БИТҮҮЛЭХ ЁСОН

02 / 01 0 сэтгэгдэл 758 үзсэнe

Монголчууд өвлийн адаг сарын сүүлийн өдөр битүүлдэг. Маргааш буюу хоёрдугаар сарын 1-нд битүүний өдөр. Битүүлэх гэдэг нь билгийн улирлын cap бүрийн гучинд тэнгэрт cap үл үзэгдэх битүү харанхуйгаас үүдэн буурал жилийн отголох өдрийг тэмдэглэхийг хэлнэ. Энэ өдрийг тусгай зан үйлээр үддэг. Мөн хүнээс зээлсэн мөнгө, зоос, эд мал байвал даруйхан эргүүлэн өгөх, хэрэлдэж эв түнжин эвдэрсэн хэн хүнтэй зориуд уулзаж эв эеэ засдаг. Битүүний өмнөх өдөр айл болгон бурхан шүтээнээ тахин, гэр орныхоо тоос шороог гүвж хог буртгийг цэвэрлэдэг. Энэ өдөр эмэгтэйчүүд нь идээ цагаагаа бэлдэж харин эрчүүд нь хүлэг морьдоо барьж хур дэлийг нь засаж бэлдэнэ. Битүүний орой өрхийн тэргүүлэгч гэрийнхээ баруун тотгоны дээр цагаан чулуу, сахиусуудын орох үүдийг нээдэг. Мөн зүүн тотгоны дээр өргөс, харгана, шарилж тавьж муу зүгийн ад зэтгэрийн хорлолыг хөөж буцаана. Ингээд шинэ сайхан хувцсаа өмсөцгөөн гал, бурхандаа дээж өргөөд дараа нь битүүлдэг. БИТҮҮНИЙ ОРОЙ ХҮЖЭЭ ӨРГӨӨД УНШИХ ТАРНИ Битүүний орой, шинийн 1, 2, 3, 8, 15-нд зул, хүжээ өргөөд "Ум навова гавади базар сараа брамадани дата гадая архади самья сам буддава дадьята ум базар маха базар махадэза базар маха бидья базар маха зидда базар маха боди мандова сам гармана базар сарва гарма ава арани бишодана базар суха" гэдэг тарнийг уншаарай. БИТҮҮНИЙ ОРОЙ ТОТГОН ДЭЭРЭЭ ЯАГААД МӨС ТАВЬДАГ ВЭ? Монголчуудын эрт дээр үеэс дагаж мөрддөг ёс заншлын нэг бол Лхам хурах ёс юм. Энэ нь тэр жилийнхээ бурхан номын ажлыг хэрхэн дэлгэрүүлсэн, эх болсон зургаан зүйл амьтны төлөө буян үйлдсэн урган ирж буй жилдээ өөрсдийнхөө хийх буян номын ажил үйлсээ даатгаж Лхамаа шөнөжин хурж Цагаан сарын шинийн нэгний өглөө Цэдэр балингаа залдаг билээ. Битүүний орой айл өрхүүд зүүн хатавчиндаа харгана тавьдаг нь тэр жилдээ өрх гэрт элдэв гай барцад орж ирэхгүй, ажил төрөлд нь ямар нэг саад тотгор учрахгүй, ажил амьдралын үйл бүтээл бүхэн нь дэвжин дэлгэрч дээшлэн мандаж байхын билэгдэл бүхий учир утгатай юм. Мөн үүдний тотгон дээрээ мөс, будаа тавьдаг. Мөс нь Лхам бурхны хүлгийн ундаа, будаа нь бурхандаа өргөж байгаа дээж тахилын идээ юм. Орчин цагийн айл өрхүүд мөсийг хөргөгчиндөө буюу тагтан дээрээ хөлдөөгөөд тахилын аяга эсвэл жижиг хундага мэтэд хийж тавьж болно. Дээр үед бол арвай буудай тавьдаг байсан. Харин одоо шар, цагаан аль ч будааг тавьж болно. Лхам бурхан нь "Умаа хум" гэх хооронд л ертөнцийг тойрон оддог хэмээн үздэг учраас битүүний орой наран жартахтай уралдан зул хүжээ бадраан, бурхан тахилын бүх л үйлээ цэгцлэн, идээ будаагаа өргөж амжсан байх ёстой гэнэ. БИТҮҮНИЙ ЗООГ Битүүний зоог эрүүг нь заагаагүй хонины битүү толгой юм уу өвчүү байдаг. Өвчүү чанасан бол өвчүүгээ өөд нь харуулан дээр нь дал, дөрвөн өндөр, шаант, залаатай богтос тавина. Битүү толгой чанасан бол аманд нь өвс ногоог төлөөлүүлэн сонгино саримс суулгаж, гургалдайны түрийтэй үзүүрийг толгойныхоо ард тавьж гургалдайгаар нар зөв ороож сэмжээр бүтээн дал дөрвөн өндөр, шаант богтосны аль нэгийг тавьдаг. Битүүний орой бууз жигнэж банш чанан, мөн шөлний будаа хийж, айл хөршийндөө хүүхдээр хүргүүлдэг. Бууз, баншиндаа цагаан мөнгө хийж тэр бууз, банш таарсан хүн ирэх жил олз омогтой явахыг билэгшээдэг. БИТҮҮНИЙ ӨДӨР ЦЭЭРЛЭХ ЗАН ҮЙЛ Битүүн бол тэр жилийн хамгийн сүүлийн өдөр. Энэ өдөр айл хэсэхийг цээрлэнэ. Хэсүүчилсэн хүн шинэ ондоо бас л тэнүүчилнэ гэдэг. Энэ шөнө айлд хоновол сүнс төөрнө. Гэрийн эзэн гэртээ байх нь ямар нэгэн гай барцад тохиолдохоос сэрэмжилж, буян хишгээ тогтоож буй хэрэг. Битүүний өдөр нохой зодохыг цээрлэнэ. Зодвоос урган гарах шинэ ондоо гай гамшиг тохиолдох бөлгөө. Харин цадтал хоолло. Амандаа юм зажилж гадаа гарахыг цээрлэнэ. Газарт ус, угаадас асгаж болохгүй. Эс тэгвэл чөтгөр ам долоож, яр шарханд баригдана. Гэр орон харанхуй байх, гадаа хувцас хунараа хонуулах, нялх хүүхдийг нэрээр нь дуудахыг цээрлэнэ. Чөтгөр хорлоно хэмээн үздэг. Өлөн зэлмүүн хонохыг цээрлэнэ. Урган гарч буй жилд нийтээрээ өлсөхийн ёр гэхийн учир хоол ундаа цадтал тохируулан хэрэглэнэ. Гэр орондоо хэл ам хэрүүл шуугиан хийх, өндөр дуугаар чанга бархирахыг цээрлэнэ. Эс дагаваас шинэ ондоо хэрүүл тасрахгүй. Айл гэр улс орон амар тайван бус байх бөлгөө.

ХОТ БАЙГУУЛАЛТ БОЛОН ГАЗАР ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ТАЛААР АВАХ ЗАРИМ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ

01 / 31 0 сэтгэгдэл 364 үзсэнe

Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 66 дугаар зүйлийн 66.1 дэх хэсэг, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.5 дахь хэсэг, Хот байгуулалтын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1.1 дэх заалт, 10 дугаар зүйлийн 10.1 дэх хэсэг, Барилгын тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.1.1 дэх заалт, Газрын тухай хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20.2.1 дэх заалт, 23 дугаар зүйлийн 23.3.5 дахь заалтыг тус тус үндэслэн ЗАХИРАМЖЛАХ нь: 1.Нийслэл Улаанбаатар хотын хөгжлийн болон газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг хангах зорилтын хүрээнд дараах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхийг доор дурдсан байгууллагуудад үүрэг болгосугай: 1.1.хот байгуулалтын баримт бичиг, нийслэлийн газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөөний дагуу нийслэлийн нутаг дэвсгэрт баригдах барилга байгууламжийн инженерийн дэд бүтцийн асуудал болон барилга байгууламж, авто зам, тохижилтын ажлын зөвшөөрөл олгох ажлыг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу шуурхай зохион байгуулахыг Нийслэлийн Хот байгуулалт, хөгжлийн газар (Ц.Тулга)-т; 1.2.газар өмчлөх, эзэмших, ашиглах эрхийг баталгаажуулах, газрын зориулалт, талбайн хэмжээ, байршилд өөрчлөлт оруулах, эрхийн гэрчилгээг бусдад шилжүүлэх, хугацаа сунгах, хүчингүй болгох болон түүнтэй холбогдох бусад ажлыг хууль тогтоомжийн дагуу шуурхай зохион байгуулахыг Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын алба (Г.Батзориг)-нд. 2.Нийслэл Улаанбаатар хотын хөгжлийн болон газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг уялдуулан, мэргэжлийн удирдлагаар хангаж ажиллахыг Нийслэлийн ерөнхий архитектор Ц.Нацагдоржид даалгасугай. 3.Энэ захирамжийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж ажиллахыг Нийслэлийн Засаг даргын барилга, орон сууц, үйлдвэр, технологийн паркийн асуудал хариуцсан орлогч Б.Сүхбаатарт үүрэг болгосугай. 4.Энэ захирамж гарсантай холбогдуулан “Мэргэжлийн зөвлөл (комисс)-ийн дүрэм, бүрэлдэхүүнийг батлах тухай” Нийслэлийн Засаг даргын 2021 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдрийн А/89 дүгээр захирамжийг хүчингүй болсонд тооцсугай. НИЙСЛЭЛИЙН ЗАСАГ ДАРГА БӨГӨӨД УЛААНБААТАР ХОТЫН ЗАХИРАГЧ Д.СУМЪЯАБАЗАР

ОРОН НУТГИЙН ЗАМД ЗОРЧИЖ БУЙ ЖОЛООЧ НАРТ "ХҮН ЧАНАР" , "ХҮНЛЭГ СЭТГЭЛ" АЛГА !

01 / 30 0 сэтгэгдэл 401 үзсэнe

Нийгмээ дагаад бид нийтээрээ хувиа хичээгч болсоны нэгээхэн жишээг дараах сурвалжлагаас хүлээн авч үзнэ үү ...

БОРНУУР СУМЫН ХЯТАДУУДЫГ НЭГҮҮН НЭХЭН СУРВАЛЖИЛСААР БАЙГАА ...

01 / 30 0 сэтгэгдэл 900 үзсэнe

Төв аймгийн Борнуур суманд төмөрлөгийн үйлдвэрт ажиллахаар ирсэн Хятад иргэд нэг шөнө л Монголчуудруу төмөр чулуу нүүлгэж байхыг та бид нүдээр үзсэн. Түүний дараа биднийг сурвалжлахад төрийн цагдаа нь тэдгээр Хятадуудыг G class-д суулгаж байхыг ч бид баримтжуулсан. Тэгвэл өдгөө тэдгээр Хятадуудын асуудал хэрхэж байна вэ ? "Нэгүүн" эхлүүлсэн асуудал тул нэхэн сурвалжилсаар байгаа.

ИРГЭНИЙ ТҮЦИЙГ АЛБАДАН АЧААД ИХ ЗАСАГ СУРГУУЛИЙН ХАШААНД НУУЖ БАЙЖЭЭ

01 / 30 0 сэтгэгдэл 938 үзсэнe

Их засаг их сургуулийн урд нийтийн эзэмшлийн талбайд иргэн түц байршуулсан цагаас эхлэн тус сургуулиас дарамталж байсан аж. Гэтэл иргэний өндөр хүүтэй өдрийн зээл авч худалдан авсан түцийг ачаад аваад явсан гэх мэдээллийн дагуу бид сурвалжлан ажилласан. Тэгвэл тус түцийг нь ИЗИС өөрийн эзэмшлийн хашаанд оруулан байршуулсан бөгөөд хэвлэл мэдээлмэгц гарган тавьсан байдаг. Мэдээллийн дэлгэрэнгүйг дараах шууд дамжуулалтаас үзнэ үү

ГУРВАН НАСТАЙ ХҮҮ ЛИФТНИЙ ХОНГИЛРУУ УНАЖ ЭНДСЭН АСУУДЛААР ...

01 / 28 0 сэтгэгдэл 1 000 үзсэнe

Хэдхэн өдрийн өмнө бид бяцхан үрсдээ ямар ээлгүй нийгмийг бүтээж байгаагаа дахин харлаа. Хорвоотой танилцаж амжаагүй бяцхан зүрхнүүд энэ улсын чинь хаа нэгтээ та бидний хариуцлагагүй үйлдлээс болж зогссоор. Зүрх зогсоход бүгд л өнөөдөр л ухаан орсон аятай хашгиралдан толгойгоо балбаж буруутан нэгнийг хайсаар. Гэвч хорь хоног битгий хоёр хоног ч гашуудалгүй дараагийн сэдэвт дарагдан өчигдөр юу болсныг ч саналгүй алхацгаана. Үнэхээр харгис биш гэж үү? Эс бөгөөс дэндүү хөлцөнгүй мунхаг ард түмэн юмаа бид!!! ]

"БИО КОМБИНАТ" ХУУЛЬ БУС ХИМИЙН БОДИСООР АЖИЛЧДАА ХОРДУУЛСАН АСУУДЛЫН МӨРӨӨР ...

01 / 28 0 сэтгэгдэл 456 үзсэнe

Байгуулагаасаа нөхөн төлбөр тогтоолгож чадаагүйн дээр тэтгэвэрт ороогүй тэрээр төрсөн дүүгийнхээ гарыг харж өдөр хоногыг өнгөрөөсөөр шийдвэр гаргах түвшнийхэн өдийг хүртэл ямарч арга хэмжээ авахгүй байгаа аж. Ажил олгогчдоос болж ийнхүү бие сэтгэлээрээ хохироод үлдсэн иргэнтэй бид ярилцлаа. тэрээр төрсөн дүүгийнхээ гарыг харж амьдарч байна. ]

ХҮҮХЭД ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ХӨДӨЛГӨӨНӨӨС ТӨРИЙН ӨНДӨРЛӨГҮҮДЭД ШААРДЛАГА ХҮРГҮҮЛЛЭЭ

01 / 28 0 сэтгэгдэл 911 үзсэнe

Хэлмэгдэгсдийн хөшөөн дээр өнөөдөр Хүчирхийлэлийн эсрэг үндэсний төв болон төрийн бус байгууллага эцэг эхчүүдийн төлөөлөл хүүхдийн хүчирхийлэлийн эсрэг нэгдэн Ерөнхийлөгч ерөнхий сайд болон УИХ-ын гишүүдэд шаардлага хүргүүллээ. ]

ӨНДӨР НАСТНУУДЫН ТЭТГЭВРИЙГ НЭМЭГДҮҮЛЭХЭД "БОГД ЗОНХОВА" ЦОГЦОЛБОРЫН ТӨСВИЙГ ЗАРЦУУЛАХААР БОЛЖЭЭ

01 / 28 0 сэтгэгдэл 409 үзсэнe

Ахмадуудын тэтгэвэрийг нэмэгдүүлэхэд "Богд Зонхова" цогцолборын төсвийг зарцуулахаар болжээ. Энэ талаар Соёлын сайд Ч.Номин: "Түүх, шашны соёлыг дэлгэрүүлэх “Богд Зонхова” цогцолборын төслийг миний бие цаг үеэ олоогүй гэж үзсэн учраас зориулалтыг өөрчлөх саналаа Засгийн газарт хүргүүлсэн байсан. Саналыг өнөөдөр Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаанаар хэлэлцээд цогцолборын төсвийг ахмадуудын тэтгэврийг нэмэхэд зарцуулахаар шийдвэрлэлээ. “Богд Зонхова” төсөлтэй адил тэвчиж болох бүхий л хөшөө, дурсгалыг мөн царцааж, ахмад настнуудын тэтгэвэр, тэтгэмжийг үе шаттай нэмэгдүүлэхийг Засгийн газрын гишүүд бүрэн дэмжлээ" хэмээв.

ЗОРЧИХ ХЭСЭГ ЦӨМӨРЧ ДУЛААНЫ ШУГАМ ГЭМТЖЭЭ

01 / 28 0 сэтгэгдэл 814 үзсэнe

Баянзүрх дүүргийн 5 дугаар хороо Лувсанцэвээний гудамж Монгол Кино үйлдвэрийн баруун талын туслах замын зүүн талд дулааны шугамд гэмтэл гарч тээврийн хэрэгслийн зорчих хэсэг цөмөрснөөс үүдэн зорчих хэсгийг бүрэн хаасан тул жолооч та бүхэн дээрх замаар зорчихгүй байхыг анхааруулъя. Дээрхи гэмтэлийг засварлахаар Дулааны шугам сүлжээний инженер техникийн алба хаагчид ажиллаж байна. [