2022 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдрийн 10 цагт “Жаст групп“-ын захирал асан Ш.Батхүү болон нэр бүхий зургаан шүүгдэгчид холбогдох хэргийн шүүх хуралдааныг товлоод байсан юм. Гэвч шүүгдэгч Ш.Батхүүгийн биеийн байдал сайнгүй байгаа тул шүүх хуралдааныг 2022 оны хоёрдугаар сарын 15-ны өдрийн 10.00 цаг хүртэл хойшлуулж, шүүгдэгч нарт урьд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг тус тус хэвээр үлдээж шийдвэрлэлээ.
“Бээжин-2022” өвлийн олимпын Монголын багийн салхийг хагалж ОУХМ А.Энхтуул спринт төрөлд 1.5 км-ийн зайд уралдлаа. Түүний өрсөлдсөн спринт төрөлд 91 тамирчин хурд хүчээ сорьсон бөгөөд манай Монголын багийн тамирчин ОУХМ А.Энхтуул 84-т эрэмбэлэгдэн гараанаас гарчээ. У ралдааны урьдчилсан шатыг Шведийн Йонна Сундлинг 3:09.03 минутын амжилтаар өнгөлсөн бол Монгол Улсын тамирчин А.Энхтуул 3:58.25 минутын амжилтаар 79-р байрт эрэмбэлэгдэв. Урьдчилсан шатнаас шалгарсан шилдэг 30 тамирчин цааш медалийн төлөө өрсөлдөх юм байна.
2019 оны гуравдугаар сард “Нэткапитал” ББСБ-ыг үүсгэн байгуулагч, УИХ-ын 2020 оны сонгуульд Чингэлтэй дүүрэгт нэр дэвшиж байсан, ТУЗ-ийн дарга Д.Сүндий өөрийн эхнэр Н.Ундрахыг хэрцгийгээр зодож, хавиргыг нь хугалж, хүндэвтэр гэмтэл учруулсан хэргээр анх шалгагдаж эхэлсэн. Энэ нь Эрүүгийн хуулийн 11.4-1 дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулсан” гэх үндэслэлээр Хан-Уул дүүргийн Цагдаагийн газрын I хэлтсийн мөрдөгч, ахмад Г.Даваажав хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээн шалгаж эхэлсэн. Д.Сүндий энэ бүхнийг худал ташаа мэдээлэл хэмээн мэдэгдэж холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон бол Хан-Уул дүүргийн Цагдаагийн газрын I хэлтсийн мөрдөгч, ахмад Г.Даваажав хэргийг хаахдаа нотлох баримт устгасан, хахууль авсан болох нь тогтоогдсон байдаг. Хэргийг нь мөрдөн шалгаж байсан цагдаа нарт Д.Сүндий нь өөрийн ажилтан болох Д.Баттөгсөөр дамжуулан хэргийг нь мөрдөн шалгаж байсан цагдаа нарт ийн хахууль өгсөн болох нь нотлогдож : Сүхбаатар дүүргийн цагдаагийн газрын мөрдөгч Т.Батсайханд 10 сая төгрөг, ХУД-ийн цагдаагийн нэгдүгээр хэлтсийн мөрдөгч Г.Даваажавд хахууль өгсөн тогтоогдсон. Тэгвэл түүнд анхан шатны шүүхээс гурван жилийн ял оноож өдгөө эрхээ хасуулан ялдаа эдлэж буй. Эхнэрээ зодсон, хахууль өгсөн гэмт буруутайд тооцож нийтийн албанд томилогдох эрхийг таван жилийн хугацаагаар хасаж, гурван жилийн хорих ялыг түүнд оноосон бол Д.Сүндийгийн ажилтан, хахуулийг зуучилсан Д.Баттөгсийг гэмт буруутайд тооцож нийтийн албанд томилогдох эрхийг таван жилээр хасаж, 14 сая төгрөгөөр торгох ял оноож ХУД-ийн цагдаагийн нэгдүгээр хэлтсийн мөрдөгч Г.Даваажавыг гэмт буруутайд тооцож, нийтийн албанд томилогдох эрхийг таван жилээр хасаж, дөрвөн жилийн хорих ял оноож Сүхбаатар дүүргийн цагдаагийн газрын мөрдөгч Т.Батсайханыг гэмт буруутайд тооцож, нийтийн албанд томилогдох эрхийг таван жилээр хасаж, дөрвөн жилийн хорих ял тус тус оноосон байдаг. Харин Д.Сүндий болон хахууль авсан цагдаагийн алба хаагч нарын хэргийн давж заалдах шатны шүүх хурал өнөөдөр Нийслэлийн эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд болж өнгөрлөө. 11:00 цагт эхэлсэн шүүх хурал гурван цаг үргэлжилж шүүх шийдвэрээ танилцууллаа. Улмаар ялтан Д.Сүндий, Д.Баттөгс, Т.Батсайхан, Г.Даваажав нарт оногдуулсан хорих ялд өөрчлөлт оруулж хэргийн зүйлчлэл, ялыг хүндрүүлэхгүйгээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг өөрчилжээ. Д.Сүндийд оношдуулсан гурван жилийн ялыг 6 сар болгож түүний ажилтан хахуулийг зуучилсан Д.Баттөгст оноосон 14 сая төгрөгийн торгох ял, ХУД-ийн цагдаагийн нэгдүгээр хэлтсийн мөрдөгч Г.Даваажавт оноосон дөрвөн жилийн хорих ял, Сүхбаатар дүүргийн цагдаагийн газрын мөрдөгч Т.Батсайханд оноосон дөрвөн жилийн ялыг тус тус оноожээ. Түүний амнаас гарсан үг болгон нь худал байсан нь ийнхүү батлагдаж тэрээр ялтан боллоо. Хэдий тийм ч арга заль нь дуусаагүй л бололтой 3-н жилийн ялаа зургаахан сар болгож улсын хуулийг уландаа гишгэлж чадсан мөнгө хүүлэгчийн талаар бид нэхэн мэдээллэсээр байх болно .
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн БНХАУ-д хийж буй айлчлалын үеэр Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн гишүүн, Гадаад хэргийн сайд Ван И-тэй өнөөдөр хоёр талын уулзалт хийж, хоёр улсын харилцааны тодорхой асуудлуудаар ярилцав. Уулзалтын үеэр Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн БНХАУ-д хийж буй энэ удаагийн айлчлалд Монголын тал өндөр ач холбогдол өгч байгааг Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг тэмдэглээд хоёр талын хооронд өндөр, дээд түвшний харилцан айлчлалын давтамжийг хадгалах, Монгол, Орос, Хятад 3 улсын төрийн тэргүүн нарын ээлжит уулзалтыг зохион байгуулах зэрэг асуудлаар санал солилцсоноос гадна хоёр талын хооронд олон жилийн турш яригдсан Гашуунсухайт-Ганцмод, Шивээхүрэн-Сэхээ, Бичигт-Зүүнхатавч зэрэг боомтын төмөр замыг холбох ажлыг шуурхайлах, цөлжилт, шар шороон шуургатай хамтран тэмцэх, Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах чиглэлээр хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх, БНХАУ руу мах болон хүнсний бүтээгдэхүүний экспортыг нэмэгдүүлэх зэрэг асуудлаар дэлгэрэнгүй ярилцав. БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И хятадын тал Монгол Улсын “Нэг тэрбум мод” үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх болон Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулахад чиглэсэн төслүүдийг дэмжин хамтран ажиллахад бэлэн байгаагаа мэдэгдээд дээр дурдсан төмөр замуудыг холбох ажлыг шуурхайлах, экспортыг нэмэгдүүлэхэд анхаарч ажиллахаа илэрхийлсэн байна.
Хөгжлийн банкнаас чанаргүй зээлдэгч 26 аж ахуйн нэгжийг зарлаж, шүүхэд шилжүүлсэн. Энэ асуудлаар УИХ-ын даргын захирамжаар ажлын хэсэг байгуулж, ахлагчаар нь УИХ-ын гишүүн Б. Баттөмөрийг томил сон бол . Ажлын хэсэгт Ч.Хүрэлбаатар, Ц.Даваасүрэн, Б.Энхбаяр, Б.Бат-Эрдэнэ, Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд ийг тус тус томилжээ . УИХ-ын ажлын хэсэг нэн тэргүүнд Хөгжлийн банктай холбоотой зээлийн мэдээллийг цуглуулж, хөндлөнгийн хараат бус аудит оруулахаар болж. Мөн Хөгжлийн банкнаас шүүхэд гаргасан мэдээллийг нэгтэн судлаад ирэх хаврын чуулган эхэлмэгц УИХ-д танилцуулна. Өнөөдрийн байдлаар нийт 26 аж ахуйн нэгжийн 841 тэрбум төгрөгийн өрийг шүүхэд шилжүүлсэн бол цаана нь 1,6 их наяд төгрөгийн чанаргүй зээл үлдэж байна.
Хөгжлийн банкнаас тэрбумаар зээл аваад “зэсрэгчид”-ийн нэрсийн жагсаалт олонд ил болж, иргэд цахим ертөнцөөр дүүрэн бухимдлаа илэрхийлж, төр засгаасаа шударга ёсыг нэхэх болсон билээ. Тэдний Монголын Үндэсний бөхийн аварга хэмээгдэн монголчуудынхаа хайр хүндэтгэл хүлээсээр ирсэн УИХ-ын гишүүн асан А.Сүхбат “улсаа өрөнд оруулагчидийн жагсаалтад багтаж байгаа харамсалтай мэдээлэл гараад байгаа билээ . Тэрбээр 2008 онд “Түгээмэл түмэн хишигтэн” хэмээх нэр бүхий ХХК-ийг байгуулан өөрөө гүйцэтгэх захирал нь болж байсан юм . Хожим 2010 онд уг компанийг төрсөн дүү А.Баттөгсийн эхнэр Г.Буяндэлгэрийн нэр дээр шилжүүлж, гүйцэтгэх захирлаар томилсон. Ингээд таван жилийн дараа компанийг үүсгэн байгуулагчаас өөрийн нэрийг хасаж, 2015 онд өөрийн дүү А.Баттөгс, түүний эхнэр Г.Буяндэлгэрийг захирлаар томилсон. Харин 2017 онд бичиг баримтад дахин өөрчлөлт оруулан ганцхан Г.Буяндэлгэрийг гүйцэтгэх захирал болгон бусад нэрсийг нь хасан компанийн үйл ажиллагааны чиглэлийг авто зогсоол, авто засвар, зоогийн газар, зочиж буудал болгосон байдаг. Энэ олон өөрчлөлтийн дараа А.Сүхбат төрсөн дүү А.Баттөгсийн эхнэр Г.Буяндэлгэрийн нэр дээр бүртгэлтэй “Түгээмэл түмэн хишиг” ХХК-иар Хөгжлийн банкнаас 18.5 тэрбум төгрөгийн зээлийг 2020 оны долдугаар сард авсан байдаг. Харин одоо А.Сүхбатын хамаарал бүхий “Түгээмэл түмэн хишигтэн” ХХК-д 14.9 тэрбум төгрөгийн зөрчил үүссэн байж болзошгүй учир АТГ-аас уг хэрэгт эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлжээ. Энэ дашрамд өгүүлэхэд А.Сүхбатын хамаарал бүхий “Түгээмэл түмэн хишигтэн” ХХК нь 2017 онд Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан /ЖДҮХС/-гаас 800 сая төгрөгийн зээл авч байсан бөгөөд. Эндээс харахад их хурлын гишүүн асан, их аварга А.Сүхбат авч болох бүх зээлийг өөрийн хамаарал бүхий компаниуддаа авдаг ч эргүүлж төлдөг эсэх нь их эргэлзээтэй болж таарч байна. Нэгэнт л А.Сүхбаттай холбогдох хэргийг шалгаж байгаа юм чинь Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын нутагт орших Цагаан хаданд өөрсдийн ноёрхлоо тогтоосон “Тайван зогсоол”-д хамаарагдах асуудлыг шалгаж, гэр бүлээ орхин амьдралын төлөө зүтгэж байгаа жолооч нарын үгийг сонсох нь хэргийг шударга шүүж, гэмт этгээдэд хариуцлага хүлээлгэхэд нэмэр болно хэмээн хууль хяналтын байгууллагын анхаарал хандуулах хэрэгтэй.
Монголын нэгэн томоохон банкны захирлын гэрийн цонхоор эмэгтэй хүн унаж, нас барсан гэх мэдээлэл өнгөрөгч өдөр сошиалаар нэлээдгүй цацагдсан. Цагдаагийн албанаас энэ талаар мэдээлэхдээ: “Хан-Уул дүүргийн II хороонд өчигдөр 14 настай эмэгтэй хүүхэд цонхоор унаж, амиа алдсан. Урьдчилсан байдлаар гэр бүлийн маргаантай асуудлаас болсон байж болзошгүй. Талийгаачийн ар гэрийнхэн болон талийгаач ямар нэгэн банктай хамааралгүй. Тус хэргийг цагдаагийн байгууллагаас үргэлжлүүлэн шалгаж байгаа" хэмээн мэдэгдсэн аж .
Түүхий эдийн үнэ өссөн тул шатахуун импортлогчид үнээ нэмэхэд хүрчээ. Дэлхийн зах зээлд газрын тосны жишиг үнийг тогтоогч WTI, Brent төрлийн бүтээгдэхүүний үнэ огцом өс сөн. Манай улс ОХУ-аас шатахуунаа импортолдог. Иймд зах зээл дээрх үнийн жишгийг дагаж импортлох үнэ ч нэмэгдэнэ. Дэлхийн зах зээлд өнгөрсөн намар мөн л үнэ нэмэгдсэн боловч манай улсын засгийн газраас 30 тэрбумын алдагдал хүлээж үнийг хүчээр барьж байсан удаатай. Дэлхийн жишгээр манайх ч мөн адил шатахууны үнийг 50-100 төгрөгөөр нэмэгдүүлэх талаар яригдаж байгаа. Өндөр үнээр нэмж, иргэдэд дарамт үүсгэхгүйн тулд хамгийн боломжит байдлаар 50 төгрөг хэмээн тооцоолоод байгаа аж.
Коронавирусний шинж тэмдгийг судлах “ZOE COVID” аппликэйшн зохион бүтээсэн Их Британийн эмч нар коронавирусний “омикрон” халдварын үед арьсан дээр илэрдэг шинж тэмдгийг тодорхойлсон байна. Зарим шинж тэмдэг нь урт хугацаанд ажиглагддаг хэмээн эх сурвалж мэдээл сэн байна . Тухайлбал, “омикрон” халдварын үед “ковидын хуруу” гэж нэрлэгдсэн шинж тэмдэг илэрдэг нь гар, хөлийн хуруунууд улайх, хөхрөх ба зарим тохиолдолд тууралт гардаг байна. Ийм шинж тэмдэг зөвхөн “омикрон” төдийгүй коронавирусний бусад хувилбарын халдварын үед мөн ажиглагддаг байна. Түүнчлэн, “омикрон” халдварын үед уруул хагарах, үрэвсэх, арьс хуурайших, ялангуяа хүзүү, цээж орчим экземийн адил арьс улайж, загатнах зэрэг арьс хуурайших шинж тэмдэг илэрч байгаа бөгөөд. Ингэхдээ энэ зовуурь нь халдварын үед болон эдгэрсний дараа илэрдэг ба удаан хугацаанд үргэлжлэх магадлалтай гэж эмч нар тодруулжээ. Үүнээс гадна “омикрон”-ы үед чонон хөрвөстэй төстэй арьсан дээр тууралт гарах, хөлдөлтийн дараах шинж тэмдэгтэй төстэй хөх ягаан, улаан өнгөтэй, хөндүүр толбо үүсэх тохиолдлууд тус тус бүртгэгдсэн байна.
шинэ хуулийн дагуу ажилтны ээлжийн амралтын хугацаа, цалинг хэрхэн тооцох болсон талаарх мэдээлл ээс дурьдвал. Ээлжийн амралтын хугацааг хэрхэн тооцох вэ? Ажилтанд ажлын жил бүр ээлжийн амралт олгож биеэр эдлүүлнэ. Ажлын зайлшгүй шаардлагаар ээлжийн амралтаа биеэр эдэлж чадаагүй ажилтанд олгох мөнгөн урамшууллын хэмжээг энэ хуулийн 110.2-т заасан хэмжээнээс нэмэгдүүлж олгох асуудлыг хамтын гэрээгээр, хамтын гэрээгүй бол ажилтантай тохиролцон олгоно. Ээлжийн амралтын үргэлжлэх хугацааг хэзээ авч болох, ямар хугацаагаар үргэлжлэх талаар хуульд доорх байдлаар заасан байдаг. Ажилтан хөдөлмөрийн гэрээ байгуулснаас хойш зургаан сар ажилласан бол түүнд ээлжийн амралт эдлэх эрх үүснэ. Хуульд өөрөөр заагаагүй бол ажилтны ээлжийн үндсэн амралтын хугацаа ажлын 15 өдөр байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй болон 18 насанд хүрээгүй ажилтны ээлжийн үндсэн амралтын хугацаа ажлын 20 өдөр байна. Ажилласан хугацааг харгалзан ээлжийн үндсэн амралтын хугацаан дээр нэмэгдэл амралт олгодог нь өөрчлөгдөөгүй бөгөөд Хөдөлмөрийн хэвийн нөхцөлд ажиллаж байгаа ажилтан нь: 6 дахь жилийн эхнээс 10 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 3 өдөр; 11 дэх жилийн эхнээс 15 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 5 өдөр; 16 дахь жилийн эхнээс 20 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 7 өдөр; 21 дэх жилийн эхнээс 25 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 9 өдөр; 26 дахь жилийн эхнээс 31 дэх жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 11 өдөр; 32 дахь жилээс ажлын 14 өдөр. Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөлд ажиллаж байгаа ажилтанд: 6 дахь жилийн эхнээс 10 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 5 өдөр; 11 дэх жилийн эхнээс 15 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 7 өдөр; 16 дахь жилийн эхнээс 20 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 9 өдөр; 21 дэх жилийн эхнээс 25 дахь жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 12 өдөр; 26 дахь жилийн эхнээс 31 дэх жилийг дуусталх хугацаанд ажлын 15 өдөр; 32 дахь жилээс ажлын 18 өдөр нэмж тооцох нь. Ажлын бүтэн бус цагийн ажилтанд тухайн ажлын жилд нийт ажилласан цагийг нь тооцож, ногдох ээлжийн үндсэн болон нэмэгдэл амралт олгоно. Түүнчлэн ажилтан өөрийн хүсэлтээр ээлжийн амралтыг тухайн ажлын жилдээ багтаан хэсэгчлэн эдэлж болно. Хэсэгчлэн амрах ээлжийн амралтын аль нэг тасралтгүй амралтын үргэлжлэх хугацаа нь ажлын 10 өдрөөс доошгүй байхаар хуульд заажээ. Ээлжийн амралт олгох, ээлжийн амралтын цалин тооцох журамтай Ээлжийн амралтын цалинг ажилтны тухайн ажлын жилийн дундаж цалин хөлснөөс тооцож олгоно. Ингэхдээ ажлын зайлшгүй шаардлагаар ээлжийн амралтаа биеэр эдэлж чадаагүй ажилтанд ээлжийн амралтын цалинг нэг аравны тав дахин нэмэгдүүлж олгохоор хуульчилжээ. Мөн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа нь дуусгавар болж байгаа ажилтанд ажилласан хугацаанд ногдох ээлжийн амралтын тооцоо хийж, цалинг олгох юм.
