ХХААХҮ-ИЙН ДЭД САЙДЫГ ҮНДЭСЛЭЛГҮЙ ХӨРӨНГӨЖСӨН ХЭРЭГТ ШАЛГАЖ БАЙНА

10 / 06 0 сэтгэгдэл 536 үзсэнe

Улаанбаатар-Дархан чиглэлийн автозамын бүтээн байгуулалтын тендерийг анх шалгаруулахад оролцсон ЗТХЯ болон бусад байгууллагын албан тушаалтнуудыг АТГ-ынхан шалгаад багагүй хугацаа өнгөрч байна. Уг замыг барих сонгон шалгаруулалтыг хариуцаж байсан тухайн үеийн сайд, дэд сайд, төрийн нарийн бичгийн дарга, яамны мэргэжилтнүүд, Автозамын газрынхан гээд нэлээд хэдэн хүнээс гэрчийн мэдүүлэг авч, зарим хүнийг цагдан хориод байгаа билээ. Энэ хэргийг шалгах ажлын хүрээнд Зам, тээврийн хөгжлийн дэд сайд, ЗТХЯ-ны төрийн нарийн бичгийн дарга зэрэг албан тушаал хашиж байсан, өдгөө Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэр (ХХААХҮ)-ийн дэд сайдын албан тушаалд томилогдсон Ж.Бат-Эрдэнийг ч шалгаж буй билээ. Шалгалтын явцад тэрбээр үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн байж болзошгүй нөхцөл байдал илэрч, мөрдөгчид шалгалтаа улам нарийвчилж эхэлсэн гэх мэдээлэл баттай эх сурвалжууд өглөө. Энэ талаар холбогдох байгууллагынхнаас тодруулахад “Ямар нэг мэдээлэл өгөх боломжгүй” гэж тайлбарлав. Бидэнд олдсон мэдээллээр УИХ-ын гишүүн асан Ж.Батзандангийн ах Ж.Бат-Эрдэнэ үл хөдлөх хөрөнгө болох барилга, байшингийнхаа эх үүсвэрийг үндэслэлтэй тайлбарлаж чадахгүй байгаа тул хууль хяналтын байгууллагаас Эрүүгийн хуулийн 22.10-т заасан “Нийтийн албан тушаалтан өөрийн хөрөнгө, орлого их хэмжээгээр нэмэгдсэн нь хууль ёсны болохыг үндэслэлтэй тайлбарлаж чадаагүй” хэмээн хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээсэн аж. Эх сурвалж:Сэтгүүлч Баярмаа|tac.mn

“ХААН” БАНКАНД ХАРИУЦЛАГА ГЭЖ БАЙНА УУ?

10 / 06 0 сэтгэгдэл 1 366 үзсэнe

Арилжааны банкууд дундаа хамгийн олон харилцагчтай гэгддэг Хаанбанкыг тойрсон асуудал, хэл ам дагадаг болоод нэлээд хэдэн жилийн нүүр үзэж байна. Харилцагчтай ойрхон хэмээн өөрсдийгөө дөвийлгөдөг тэдний хүнд суртал, хариуцлагагүй байдал энгийн иргэдийн амьдралд асуудал үүсгэсээр. Тухайлбал,Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ-т ажилладаг нэгэн иргэн тус банкаар дамжуулан цалин хөлсөө авдаг бөгөөд банкны хариуцлагагүйн улмаас цалингаа заавал хонуулж, өнжүүлэн авдаг тухайгаа цахим хуудаснаа онцолжээ. Тэрбээр “Энэ банкны талаар жаахан юм бичихгүй бол болохгүйнээ!!! “Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ нь сар бүрийн 5-нд ажилчдынхаа цалинг тавьдаг бөгөөд ХХБ, Голомт банкууд яг энэ өдөртөө багтаж цалингаа тавьдаг бол мөнөөх хаан банк бол заавал өөр дээрээ нэг хонуулж байж цалин өгөх юм.Одоо ч цалин маань ороогүй л байна. Өөрсдөө иргэдийн зээл хоног төлөгдөхгүй өнгөрөхөд л бөөн юм болно.Ийм өлөн байхаа болиочээ Хаан банкаа!!! 2016 онд санажийна нээх их мөнгө биш ч гэлээ дансанд 50к байхгүй болохоор нь гайхаад яачуу ийчүү гээд баахан лавласан хаа байсан Завхан аймгийн банкных нь ажилчин татаад хэргэлцэн ч байх шиг, уучлаарай гээд буцааж хийж энтэр, Бас 2,3 сарын өмнө цалин буудаггүй гайхаад эдийн засагчаараа асуулгасан чинь буруу хүний данслуу миний цалинг хийцэн ч байх шиг үнэн хариуцлагагүй хойноос нь цалингаа олж авах гэж 2,3 хоног утасдаж байж нөгөө хүн нь миний дансруу цалинг маань хийсэн шдээ.Залуу хүн болохоор бас хэд гурван төгрөгний зээл төлнөө. Сарын зээлийн төлөлт хийгдчээд байхад дансанд мөнгө орохоор Илүү мөнгө татчихна.Буцаагаад авая гэхээр дутуу мөнгө эргүүлж өгнө.Бүгдийг нь авая гэхээр бүүр цаашаагаа татчихсан байна боломжгүй уучлаарай….Нэг бус удаа болсон явдал…Үнэн өлөн банкаа… Саяхан нэг буяны ажил болоод ядаж байхад манайхан ихэнх хүмүүс нь Хаан хэргэлдэг юмуудаа тэгээд буяны ажлын мөнгө хураах боллоо.Тэгээд дансанд баахан хүнээс мөнгө хийсэн юм.Нөгөө айлдаа очих болоод АТМ-с мөнгө гаргуулж авах гэсэн мөнгө байдаггүй.Яав ийв гэсэн дараа сарын төлөлт татчихсан.Айлдаа очих гээд байдаг ёстой үнэхээр эвгүй байдалд орсон шүү.Баахан юм болж байж дутуу мөнгө авсан ёооо нээрээ!!! За бас зээлийг хүү буурсан байнашдээ Авсан зээлийнхээ хүүг бууруулая гэхээр манайх өөрсдийн зээлдэгч нарынхаа хүүг буулгадаггүй, өөр банкнаас зээл авсан иргэний зээл шилжиж ирсэн тохиолдолд хүүг бууруулж болно ч гэх. Би хаан банкнаас татгалзаж байна!!! Та бүхэн маань бас энэ банкны тухай болж бүтэхгүй байгаа зүйлийг дор бичээрэй!” гэсэн байна. Дээрх иргэний асуудал нэг бус хүнд тохиолддог тухай иргэд сэтгэгдэлээ илэрхийлжээ. Эх сурвалж:Сэтгүүлч Баярмаа|tac.mn

УУХҮЯ-НЫ ГАЗРЫН ДАРГА АСАН Ч.ЧУЛУУНБАТЫГ ЯЛЛАГДАГЧААР ТООЦОН, ШҮҮХЭД ШИЛЖҮҮЛЖЭЭ

10 / 05 0 сэтгэгдэл 418 үзсэнe

Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам (УУХҮЯ)-ны Түлшний бодлогын газрын даргаар 2016-2019 онд ажиллаж байсан Ч.Чулуунбатыг үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн, үл хөдлөх хөрөнгүүдийнхээ эх үүсвэрийг тайлбарлаж чадаагүй хэмээн АТГ-ын Мөрдөн шалгах хэлтэст шалгаж дуусаад яллах дүгнэлт үйлдүүлэхээр НПГ-т шилжүүлжээ. Тэрбээр дээрх яаманд байхдаа ч, Ашигт малтмал, газрын тосны газар (АМГТГ)-т албан тушаал хашихдаа нэг бус үл хөдлөх хөрөнгөтэй болж, хамаарал бүхий хүмүүсийнхээ нэр дээр бүртгүүлсэн бөгөөд түүнийхээ эх үүсвэрийг хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ мэдүүлээгүй байж. Тодруулбал, Ч.Чулуунбат 2013 оны долдугаар сараас 2016 оны наймдугаар сарын хооронд АМГТГ-ын ашиглалтын цооногийн өрөмдлөг, гүйцээлт хариуцсан ахлах мэргэжилтнээр ажиллаж байсан гэнэ. Энэ үедээ Баянзүрх дүүргийн нутаг дахь “Төгөл хус” хотхонд 134.5 ам метр талбай бүхий таван oрoo орон сууцыг иргэн М-аас 197 сая гаруй төгрөгөөр худалдан авчээ. Уг байрандаа өнөөг хүртэл гэр бүлийн хамтаар амьдарч байгаа ч ээжийнхээ нэр дээр өмчлөх эрхийн гэрчилгээг нь гаргуулан авсан аж. Мөн 2016 оны наймдугаар сараас 2019 оны нэгдүгээр сар хүртэл УУХҮЯ-ны Түлшний бодлогын газрын даргаар ажиллаж байхдаа 2018 онд “Эн Юү Би” ХХК-тай төрсөн дүүгийнхээ нэр дээр гэрээ байгуулж, Хан-Уул дүүргийн IV хорооны нутаг, Нүхтийн аманд 150 сая төгрөгөөр амины орон сууц захиалан бариулсан аж. Гэвч уг хоёр үл хөдлөх хөрөнгөө хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ бүртгүүлдэггүй байсан гэнэ. Ч.Чулуунбат эдгээр үл хөдлөх хөрөнгийн үнийн дүн болох 347 сая гаруй төгрөгийн эх үүсвэрийг тайлбарлахдаа “Хямд үнээр газрын тос oрoмдoх тоног төхөөрөмж авч, түүнийгээ борлуулж олсон орлого” хэмээж байж. Прокурорын байгууллагын эх сурвалжуудаас авсан мэдээллээр тэрбээр “Манай улсад газрын тосны хайгуул, олборлолт хийж байсан, Канадын хөрөнгө оруулалттай “Шэйман” гэх компаниас өрөмдлөгийн тоног төхөөрөмж хямд үнээр худалдан авч, дүүгийнхээ нэр дээрх “Монголианпетролиум девелопмент” ХХК-иар дамжуулан БНХАУ-ын хөрөнгө оруулалттай “Доншен газрын тос Монгол” ХХК-д 191 мянга гаруй ам.доллароор зарж, олсон хөрөнгөөсөө тэдгээр орон сууцыг худалдан авсан” гэж тайлбарлаж байсан. Гэвч АТГ-ынхны шалгалтаар “Доншен газрын тос Монгол” компаниас шилжүүлсэн мөнгийг дүү нь өөр зүйлд зарцуулсан нь тогтоогдсон аж. Энэ бүхэн нь мөрдөн шалгах ажиллагаа, дансны хуулга зэргээр тодорхой болсон атал дүү нь худал мэдүүлэг өгсөн учраас бас яллагдагчаар тооцон, шүүхэд шилжүүлж байгаа гэнэ.

ХҮҮХДЭД ЭЭЛГҮЙ НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙНХЭН, ХҮҮХДҮҮДИЙГ АВТОБУСНЫХАА АРААС ГҮЙЛГЭЖ ДУР ХАНАХАА БОЛЬ

10 / 05 0 сэтгэгдэл 536 үзсэнe

Нийтийн тээвэр үйлчилгээний “Блюбус” компанийн автобусны жолооч автобусанд суухыг хүссэн хүүхдийг огт хайхаралгүй, мөргөж унагаад юу ч болоогүй мэт үйлчилгээнд гарч буй бичлэгийг уншигч танаа хүргэж байна. Монголд олон зүйл буруу голдирлоор явж ирсэн. Үүний нэг тод жишээ бол нийтийн тээврийн салбар. Тэд ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс, оюутнууд, цагдаагийн албан хаагчдыг үнэ төлбөргүй, хэл үггүй зорчуулдаг хэр нь Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчид буюу 6-18 насны сонгуульд санал өгөх эрхгүй бяцхан иргэдээ гадуурхаж үлдээдэг. Учир нь хүүхдүүд томчууд шиг өөрсдийгөө өмөөрч дуугарч чадахгүй. Тэд гудамжинд жагсч, талбай дээр өлсгөлөн зарлахгүй учраас өөрсдийгөө хамгаалах, өмгөөлөх, хариуцлага хүлээх чадваргүй хүүхдүүд хохирсоор байна. Хэдэн жилийн өмнө нийтийн тээвэрт кондуктор үйлчилдэг байхад дунд сургуулийн сурагч 200 төгрөг төлөх ёстой гээд хүүхдүүдийн нүдийг бүлтэлзүүлэн загнаж, нааш цааш зулгааж, хөөж буулгахыг олонтаа харсан даа. Харин өдгөө кондукторгүй автобусны жолооч нь сургуулийн хүүхдүүдийг аваараасаа гүйлгэж кайф авч, “дур тавьдаг” гэлтэй. Бичлэг эх сурвалж Unuudur.mn Улс орон, нийгэм өдрөөс өдөрт өөрчлөгдөж хөгжиж байхад хүн ёсны ухамсараа давхар хөгжүүлж, хүн чанартай баймаар байна аа, ХҮҮХДЭД ЭЭЛГҮЙ, НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙНХЭЭН.

Д.САРАНГЭРЭЛИЙГ СЭНТИЙНЭЭС НЬ БУУЛГАХ УУ?

10 / 05 1 сэтгэгдэл 650 үзсэнe

Монгол Улсын Үндсэн Хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16-р зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасны дагуу Монгол Улсын иргэн Э.Түвшинбаяраас ХНХЯ-ны сайд асан Д.Сарангэрэл Үндсэн хууль зөрчсөн эсэх асуудлаар дүгнэлт гаргуулахаар 2022.10.04-ны өдөр Монгол Улсын Үндсэн Хуулийн цэцэд хандаж мэдээлэл гаргалаа. Мэдээлэл гаргасан иргэн Э.Түвшинбаярт Өмгөөллийн “Монгол элч консалтинг”ХХН-ийн өмгөөлөгч нараас хууль зүйн туслалцаа үзүүлэн ажиллахаар болсон байна. УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хорооноос 2022.09.26-ны өдөр зохион байгуулсан “Халамжаас-Хөдөлмөрт” хэлэлцүүлэгт Хөдөлмөр Нийгмийн Хамгааллын яамны сайд асан Д.Сарангэрэл оролцож Нийгмийн халамжийг зорилтот бүлэг рүү шилжүүлэх, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих бодлогын арга хэмжээ” сэдэвт илтгэл тавихдаа “...ядуурлын түвшнээс доогуур айл өрхийг “...улны айл...” гэж нэрлэдэг хэмээн мэдээлэл хийсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалтуудыг ноцтой зөрчсөн үндэслэлээр иргэн мэдээлэл гаргасан байна. ХНХЯ-ны сайд асан Д.Сарангэрэл нь өөрийн хэлсэн үгээрээ Монголын ард түмнийг ялгаварлан гадуурхаж, хүний эрх, эрх ашиг сонирхолыг зөрчсөн, цаашлаад Монгол Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалтуудыг зөрчсөн, УИХ-ын гишүүн бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхдээ өргөсөн тангаргаасаа няцсан, Үндсэн хууль зөрчсөн Улсын Их хурлын гишүүнийг эргүүлэн татуулах гэсэн дүгнэлт гаргуулахаар ханджээ.

ЦАГДААГИЙН БАЙГУУЛЛАГА АВТОБУСАНД ДАЙРУУЛСАН ОХИНЫ БУРУУ ГЭЖ ҮЗЭЭД, ХЭРГИЙГ ХААЖЭЭ

10 / 05 0 сэтгэгдэл 640 үзсэнe

НЗДТГ-ын хэвлэлийн төлөөлөгч Н.Сугар: Тус үйл явдал 2022.05.05-ны өдөр болсон. Хүүхдийн гар хугарч, гэмтэл авсан учраас хэргийг эрүүгийн цагдаагийн газар хэргийг шалгасан. Ослын хувьд зорчигчийн буруутай үйлдэл гэж үзэн цагдаагийн байгууллага хэргийг хаасан. Харин Blue bus компанийн зүгээс жолоочийг цалинг 30 хувиар бууруулж, 3 сарын хугацаанд ажлыг нь хийлгээгүй гэж мэдээлэл ирлээ. Компанийн зүгээс хүүхдийн эмчилгээний зардалд мөнгө олгосон байна. Нийтийн тээврийн газраас автобус компаниудад аюулгүй байдал, техникийн бүрэн бүтэн байдлаа хангаж ажиллахыг үүрэг болгож, тогтмол сургалт зохион байгуулж байгаа гэв.

МАНСУУРУУЛАХ БОДИС ХЭРЭГЛЭСЭН ҮЕДЭЭ ХҮЧИРХИЙЛЭЛ ҮЙЛДЭН УЛМААР ХҮНИЙ АМИНД ХҮРЧЭЭ

10 / 04 0 сэтгэгдэл 746 үзсэнe

Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэрээс байшингийн зоориноос 40 орчим настай эмэгтэй хүний цогцос олдсон талаар бид мэдээлж байсан. Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газрын Шуурхай удирдлагын хэлтэс, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн криминалистик шинжилгээний үзлэгийн баг, шинжээч эмч нар хэргийн газрын үзлэгийг хийжээ. Үзлэгээр гадны нөлөөтэй нас барсан болох нь тогтоогдсон байна. Амь хохирогчийн цогцсыг таньж олуулах ажиллагаа явуулахад биеийн ерөнхий хэлбэр, онцлог содон шинж тэмдгээр сураггүй алга болсноор бүртгэгдсэн Л мөн болохыг тогтоосон аж. НЦУГ-ын Мөрдөн шалгах газар, Баянзүрх дүүрэг дэх цагдаагийн газрын Гуравдугаар хэлтсийн алба хаагчид дээрх хүн амины онц ноцтой гэмт хэргийг илрүүлэх чиглэлээр шуурхай ажиллаж Баянзүрх дүүргийн дугаар тоотод оршин суух 22 настай эрэгтэй Ч нь урьдчилсан байдлаар мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөт эм бэлдмэл хэрэглэсэн үедээ амь хохирогчийг бэлгийн харьцаанд орсонгүй гэх шалтгааны улмаас зодож биед нь гэмтэл учруулан, улмаар түүнийг хүчирхийлж амь насыг нь хохироосон байж болзошгүй нөхцөл байдал тогтоон шалгалтын ажиллагааг үргэлжлүүлж байна.

ИНТЕРПОЛЫНХОН МОНГОЛД ХҮЛЭЭЛГЭН ӨГСӨН ЭМЭГТЭЙГ ШҮҮХ ЦАГААТГАВ

10 / 04 0 сэтгэгдэл 1 084 үзсэнe

Мансууруулах бодис бусдад борлуулсан хэрэгт холбогдсон Ц.Одцацрал гэх эмэгтэйг цар тахлын хөл хориотой, хил хаалттай байх үед Олон улсын эрүүгийн цагдаагийн байгууллагынхан Испани улсаас баривчлан манай улсад шилжүүлэн өгч байсан билээ. Түүнд холбогдох хэргийг нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүх хэлэлцээд цагаатгах тогтоол баталлаа. Ц.Одцацралыг мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодис хууль бусаар худалдах хэргийг зохион байгуулж, 2018 оны дөрөвдүгээр сард Чингэлтэй дүүргийн нутаг, 23 дугаар сургуулийн баруун талын орон сууцад уг бодисоо хадгалж, Ё.Хулан гэх залууд олон сая төгрөгөөр худалдсан. Төлбөрөө тус дүүргийн нутаг дахь “Наран гуаша” салоны гадаа бэлнээр авсан хэмээн буруутгасан юм. Түүнээс мансууруулах бодис худалдан авсан Ё.Хулан гэх эрд холбогдох хэргийг Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх 2020 оны нэгдүгээр сард хэлэлцэн шийдвэрлэсэн бөгөөд тэрбээр Ц.Одцацралаас авсан мансууруулах бодисоо Хан-Уул дүүргийн нутаг дахь “Kh апартмент” орон сууц дахь нэгэн байранд хадгалж, 2-3 иргэнд өгсөн хэрэгт холбогдсон байдаг. Өмнө нь мөн мансууруулах бодистой холбоотой хэрэгт ял шийтгүүлж байсан Ё.Хуланд Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс гурван жил хорих ял шийтгэсэн талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. НПГ-аас Ц.Одцацралд Эрүүгийн хуулийн 20.7-2 дахь хэсэгт заасан “Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодис, тэдгээрийн түүхий эдийг худалдах зорилгоор хууль бусаар олж авсан, тээвэрлэсэн, илгээсэн, худалдсан” гэх үндэслэлээр яллах дүгнэлт үйлдсэн бөгөөд Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх уг хэргийг энэ оны долдугаар сарын 6-нд хэлэлцээд нээлттэй хорих ангид хоёр жилийн ял эдлүүлэхээр шийдвэрлэсэн юм. Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг Ц.Одцацрал, түүний өмгөөлөгч М.Дэлгэрнасан, Ж.Оюунболд нар эсэргүүцэн давж заалдах шатанд гомдол гаргасны дагуу хэлэлцээд цагаатгах тогтоол баталлаа. Давж заалдах шатны шүүх хуралд хэрэгт эхнээс нь хяналт тавьсан прокурор ээлжийн амралттай учраас оролцоогүй, өмгөөлөгчдийнх нь эсрэг томилогдсон улсын яллагч сайтар мэтгэлцэж чадаагүй, хавтаст хэргийг бүрдүүлсэн мөрдөгчдийн ажиллагаа ч хангалтгүй байснаас зардал чирэгдэл болж байж гадаадаас Интерполоор дамжуулсан авчирсан эрүүгийн хэргийн яллагдагчийг цагаатгасан бололтой. Цаашид энэ мэтээр цагаатгаад байвал Интерпол манай эрүүгийн хэргийн холбогдогч нарыг хүлээлгэн өгөх нь юу л бол.

ХАС БАНКНЫ ТЕЛЛЕРҮҮД ХАРИЛЦАГЧИЙН ЗӨВШӨӨРӨЛГҮЙГЭЭР ХҮҮХДИЙН ХАДГАЛАМЖИЙГ НЬ “ТОНОЖЭЭ”

10 / 03 0 сэтгэгдэл 1 111 үзсэнe

Хас банкны теллер харилцагчийнхаа данснаас 120 сая төгрөг, банкнаасаа 50 сая төгрөг ХУЛГАЙЛЖЭЭ нийтлэлийг бид өмнө нь хүргэсэн. Бид уг нийтлэлийн үргэлжлэл болгож Хас банкны теллерүүд дахин харилцагчийг ‘дээрэмдсэн’ гэмт хэргийг хүргэж байна. Энэ удаад бид Хас банкны 100 айл дахь салбарт ажиллаж байсан Ц.Ариунаа, С.Болортуяа нарын хэргийг хүргэж байна. Тэд хэн хэнийнхээ гэмт үйлдлийг мэдэж байсан бөгөөд бүлэглэн харилцагчдаа ‘дээрэмдсэн’ байгаа юм. Харилцагч тус банкаар үйлчлүүлэх хүртэл энэ гэмт хэргийн талаар Хас банкныхан ямар ч мэдээлэлгүй байсан бөгөөд хэргийн дэлгэрэнгүйг хүргэж байна. Ц.Ариунаа нь Сүхбаатар дүүргийн 8 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Хас” банкны “100 айл" тооцооны төвийн зээлийн мэргэжилтнээр ажиллаж байх хугацаандаа албан тушаалын байдлаа ашиглан харилцагч Г.А-ын хугацаатай хадгаламжийг өөрийг нь байхгүй байхад барьцаалан тус банкны данснаас 2017 оны 08 дугаар сарын 16-ны өдөр, 2017 оны 09 дүгээр сарын 02-ны өдөр, 2017 оны 09 дүгээр сарын 12-ны өдөр, 2017 оны 10 дугаар сарын 19-ний өдөр, 2018 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдөр, 2018 оны 09 дүгээр сарын 17-ны өдөр, 2019 оны 09 дүгээр сарын 23-ны өдөр, 2018 оны 09 дүгээр сарын 27-ны өдөр, 2019 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдөр, 2019 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр, 2020 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдөр, 2020 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдөр нийт 13 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр 93.603.287 төгрөгийг буюу бусдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг хувьдаа завшиж бусдад их хэмжээний хохирол учруулсан байна. Тэрбээр энэ хэргийнхээ талаар “...2007 оны 12 дугаар сард Хас банкинд анх ажилд орсон. 100 айлд байдаг Хас банкны салбарт 2012 онд шилжиж ирсэн. 2018 оны 8 дугаар сараас хойш Г.А-ын хадгаламжийг барьцаалж нийтдээ 58.000.000 төгрөг авсан. Үүнийгээ хүлээн зөвшөөрч байна. 58.000.000 төгрөгийн үндсэн зээл нь хүүтэйгээ нийлээд 64.045.616 төгрөг болж байгаа. Үүнийг би төлөх ёстой гэж ойлгож байна. Би харилцагчид 2021 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр 25.000.000 төгрөгийг, 2022 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдөр 20.000.000 төгрөгийг, 2022 оны 5 дугаар сарын 11-ний өдөр 19.045.616 төгрөгийг тус тус төлсөн бөгөөд төлбөр төлсөн баримтуудаа өгсөн. Миний хувьд төлбөрөө барагдуулсан гэж бодож байна. Хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна...” хэмээн шүүх танхимд өөрийнхөө гэм бурууг хүлээн зөвшөөрсөн байгаа юм. Энэ хэрэгтэй зэрэгцэн Хас банкны 100 айл дахь салбарт ажиллаж байсан С.Болортуяа гэгч нь мөн л харилцагчаа ‘тонон дээрэмдэж’ байсан. Тодруулбал, С.Болортуяа нь Сүхбаатар дүүргийн 8 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Хас” банкны “100 айл” тооцооны төвийн харилцагчийн үйлчилгээний мэргэжилтний ажил албан тушаалыг эрхэлж байхдаа албан тушаалын байдлаа ашиглаж 2020 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдөр харилцагч Б.Ц-г хадгаламж барьцаалсан зээл авах эрхийг өөрийн банкны эрхээр нээж тус хадгаламж барьцаалсан зээлээс 500.000 төгрөгийг “Хас” банкны өглөгийн дансаар дамжуулан бэлнээр, 2020 оны 08 дугаар сарын 03-ны өдөр 1.200.000 төгрөгийн зарлагыг мөн дээрх хадгаламжийг барьцаалан гаргаж өөрийн дансаар, 2020 оны 08 дугаар сарын 10-ны өдөр 1.350.000 төгрөгийн зээлийг гаргаж банкны өглөгийн дансаар дамжуулан бэлнээр, 2020 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдөр 1.000.000 төгрөгийг 2020 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдөр харилцагч Г.А-ыг биечлэн ирээгүй байхад түүний нэр дээрх хадгаламжийг барьцаалан 600.000 төгрөгийн зээлийг, нийт 5 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр 4.650.000 төгрөгийг буюу бусдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг хувьдаа завшсан байгаа юм. Тэрбээр мөн л хэргээ хүлээсэн. Гэхдээ сайн дураараа биш тухайн банкаар үйлчлүүлэх гэж байсан харилцагч хадгалмж барьцаалж зээл авах хүсэлт гаргахад “таны хүүхдийн хадгаламжийг барьцаалж зээл авсан байна” гэж салбарын ажилтан хэлснээр теллерүүдийн хэрэг илэрсэн. Өөрөөр хэлбэл харилцагч өөрөө ирээд үйлчилгээ авах хүртэл Хас банкныхан санаачлагаараа хэргээ хүлээгээгүй болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримт, гэрчийн мэдүүлгээр тогтоогддог. Иймд уншигч та бүхэн хэрвээ Хас банкаар үйлчлүүлдэг бол хадгаламж, харилцахыг тань ашиглан хэн нэгэн зээл авсан байх, та гүйлгээ хийгээгүй байхад данснаас мөнгө гарч орсон эсэхийг шалгуулаарай. Ингэснээр та болзошгүй эрсдэлээс өөрийгөө болон үр хүүхдийнхээ ирээдүйг сэрэмжилж байгаа гэсэн үг юм. Харин хэрэг хийсэн Хас банкны теллерүүдийн хэргийг шүүхээс гэм буруутайд тооцсон. Улмаар тэдэнд хорих ял бус торгох ял оноогоод хилийн хориг тавьсан. Тэд хэрэгт шалгагдаж байхдаа нэг ч өдөр цагдан хоригдоогүй, хорих ял ч сонсоогүй, зөвхөн торгуулаад өнгөрсөн байгаа юм. Тодруулбал, Хас банкны ажилтан Ц.Ариунаа 12 сая төгрөгөөр, С.Болортуяаг 10 сая төгрөгөөр торгоод өнгөрсөн байна. Учир нь гэмт хэрэг үйлдсэн Хас банкны ажилчид бага насны хүүхэдтэй, анх удаа гэмт хэрэг үйлдэж байгаа, хэргээ хүлээсэн зэрэг, хохирлоо барагдуулж байгаа нь ялыг хөнгөрүүлэх үндэслэл болж байгаа тул шүүгч тэднийг харж үзэн хуулийн хүрээнд ‘зөөлөн’ ял оноосон нь энэ юм.

“ДАРХАНЫ АРЬС ШИРНИЙ ЦОГЦОЛБОР” ТӨСЛИЙГ “ГАЦААСАН’’ АЛБАН ТУШААЛТНУУДЫГ ШҮҮХЭД ӨГЧЭЭ

10 / 03 1 сэтгэгдэл 602 үзсэнe

Монголд хийж бүтээх гэсэн аж ахуй нэгжүүдийн үйл ажиллагааг зарим улс төрчид хувийн ашиг сонирхлоор гацаадаг, зогсоодог байдал ил далд байсаар байна. Тухайлбал, 10 саяар тоологдох хог дээр хаягддаг малын арьсыг боловсруулах хүчин чадалтай “Дарханы арьс ширний цогцолбор” төслийн ажлыг яг ийм гажуудсан байдлаар зогсоочихоод байгаа. Тус төслийг хэрэгжүүлж буй компанийн зүгээс хэд хоногийн өмнө ХХААХҮ-ийн сайд асан З.Мэндсайхан, тус яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Т.Жамбалцэрэн, Хөнгөн үйлдвэрийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга М.Дондогдорж нарыг албан тушаалаа ашиглаж, бусдад давуу байдал бий болгож хохирол учруулсан гэх үндэслэлээр Авлигатай тэмцэх газарт шалгуулахаар өгсөн. Тэгвэл уг асуудлаар ДАШЦ компани Захиргааны хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж, шүүх хүлээн авч, хэрэг үүсгэжээ. Уг нэхэмжлэлд “Хөдөө аж ахуйн гаралтай түүхий эдийг боловсруулах зорилгоор “Дархан арьс ширний цогцолбор” төслийн бүтээн байгуулалтын инженерийн дэд бүтцийн болон шугам сүлжээ болон барилгын ажлууд Хөгжлийн банкны зээл болон өөрийн хөрөнгөөр санхүүжүүлээд явсан ч ХХААХҮЯ болон холбогдох албан тушаалтнуудын хүнд суртлаас үүдэн гацаж, их хэмжээний хохирол учирсан. Цаашлаад Засгийн газрын тогтоолыг ноцтой зөрчиж, хэрэгжүүлээгүйгээс дэд бүтэц, бүтээн байгуулалтын ажил 2021 оноос зогсонги байдалд орж, төсөлд зарцуулсан Хөгжлийн банкны зээл болон туслан гүйцэтгэгч хувийн аж ахуй нэгжүүдийн 40 гаруй тэрбум төгрөг ямар ч эдийн засгийн эргэлтэнд орох боломжгүйгээр царцаасан. Үүнтэй зэрэгцэн уг төсөлд зарцуулахаар Хөгжлийн банкнаас зээлсэн зээлийн хүү өдөр, өдрөөр явж хүнд байдалд оруулсан” тухай дурджээ. Улмаар Засгийн газрын 185 болон 234 дугээр тогтоолыг биелүүлэх болон Бодлогын гэрээг дүгнэж, төслийн ажлыг цаашид үргэлжлүүлэх талаар ХХААХҮЯ руу олон удаа хүсэлт хүргүүлсэн ч ямар хариу өгөөгүй байна. Тиймээс Захиргааны Ерөнхий хууль болон холбогдох хуулиудын хэрэгжилтын хүрээнд ”Бодлогын гэрээг дугнэх болон тайлбар авах тухай” хүсэлтийг шийдвэрлэхийг даалгах хүсэлт гаргажээ.