыг онцгойлон анхааруулж байна.

Луут хотын дэргэд 400 саяын өртөгтэй төв байгуулжээ

08 / 09 0 сэтгэгдэл 648 үзсэнe

Архангай аймагт нээн илрүүлсэн эртний Луут хотын дэргэд “Соёл, мэдээллийн төв” ашиглалтад ороход бэлэн болжээ. Одоо улсын комисс хүлээн авах шатанд явж байгаа аж. Мөн үүнээс гадна ийм загвар Соёл, мэдээллийн төвийг Ховд аймгийн Үенч, Дундговь аймгийн Өлзийт, Төв аймгийн Баянцагаан, Хэнтий аймгийн Батширээт суманд байгуулах гэнэ. Соёлын яамнаас өнгөрсөн 2021 оны улсын төсвөөр 1200 метр хотын туурь хамгаалалтын хашааны хамт барилгыг нийт 400 сая төгрөгийн өртөгтэй байгуулжээ. Түүхэн дурсгалт газрыг зорин ирэх ард иргэд, зочид, аялагчдад дурсгалын талаарх үнэн зөв, цэгцтэй мэдээллийг өгөх, археологийн судалгааны шинжилгээний ажлын үр дүнг сурталчлан таниулах зорилгоор энэ төвийг байгуулсан гэдгийг албаныхан онцолсон юм. "ЭНЭ ХӨНДИЙД УЛСЫН ХЭМЖЭЭНД ХАМГИЙН ИХ ХҮННҮ БУЛШНУУД БАЙДАГ" Төрийн өмчит “Улаанбаатарын их сургууль”-ийн Археологийн тэнхимийн багш, доктор, дэд профессор Т.Идэрхангайгаас эртний Луут хотын талаар тодрууллаа. Тэрбээр "Миний хувьд 2010 оноос хойш Орхон,Тамирын голын сав газарт судалгаа хийж эхэлсэн. Яагаад гэвэл энэ хөндийд улсын хэмжээнд хамгийн их хүннү булшнууд байдаг. Энд бидний өвөг дээдэс олноор амьдарч байсан гэсэн үг. Үүнд тулгуурлаж, Хүннү гүрний улс төрийн төв буюу Орхон, Тамирын голын сав газар судалгааг эхлүүлсэн. Монголын хэмжээнд эрдэм шинжилгээний эргэлтэд орсон 13 мянган булш байдгаас 1/3 нь энд гол төвлөрөл нь байдаг юм. Тэгээд анх 2017 онд эртний Луут хотыг илрүүлж, 2020 онд малтлага хийж эхэлснийхээ дараа олон нийтэд зарласан. Хүннүчүүд энэ үеэс анхны төрт улсыг байгуулж, хот байгуулж эхэлсэн. Монголын хамгийн эртний хот гэдгээрээ онцлог. Эргэн тойронд нь бүх дурсгалууд нь байгаа. Малтлагаас “Тэнгэрийн хүү Шаньюу мянган түм насал” гэсэн дүрс үсгээр бичсэн чимэглэлтэй ваар их олдсон. Эндээс харахад Хүннүгийн хааны ордон гэдэг нь тодорхой. Улсын хэмжээнд илрүүлсэн эртний 16 хотын малтлагаас Шаньюутай холбоотой бичиг дурсгал огт гарч байгаагүй. Монголын тулгар төр гэж ярьдаг шүү дээ. Монголын тулгар төр байгуулагдсаны 2231 жилийн ой энэ хааны ордноос үүсэлтэй. Малтлага судалгааны ажил гурав дахь жилдээ үргэлжилж байна. Одоо бол дандаа хана хэрэмний зохион байгуулалтын малтлага, судалгааг туршлагатай 18 судлаач хийж байна. Эртний хот нь дөрвөн том ордонтой. Мөн дотор хэрэмний 1/4 маш том усан сантай. Хааны ордны баруун урд талд байрлалтай" тухай танилцуулав. Соёл, мэдээллийн төвд багахан хэмжээний музей байгуулах гэнэ. Ирэх жилээс төвд шилэн хорго байрлуулж, үзмэр байрлуулах аж. Цаашдаа тухайн сумын Соёлын төвийн эрхлэгч хариуцан ажиллуулах юм байна. "ТҮҮХЭН ДУРСГАЛЫГ АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН ЭРГЭЛТЭД ОРУУЛЖ, СУРТАЛЧИЛГАА ХИЙХ ЗОРИЛГОТОЙ" Соёлын дэд сайд М.Батбаяр: -Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээны төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг хангах хүрээнд Соёлын яамнаас Орхон-Тамир, Хануй, Хүнүй голын сав газар орших түүх, соёл, шинжлэх ухааны үнэ цэн, танин мэдэхүйн ач холбогдолтой археологийн томоохон дурсгалыг сонгож, судалгаа, сурталчилгаа, соёлын аялал жуулчлалын сүлжээ байгуулахаар төлөвлөсөн. Дөрвөн голын сав газрын дагуу монголчуудын долоон төрт улсын археологийн дурсгал бий. Үүний малтлага судалгааны ажил үргэлжилж, маш сонирхолтой дурсгалууд илэрч буй. Энийг цааш аялал жуулчлалын эргэлтэд оруулж, судалгаа, сурталчилгаа хийж, орон нутагт ажлын байр бий болгох зорилготой юм. Үүний ТЭЗҮ-г хийхээр энэ оны улсын төсөвт тусгаж, Барилга, хот байгуулалтын яам дээр явж байгаад тодотголоор хасагдсан. Ирэх жилээс улсын төсөвт суулгахаар төлөвлөж байгаа. Энэ бүтээн байгуулалтын нэг хэсэг нь Архангай аймгийн Өлзийт суманд илрүүлсэн Луут хотын туурийн дэргэд загвар болгон Соёл, мэдээллийн төвийг байгуулахаар 2021 онд барилга угсралтын ажил эхэлсэн.

"Манай улсын цөмийн зэвсэггүй статусын ач холбогдол улам нэмэгдэж байна"

08 / 09 0 сэтгэгдэл 693 үзсэнe

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн урилгаар манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага (НҮБ)-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, ноён Антонио Гутеррешийг өнөөдөр (2022.08.09) хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, ноён Антонио Гутеррешийг Монгол Улсад тавтай морилохыг хүсээд НҮБ, түүний системийн байгууллагууд нь Монгол Улсын хөгжилд үнэтэй хувь нэмэр оруулж ирсэн чухал түнш болохыг онцлон тэмдэглэв. Тэрбээр, Монгол Улс ардчилал, зах зээлийн эдийн засгийг баримжаалах түүхэн сонголтоо 1990-ээд онд хийснээс хойш эв санааны нэгдлийг эрхэмлэсэн парламентын ардчилал, нээлттэй зах зээл, хүний эрх болон хуулийн засаглалыг цогцлоохын төлөө ажиллаж ирлээ. Өнөөгийн байдлаар Монгол Улс олон талт олон улсын 306 гэрээ, үүний дотор хүний эрхийн үндсэн 8 гэрээ, тэдгээрийн нэмэлт 9 протокол, мөн Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллагын хөдөлмөрлөх эрхийн суурь 8 конвенцод нэгдэж орсон. Манай улс эдгээр олон талт олон улсын гэрээнд заасан хэм хэмжээг үндэсний хууль тогтоомж, бодлого үйл ажиллагаандаа тусгаж, хэрэгжүүлэхийн төлөө хүч чармайлт гарган ажиллаж байгааг дурдав. Энэ удаагийн Улсын Их Хурал хүний эрх, эрх чөлөөг дээдэлсэн парламент байхаа зарлаж, дэвшүүлсэн зорилгоо хэрэгжүүлэхийн төлөө тууштай чармайн ажиллаж байна. Тухайлбал, УИХ-аас өнгөрсөн онд Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг баталж, Монгол Улс Ази-Номхон далайн бүс нутагтаа уг хуулийг баталсан анхны улс болсон. Мөн Хүний эрхийн Үндэсний комиссын тухай хуулийг шинэчлэн баталсан. Парламентаас батлан гаргах хууль тогтоомжид иргэдийн оролцоог хангах, парламентын ардчиллыг бэхжүүлэх зорилгоор холбогдох хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэн ажиллаж байгааг дуулгав. Уулзалтын үеэр Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар Монгол Улс цөмийн зэвсэггүй бүс нутаг болохоо дахин нотолж, өнгөрсөн 2021 оны 12 дугаар сард Монгол Улс Цөмийн зэвсгийг хориглох тухай гэрээг соёрхон баталсан. Манай улс цөмийн зэвсгийг үл дэлгэрүүлэх, зэвсгээр хөөцөлдөхөөс сэргийлэхийн төлөөх олон улсын хамтын нийгэмлэгийн хүч чармайлтад цаашид ч хувь нэмрээ оруулахыг эрмэлзэж байгаа. Олон улсын энх тайван, аюулгүй байдал хурцадсан өнөө цагт манай улсын цөмийн зэвсэггүй статусын ач холбогдол улам нэмэгдэж байгааг онцлон тэмдэглэлээ. Мөн Монгол Улс НҮБ-ын Энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох замаар олон улсын энх тайван, аюулгүй байдлыг хангах, оролцоог нэмэгдүүлэхэд бодит хувь нэмэр оруулж ирсэн. Тиймээс Энхийг дэмжих ажиллагааны олон улсын хүрээлэнг Монгол Улсад байгуулах талаарх санаачилгыг дэмжин ажиллахыг хүсэв. Түүнчлэн НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутеррешийн гаргасан Гэр бүлийн хүчирхийлэл болон КОВИД-19 цар тахалтай тэмцэх уриалгыг Монгол Улс дэмжиж, Анд нөхдийн бүлгийг зарим улстай хамтран байгуулж, үндсэн санаачлагчаар ажиллаж байна. Энэ хүрээнд парламентаас Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, охид, эмэгтэйчүүдийн эсрэг хүчирхийллийг таслан зогсоох асуудлаар сонсголыг НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагуудтай хамтран зохион байгуулсан. НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, ноён Антонио Гутерреш найрсаг дотноор хүлээн авч уулзсанд Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарт талархал илэрхийлээд Монгол Улс ардчилсан шилжилтийг амжилттай хийсэн Азийн жишиг улс болохыг тэмдэглэв. Мөн Монгол Улс НҮБ, түүний системийн байгууллагын үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцож, олон улсын хамтын нийгэмлэгийн өмнө тавигдаж буй зорилго, зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулж ирснийг онцолсон. Тэрбээр цар тахал, олон улсын нөхцөл байдлын улмаас хилийн хорио дэглэм тогтож, худалдаа, эдийн засгийн нөхцөл байдал хүндэрсэн амаргүй цаг үед Монгол Улсын төр засгаас тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэхийн төлөө авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ, хүчин чармайлтыг өндрөөр үнэлж буйгаа илэрхийлэв. Ноён Антонио Гутерреш Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөнийг амжилттай хэрэгжүүлэх нь монгол хүн бүрийн дэлхий дахины байгаль орчныг хамгаалах, цөлжилт, уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг хийж буй чухал үйл хэрэг болохыг цохон тэмдэглэлээ. Түүнчлэн Монгол Улс цөмийн зэвсэггүй бүс нутаг гэдгээ зарлаж, “Монгол Улсын олон улсын аюулгүй байдал, цөмийн зэвсэггүй статус”-ын тухай тогтоолыг 1998 онд НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 53 дугаар чуулганаар батлуулсан. Энэ удаагийн айлчлал цөмийн зэвсэггүй бүс нутагт хийж буй айлчлал гэдгээрээ чухал ач холбогдолтой. Монгол Улс НҮБ-ын Энхийг сахиулах ажиллагаанд манлайлан оролцож, олон улсын энх тайван, аюулгүй байдлыг хангахад бодит хувь нэмэр оруулж ирсэн энхтайвныг эрхэмлэгч улс. Цаашдын хамтын ажиллагаа улам өргөжинө гэдэгт итгэлтэй буйгаа илэрхийлэв. Уулзалтад Улсын Их Хурлын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга Ж.Мөнхбат, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Ганбат, Засгийн газрын гишүүн, Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг, НҮБ-ын Монгол Улс дахь Суурин зохицуулагч Тапан Мишра болон албаны бусад хүмүүс байлцлаа. Ташрамд тэмдэглэхэд, Энэхүү айлчлал нь Монгол Улс НҮБ-д гишүүнээр элссэний 61 жилийн ой, нутаг дэвсгэрээ цөмийн зэвсэггүй бүс нутаг хэмээн зарласны 30 жил, НҮБ-ын Энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцож эхэлсний 20 жилийн ойтой давхцаж буйгаараа онцлогтой гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.