ТАМХИ БА ХҮҮХЭД
Бид XXI зуунд, 2022 онд амьдарч байна. Бидний амьдарч буй нийгэмд маш олон асуудлууд шийдэгдэж чадахгүй мухарлагдаж байгаагийн учир юу вэ? Бидний цөөхөн Монголчуудад арга заль нь дэндсэн ПОП улс төрчдөөс илүүтэй эрдэмтэд, инженерүүд, физикч, архитектур нар үнэхээр үгүйлэгдэж байна. Өнөөдөр дэлхийд 1,3 тэрбум хүн тамхи хэрэглэж, хорт хавдраар өвчилж, мөн 8 сая орчим хүн тамхины хамааралтай өвчлөлөөр нас барж байна. Гэтэл үүнээс гарах арга зам алга гэдэгтэй эвлэрсээр байх уу? Машин, техник хэрэглээн дээр тулгуурлан асар богино хугацаанд шийдлүүд нь хувьсан өөрчлөгдөж байгаад хүн бүр итгэдэг ч тамхины хор уршиг, хорт зуршлаас салах арга зам нь цахилгаан тамхи гэдгийг Англи улсын Засгийн газар, эрүүл мэндийн яам нь нуулгүй зарлаж, тамхины хорт зуршлаас салах гэж байгаа хүмүүст цахилгаан тамхийг санал болгож, үр дүнд хүрч байгаад яагаад итгэхгүй байна вэ? Аан тийм, учир нь тамхины компаниудийн цахилгаан тамхины эсрэг ПР үүнд нөлөөлж байгаа юм. Тэгвэл Англи улсын засгийн газар, Эрүүл мэндийн яам үр дүнтэй тамхинаас гаргах аргыг хэрэглэхээсээ өмнө ямар нэг гар зургийн үзэсгэлэн гаргуулж хориглож, хааж, боож байгаагүй юм. Тэд судалж, шинжилж, баримт нотолгоог эрэлхийлж, хайж үүний үр дүнд цахилгаан тамхийг янжуур тамхины хорт зуршлаас салах гэж зорьж байгаа хүмүүст хэрэглэх нь зөв юм байна хэмээн үзэж байна. Гэтэл манай улс үүний эсрэг байр суурин дээр зогсож тамхины хор уршгийг тайлбарлаж ойлгуулах гэхээсээ илүүтэй тамхины хор уршгийн тухай сэдэвлэн гар зургийн уралдааныг насанд хүрээгүй хүүхдүүдийн дунд зохиож байгаа нь тэднийг ашиглаж байгаатай ижил. Үүний үр дүнд тамхи гэдэг нь томчуудын хэрэглээ юм байна, том болохоороо хэрэглэж үзнэ гэсэн нууцхан сэдлийг хүүхдүүдийн бодол санаанд хөндөөд орхиж байгаа нь харин ч эсрэгээрээ хор уршигтай. Олон улсад энэ арга бол туйлын буруу гэдгийг олон жилийн өмнө баталсан. Тэр тусмаа хүүхдүүдээр үүнийг хийлгэж байгаа нь ирээдүйд тамхины том компаниудын хэрэглэгчдийг бэлдэж өгч байгаатай агаар нэг гэж үздэгтэй холбоотой. Нийгэмд санаатайгаар гулгуулж байгаа олон буруу зөрүү мэдээллийн үр дүнд хэн хохирч болох вэ? Бид л хохирно шүү дээ. Тамхины бизнесийн эзэд бол хэзээ ч хохирохгүй, учир нь тэдний мөнгө их, хүч их. Тэд аймгийн засаг дарга, эрүүл мэндийн газрыг хүчээр хөдөлгөж өөрсдийн бизнесээ хүчээр хамгаалж үлдэхийн тулд юу ч бичүүлж, яриулахаас ухрахгүй. Эцэст нь хэлэхэд судалгаа нотолгоон дээр үндэслэж хийгдсэн мэдээлэлд итгэж, хөгжлөөрөө олон жилээр урд яваа Англи, Шинэ Зеланд, Франц зэрэг орнууд иргэдээ тамхины хорт зуршлаас татгалзахад санал болгож байгаа цахилгаан тамхины бодит жишээг олж уншиж өөрийн мэдлэгтээ нэмэрлээсэй гэж хүсч байна.