СОНГУУЛЬ ТАНЫ САНАЛААР "ДУТНА"

06 / 07 0 сэтгэгдэл 287 үзсэнe

УИХ-ын ээлжит сонгууль болоход 21 хоногийн хугацаа үлджээ. 2024 оны парламентын сонгууль энэ сарын 28-нд болох бөгөөд Баасан гараг таарч буй. Саналаа өгөх шалтгаан 1 2020, 2016 онуудын сонгуулийн ирцийг харж үзвэл залуучуудын оролцоо хамгийн бага байдаг. Гэтэл сонгуулийн зардал 4 жил тутам үржигдэн нэмэгдэж буйг олон нийтийн зүгээс анзаардаггүй. Тухайн зардал улсын төсвөөс буюу таны халааснаас гардаг гэдгийг мартаж болохгүй. Тухайлбал 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн ирц хамгийн бага буюу 73.6 хувьтай байсан бөгөөд 20.4 тэрбум төгрөгийг зарцуулсан байдаг. Харин 2016 онд 16.5 тэрбум төгрөгийг зарлагджээ. 2012, 2016, 2020 онуудад сонгуулийн ирц түүхэн доод хэмжээнд хүрч буурсан юм.

НИЙТИЙН ТЭЭВРЭЭР ҮЙЛЧЛҮҮЛЖ БУЙ ЗОРЧИГЧДЫН “ТОЛГОЙ“-Г ТООЛЖ ЭХЭЛЖЭЭ

06 / 07 0 сэтгэгдэл 344 үзсэнe

Нийтийн тээврийн автобуснуудад толгой тоолох төхөөрөмжийг сар гаруйн өмнөөс суурилуулж эхэлсэн. НЗД бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар "Автобусаар зорчигчдын толгой, карт уншилтын тоо хоорондоо "мөргөж" байх ёстой. Хэрвээ энэ тоо зөрвөл тухайн автобусны жолоочтой хариуцлагын асуудал ярина" хэмээж байсан. Тэгвэл ийнхүү төхөөрөмжийг туршилтын байдлаар ашиглаж эхэлжээ. Мөн жолооч нар хажууд бэлэн мөнгөний хайрцгийг ажиллуулж эхэлсэн байна. Иргэд картаа цэнэглэж амжаагүй тохиолдолд тухайн хайрцаг руу мөнгөө хийх аж.

ТАВДУГААР СУРГУУЛИАС ИХ СУРГУУЛИЙН ГУДАМЖ ХҮРТЭЛХ ЗАМЫГ МАРГААШНААС ХААЖ ЗАМ ЗАСВАРЫН АЖИЛ ХИЙНЭ

06 / 07 0 сэтгэгдэл 272 үзсэнe

Чингэлтэй дүүргийн 4 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэр Нэгдсэн үндэсний гудам буюу Тавдугаар сургуулийн уулзвараас Их сургуулийн гудамж хүртэлх авто замыг түр хааж, засварлахаар болжээ. Тодруулбал, зургаадугаар сарын 8-ны өдрийн 23:00 цагаас 10-ны 06:00 цагийн хооронд хааж авто замын хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлтийн ажлыг хийж гүйцэтгэнэ. Тус ажлын хүрээнд тэгш байдал алдагдсан, суулт үүссэн авто замын хашлагыг асфальт бетон хучилтын түвшинд тааруулан засварлах, инженерийн шугам сүлжээний худгийн тагийг асфальт бетон хучилтын түвшинд тааруулах, авто замын зорчих хэсэгт асфальт бетон хучилт болон тэмдэг, тэмдэглэгээний ажлууд хийгдэх юм. Иймд иргэд, жолооч та бүхэн бусад замыг сонгон хөдөлгөөнд оролцохыг Нийслэлийн Замын Хөгжлийн Газраас зөвлөлөө.

НАЛАЙХ ДҮҮРЭГТ НЭГ ГЭР БҮЛИЙН ХОЁР ХҮН АЯНГАНД ЦОХИУЛЖ, ЭХНЭР НЬ НАС БАРЖЭЭ

06 / 07 0 сэтгэгдэл 542 үзсэнe

Нийслэл хотод өчигдөр орсон аадар борооны улмаас нэг иргэн аянганд цохиулж нас барсан харамсалтай осол бүртгэгджээ. Тодруулбал, Налайх дүүргийн нутаг дэвсгэрт, нэг гэр бүлийн хоёр хүн мотоциклтой явж байгаад аянганд цохиулж, эхнэр нь нас барж, нөхөр нь эмнэлгийн байгууллагад хүргэгдсэн байна. Иймд иргэдийг болзошгүй эрсдэлээс сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна.

СОЛГОЙ ХӨГЖИМ ШИГ НИЙГЭМД...

06 / 06 0 сэтгэгдэл 331 үзсэнe

МАН мөнгөндөө эрдэж байгаа бол АН ард иргэддээ найдаж байна Хамаг бүхэн хаалттай Хатуу чанга заалттай Солгой хөгжим шиг энэ нийгэмд Согтуурах шиг жаргал алга… гэж яруу найрагч Р.Чойном 1967 онд халаглан бичиж байж. Энэ бол хүний эрхийг нухчин дардаг хаалттай нийгмээ сөрж, амьдралаараа хэлмэгдсэн эрх чөлөөний дуучийн бухимдлаас төрсөн шүлэг. Эл шүлгээс хойш 20 шахам жилийн дараа Монголд ардчилсан хувьсгал өрнөж, нийгэм солигдсон. Монгол Улс арчиллын замаар замнаад 30 гаруй жилийг үдлээ. Гэвч өнөөдөр Р.Чойномын дээрх мөртүүд эрхгүй аманд уншигдсан өдрүүд үргэлжилж байна. Хамаг бүхэн хаалттай... солгой хөгжим шиг нийгэм... Сүүлийн найман жилд завсаргүй, үнэмлэхүй олонхоор засаглахдаа ардчиллыг аажим аажмаар боомилж, хууль, шүүхийн байгууллагыг хар савартаа базсан МАН-ын аархал арай л хэтэрч буйг нүдээр харж, биеэр мэдэрч суугаа учраас дээрх мөртүүд аманд орчихоод байгаа хэрэг. Иргэдийг аж байдлын хувьд ч, оюун санааны хувьд ч ядуу байлгаж, далайсан газарт нь далд орж, далласан газарт нь ил гардаг манкурт боол болгохыг МАН үеийн үед хүсэж ирсэн. Өнгөрсөн нийгэмд энэ хүслээ бараг л гүйцээх дөхсөнийг нь ардчилал тасалсан юм. 1990 оны ардчилсан хувьсгалаар Монгол Улс тусгаар тогтнолоо, монголчууд эрх чөлөөгөө олж авсан. Үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх, шашин шүтэх, мэдэх зэрэг хүн эхийн хэвлийгээс унахдаа авч төрдөг язгуур эрхүүд ардчилалтай хамт монголчуудад ирж, Үндсэн хуульдаа ч үүнийгээ тунхагласан. 1990 оноос хойш саяхныг хүртэл монголчууд ардчилсан улсын эрх чөлөөт иргэн хэмээн итгэл дүүрэн хэлж чадаж байсан. Харин сүүлийн хэдэн жил эрх чөлөө алгуур хумигдсаар, ялангуяа үг хэлэх, үзэл бодолтой байх, хэвлэн нийтлэх, мэдэх эрхүүд ноцтой зөрчигдсөөр, өдгөө аюулын ирмэгт тулаад байна. МАН-ыг шүүмжилсан хүн ажилгүй болоод дуусдаг байсан бол сүүлийн жилүүдэд шоронд ордог болтлоо нөхцөл байдал хүндэрлээ. Сүүлийн дөрвөн жилд үг хэлснийхээ төлөө, үзэл бодлоо илэрхийлснийхээ төлөө, эрх баригчдын үйл хэргийг таалаагүйнхээ төлөө хэчнээн олон хүн шүүхийн хаалга татаж, “Бүгд найрамдах” уншуулав. Эрх баригчдыг шоглосон зураг сошиал сүлжээнд нийтэлснийхээ төлөө цагдаад дуудагдаж торгуулсан залуугаас эхлээд шууд бичлэгээр бухимдлаа илэрхийлснийхээ төлөөсөнд шоронд суусан Д.Мөнх-Эрдэнэ хүртэл уртаас урт жагсаалт бий. Шүүх, цагдаагийн үүдэнд хадагдсаар сонгууль өнгөрөөх нь нэгэнт тодорхой болсон хүмүүс ч нэг биш байна. Эрээ цээрээ алдсан, эрх мэдэлдээ бялуурсан, бүхнийг хүчээр шийдэх гэсэн, бүгдийг нэг л цонхоор харуулах гэсэн МАН-ынхан чөлөөт бус нийгмийг аль хэдийн бий болгосон. Бодоод үзээрэй, танд эрх баригчдын талаарх шүүмжлэлт бодлоо эрс шийдэмгий хэлэх зориг байна уу. Ажил, бизнесээ, ар гэр, ах дүүгээ бодоод амаа хамхисан нь дээр гэсэн бодолтой хүн л олон болсон, магад танд ч ийм бодол төрж байгаа байх. Бид ийм айдастайгаар сонгуультай золгож байна. Нэг талд нь жирийн иргэд, ардчилсан үзэлтнүүдийн үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрхийг хааж, шүүх цагдаагаар хорьчихоод, нөгөө талд эрх мэдэлтнүүд бүх телевиз, сайт, сонин, сошиал сувгаар тархи угаалтыг хахтал цацаж байна. Төр засаг, хууль шүүхийн бүх эрх мэдлийг гартаа атгаж, мөнгө хөрөнгөөр халгиж цалгисан атгаалжин хар МАН-тай мөнгөгүй, хэвлэл мэдээлэлгүй, үзэл бодлоо илэрхийлэх боломжууд нь хаалттай намууд хүч тэнцвэргүй тулаанд орж байна. Тиймээс үзэл бодолтой, үнэт зүйлтэй иргэдийнхээ мэдрэмжид л найдахаас өөр сонголт монголчуудад алга. Өнгөрсөн 30 жилд иргэд хэр хэрсүүжиж, үзэл бодол нь хэрхэн төлөвшсөнөөс энэ сонгуулийн хувь заяа төдийгүй энэ улсын хувь заяа шийдэгдэх нь. Бүхнийг хаана, бооно, хорино, цагдана гэдэгтээ бүрэн итгэсэн МАН-ын омог хэрээс хэтэрч бусад намуудын сонгуулийн сурталчилгааны ажилд хүртэл хориг саад тавьж, штабын ажилтнуудыг нь барьж хориод эхэлсэн. Ингэж дарангуйллын замдаа шуударсан хэрнээ УИХ-ын дарга Г.Занданшатар өчигдөр хаврын чуулганыг хааж хэлсэн үгэндээ “Ардчиллын гажуудлыг заслаа” гэнэ билээ. Удахгүй МАН ардчиллыг хамгаалагчийн малгай өмсөж гарч ирэхийн эхлэл юм биз. Хонины арьс нөмөрсөн чононд хууртаж, хотоо харлуулав. Хэрсүү, хянамгай байгаарай, ирээдүйгээ бодоорой та минь. Дарангуйлал уу, ардчилал уу гэдгийг шийдэх эрх одоохондоо бидний гарт байгаа шүү. Эх сурвалж: А.Амина

“БЭЛТЭС МӨРӨНГИЙН” ЛУЙВАР....

06 / 06 0 сэтгэгдэл 485 үзсэнe

“Мөнгийг чинь өсгөж өгнө” гэж 13 мянга орчим иргэнээс мөнгө татан төвлөрүүлж нийт 2549 иргэнд 45 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан хэргийг Хөвсгөл аймгийн “Бэлтэс мөрөн” компанийнхан үйлдсэн байдаг. Уг хэргийг тус компанийн Г.Нямдэлгэр, С.Ганбаатар, Р.Бузмаа, Г.Нямдалай, Г.Пүрэвсүрэн, Н.Уяабор, Ч.Очир, Д.Цэнгэнбаяр, Б.Мэндсайхан нарт холбогдуулан шалгаж буй бөгөөд Прокурорын газраас тэднийг залилах, мөнгө угаах хэрэг үйлдсэн гэж үзсэн байдаг. Хөвсгөл аймагт 7 дахь өдрөө үргэлжилж байгаа эл хэрэг олны анхаарлын төвд байсаар байна.

WOLFIZM БУЮУ Б.ГЭСЭР, EPOCH БУЮУ Э.ГОМБОСҮРЭН, УЯАЧ Л.ЦАНДЭЛЭГИЙН ХҮҮ Т НАРЫГ ХАР ТАМХИНЫ ХЭРГЭЭР БАРИВЧИЛЖЭЭ

06 / 06 0 сэтгэгдэл 475 үзсэнe

Их хэмжээний хар тамхи, мансууруулах бодисыг оруулж ирж борлуулдаг гурван бүлгийн 20 гаруй иргэнийг баривчилжээ. Сүүлийн үед хар тамхи, мансууруулах бодис, сэтгэцэд нөлөөт эм бэлдмэл хэрэглэх залуус, тэр дундаа урлаг соёлын салбар, олны танил хүмүүсийн тоо эрс нэмэгдэж энэ хэрээрээ нийгэмд олон сөрөг үр дагавар гарч байгаа гэдгийг албаныхан хэлж, анхааруулсаар байгаа. Өнгөрсөн шөнө /2024.06.05/ Цагдаагийн байгууллагаас их хэмжээний хар тамхи, мансууруулах бодисыг оруулж ирж борлуулдаг гурван бүлгийн 20 гаруй иргэнийг баривчилсан ба тэдний дунд олны танил хүмүүс, тэдний хүүхдүүд байсан талаар бид өмнө нь мэдээлсэн билээ. Тухайн этгээдүүдийн дунд дуучин Wolfizm буюу Б.Гэсэр, Epoch буюу Э.Гомбосүрэн, Өвөрмонголын дуучин Хомбоо нарын хүмүүс байсан гэдгийг баттай эх сурвалж мэдээллээ.

ХАР ТАМХИ ОРУУЛЖ ИРЖ, БОРЛУУЛДАГ ГУРВАН БҮЛГИЙН 20 ГАРУЙ ЭТГЭЭДИЙГ БАРИВЧИЛЖЭЭ

06 / 06 0 сэтгэгдэл 625 үзсэнe

Хар тамхи оруулж ирж, борлуулдаг гурван бүлгийн 20 гаруй хүнийг баривчилжээ. Тодруулбал, өнгөрөгч шөнө буюу зургаадугаар сарын 5-6-нд шилжих шөнө цагдаагийн байгууллагаас гаднын улс орнуудаас хар тамхи, сэтгэцэд нөлөөт мансууруулах бодис оруулж ирж, худалдан борлуулдаг гурван бүлгийн 20 орчим этгээдийг илрүүлэн баривчилсан байна. З арим этгээдүүдийг цагдан хорих 461 дүгээр ангид саатуулаад байгаа юм.

"ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР" ХХК-ИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ХЭВИЙН ЯВАГДАЖ БАЙНА

06 / 06 0 сэтгэгдэл 40 үзсэнe

"Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК-ийн үйл ажиллагааг тасралтгүй, хэвийн явуулах нөхцөлийг хангах үүднээс “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2024 оны 06 сарын 04-ний өдрийн А/76 тоот тушаалаар Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгчээр “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн Нэгдсэн стратеги, бизнес хөгжлийн газрын Ахлах менежерээр ажилладаг Ядамсүрэн овогтой Өлзийболдыг томиллоо. "Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгч Я.Өлзийболд нь "Үндэсний давхар даатгал” ХК, МИАТ ХК зэрэг төрийн өмчит компаниуд болон олон улсад ажиллаж байсан туршлагатай. Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгч Я.Өлзийболд өнөөдөр компанийн нэгжийн удирдлагуудтай шуурхай хуралдаж, үйлдвэр, уурхайн өнгөрсөн сарын ажлын гүйцэтгэлтэй танилцан, энэ сарын ажлын төлөвлөгөөг хэлэлцэж тодорхой чиглэлүүд өглөө. "Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК нь өнгөрөгч 5 дугаар сард уул уурхайн үйлдвэрлэлээрээ 255 орчим мянган м.куб хөрс хуулалт хийж, 253 мянган тонн хүдэр олборлож, 308 мянган тонн хүдэр боловсруулсан бол, гангийн үйлдвэрлэлээрээ 3272 тонн бэлдэц 3104 тонн цувимал бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж төлөвлөгөөгөө давуулан биелүүлж ажилласан. Энэ сарын төлөвлөгөөгөөр гангийн үйлдвэрлэлээр 4800 тонн бэлдэц, 4000 тонн цувимал бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр төлөвлөж байгаа бол уул уурхайн үйлдвэрлэлээр 276 орчим мянган м.куб хөрс хуулалт хийн, 298 мянган тонн хүдэр олборлох, 288 мянган тонн хүдэр боловсруулахаар тус тус төлөвлөн үйл ажиллагаа тогтвортой хэвийн үргэлжилж байна.

УТААГААР БАЯЖИХ ГЭСЭН ОРОЛДЛОГО НЬ БҮТЭЭГҮЙ ХАМТРАЛ УВСДАА Ч ЯЛАХАД ХЭЦҮҮ

06 / 06 0 сэтгэгдэл 328 үзсэнe

УИХ-ын 2024 оны сонгуулийн баруун бүсэд МАН-аас нэр дэвшихээр горилж явсан Н.Цэрэнбат квотоо авч чадаагүй. Харин ХХААХҮ-ийн сайд асан З.Мэндсайханыг дэмжиж ажиллахаар менежер нь болсон талаар бид хүргэсэн. Бүсчилсэн тойрогт нэр дэвшигчид танигдана гэдэг хэцүү. Ядахад З.Мэндсайхан төрсөн нутаг Ховд гэдэг болохоос бусдаар амьдарч ч үзээгүй. Сайдын суудлаас буусныхаа дараа зуднаар хэдэн суманд өвс тарааж гүйснийг эс тооцвол танигдаагүй. Увсад бол Н.Цэрэнбатдаа найдаж байгаа ч өнөөх нь өөрөө 2020 оны сонгуульд тэндээ бүдэрсэн хүн. Ердөө Ч.Хүрэлбаатар сайддаа өширхөж, уурласандаа З.Мэндсайханаа дэмжиж байгаа хэрэг. Гэхдээ З.Мэндсайхан Цэрэнбат нарын хамтрал нэлээд эртнийх боловч амжилттай байсан нь үгүй. Тодруулбал, 2018 онд Н.Цэрэнбат БОАЖ-ын сайд байхдаа Улаанбаатарын утааг бууруулна хэмээн 2019 оны улсын төсвийг хэлэлцэх үеэр өөрийн багцдаа 154 тэрбум төгрөг “чирч” оруулж байв. Түүгээрээ гэр хорооллын айл өрхийн янданд шүүлтүүр тавих гэж байна гэж хэсэгтээ л “чичирсэн”. Сүүлдээ ч өнөөх мөнгө нь 54 тэрбум болж, эцэстээ МАН-ын бүлэг нийгмийн эсэргүүцлээс болж, тэрхүү саналыг нь унагаж байсан билээ. Тэр үед Н.Цэрэнбатыг хамгийн дэмжиж байсан хүн нь одоогийн ХХААХҮ-ийн сайд З.Мэндсайхан. Тэр тухай үед Эрчим хүчний яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга байсан бөгөөд “Нийслэлийн агаарын бохирдлын 80 хувийг гэр хорооллын айл бүрдүүлж байна. 100 мянган нь гэрт амьдардаг тэднийд шүүлтүүрийн аргыг хэрэгжүүлэх гэж байгаа юм. Түүнийг хэрэгжүүлснээр цахилгааны мөнгө нэг өрхөд 22 мянган төгрөг гарч байгаа. Энэ мөнгийг бууруулахад анхаарлаа хандуулж ажиллаж байна” гэж ярьж байв. Товчхондоо 10 мянган төгрөгийн яндантай айлд 500 мянган төгрөгийн үнэтэй шүүлтүүр тавих саналыг Н.Цэрэнбат гаргаж, УИХ болон Засгийн газрын гишүүдийг аргадаж гүйж байхад мань З.Мэндсайхан нь ямар ч асуудалгүй, айлууд 22 мянган төгрөг нэмж төлнө гээд зүтгүүлж байсан гэсэн үг. Ядахад тэр үед Сангийн сайд нь мөн Н.Цэрэнбатыг тойроггүй болоход дэм үзүүлсэн өнөөх Ч.Хүрэлбаатар нь байсан бол Ерөнхий сайд нь У.Хүрэлсүх байв. Тэр ч утгаараа Ерөнхий сайд албан ёсны фэйсбүүк хуудсандаа “БОАЖ-ын сайд Н.Цэрэнбатад анхааруулъя. Зуух тараах тухай бодлогогүй яриагаа зогсоо. Манай Засгийн газар утааны эсрэг эрчим хүчээр хангах, орон сууцжуулах, нүүрс боловсруулах үйлдвэр барих зэрэг олон үе шаттай арга хэмжээ хэрэгжүүлэх ёстой. Асуудалд ухарч биш урагшаа харж ханд” гэж байсан. Тэгэхээр Н.Цэрэнбатын 54 тэрбум төгрөгөөр утааны шүүлтүүр шахах мэргэн санааг үгүй хийсэн Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх, Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар нарт бухимдаж явдаг Н.Цэрэнбат З.Мэндсайханаар туг тахиж тэднээс хариугаа авч мэдэх л юм.