Дэлхийн “Автомашингүй өдөр”-ийг жил бүрийн есдүгээр сарын 22-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Тэгвэл энэ жил Улаанбаатар хот үүсгэн байгуулагдсаны 383 жилийг ойг угтан 2022 оны есдүгээр сарын 25-ны ням гарагт тэмдэглэн өнгөрүүлэхээр төлөвлөж байгааг албаныхан хэллээ. Уг өдрийг тохиолдуулан төв замын автозамыг тодорхой цагуудад хааж, дугуйтай болон явган зорчигч явах нөхцөлийг бүрдүүлдэг билээ.
Монгол, Оросын хамтарсан III сургуулийн захирал Ж.Соронзон БШУ-ын сайд Л.Энх-Амгалангийн тушаалын дагуу өнгөрсөн долоо хоногт /2022.09.16/ тус сургуулийн захирлын үүргийн түр орлон гүйцэтгэгч Б.Болорт ажлаа хүлээлгэн өгсөн. Тэгвэл Ж.Соронзон ажлаа өгөхөөсөө өмнө өөрийгөө орлогч захирлаар томилсон шийдвэрийг гаргаж, өөрөө гарын үсгээ зуран баталгаажуулжээ. Мөн Ж.Соронзон захирлыг ажлаа өгөхөөс нь өмнө буюу есдүгээр сарын 14-ний өдөр сургуулийн эцэг эхийн төлөөлөл хуралдаж, хэд хэдэн асуудлыг хэлэлцэж, тодорхой шийдвэрүүдийг гаргасан байна. Тухайлбал, •Монгол Оросын хамтарсан сургуулийн удирдах зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг өөрчлөх нь зүйтэй гэж үзжээ. Тус сургуулийн удирдах зөвлөл нь нийт 13 гишүүнтэй аж. Үүнд, эцэг эхийн төлөөлөл-3, багш-1, сурагч-1,ОХУ-ын талаас Буриад улсын Боловсролын сайд, Монгол Улсын Боловсрол шинжлэх ухааны яам-6 хүнээс бүрддэг байна. Тэгвэл УЗ-ийн эцэг эхийн төлөөллийн 3 гишүүн нь өөрсдийн хүсэлтээр чөлөөлөгдөж, улмаар шинээр 3 эцэг эхийн төлөөллийг нэр дэвшүүлжээ. Харин БШУЯ-нд ажилладаг төлөөлөгчдийг сургуулийн эсрэг ажиллагаа явуулдаг хэмээн үзэж, гишүүдийг халах солих асуудлыг дэвшүүлэхээр тогтжээ. -Боловсрол шинжлэх ухааны сайдыг огцруулах асуудлаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч болон Ерөнхий сайд нарт албан шаардлага хүргүүлэхээр тогтсон байна. •Эцэг эхийн зөвлөлийг ТББ хэлбэрээр зохион байгуулж, сургууль, сурагчдынхаа эрх ашгийг хамгаалах боломж бүрдэнэ гэж үзэж, улмаар ТББ тамга тэмдгээ авч, данс нээснийхээ дараа эцэг эхчүүдийг сайн дурын үндсэн дээр сургууль болон сурагч багш нараа хамгаалах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэхэд хандив өргөхийг уриалах нь зүйтэй гэж үзсэн аж. Ямартай ч олны анхаарлын төвд ороод байсан Монгол Оросын хамтарсан гуравдугаар сургуулийн захирал Ж.Соронзон ажлаа өгч, орлогч захирлаар өөрийгөө томилж, эцэг эхчүүд нь сургууль, сурагчдын эрх ашгийг хамгаалахаар нэгдэж, тууштай тэмцэхээр болжээ.
Баянзүрх дүүргийн нэгдүгээр хороонд байрлах “Да хүрээ” худалдааны төвд тээврийн хэрэгсэл худалдан борлуулдаг ченж Мах Болдоо хочтой Б нь Япон улсаас ашиглах боломжгүй болсон цагаан өнгийн TOYOTA CROWN маркийн автомашиныг Монгол Улсын хилээр задаргааны сэлбэг нэрээр гаалийн бүрдүүлэлт хийн оруулж, Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулдаг Вьетнам авто засварын газарт засуулах явцдаа TZ 30WHYRTFDLLLL арлын дугаарыг өөрчилж, 0002 УАА улсын дугаар тээврийн хэрэгслийг Б нь өөрийн нэр дээр авч улмаар худалдааны сайтад худалдах зар байршуулан иргэн Г-т 2022 оны нэгдүгээр сарын 10-ны өдөр 35 сая төгрөгөөр зарж, залилан мэхэлж их хэмжээний хохирол учруулсан хэрэг гарчээ. Иймд иргэд та бүхний автомашин худалдаж авахдаа, сайтар шалган худалдан авч байхыг сэрэмжлүүлж байна.
Үндэсний статистикийн хорооноос мэдээлснээр, хэрэглээний бараа, үйлчилгээний үнэ 2022 оны наймдугаар сард улсын хэмжээнд өмнөх оны мөн үеэс 14.4 хувь, өмнөх оны эцсээс 9.7 хувиар өсч, өмнөх сараас 0.9 хувиар буурсан байна. Хэрэглээний бараа, үйлчилгээний үнэ энэ оны наймдугаар сард өмнөх оны мөн үеэс 14.4 хувиар өсөхөд хүнсний бараа, ундаа, усны бүлгийн үнэ дүнгээрээ 18.7 хувь, мах, махан бүтээгдэхүүн 2.4 хувь, согтууруулах бус ундааны дэд бүлгийн үнэ 27 хувь, согтууруулах ундаа, тамхины бүлгийн үнэ дүнгээрээ 6.8 хувьтай байгаа нь нөлөөлжээ. Мөн хувцас, бөс бараа, гутлын бүлгийн үнэ дүнгээрээ 17.1 хувь, орон сууц, ус, цахилгаан, хийн болон бусад түлшний бүлгийн үнэ дүнгээрээ 13.2 хувь, эм тариа, эмнэлгийн үйлчилгээний бүлгийн үнэ дүнгээрээ 20.5 хувь, тээврийн бүлгийн үнэ дүнгээрээ 10.4 хувиар тус тус өссөн нь голлон нөлөөлсөн байна.
Иргэн Ч.Мөнхбаярын өмгөөлөгч Г.Баасан зургаа дахь хэвлэлийн хурлаа хийлээ. Тэрбээр "Давж заалдах шатны шүүгчид Ч.Мөнхбаярын хэргийг шийдэхээс татгалзаж байна. Яагаад нэг прокурорын татгалзлыг яагаад хүлээж авахгүй удаашруулаад байгаа юм бэ. Үүний цаана юу оршиж нуугдаж байна. Сэтгүүлч Ч.Мөнхбаяр хоригдоод долоон сар гаруй хугацаа өнгөрлөө. Гадаадын тагнуулаас их хэмжээний мөнгө авсан гэж ор үндэслэлгүй гүтгэсэн. Гэмт хэргийг бүрэн шалгаж тогтоогоогүй. Тодруулаагүй олон зүйл бий. Мөрдөн шалгах ажиллагааг дутуу хийсэн. Тавдугаар сард давж заалдах шатны шүүх хурал болсон. Шүүх хурлын магадлалдаа маш ноцтой зүйл хийсэн. Тэд энэ хэргийг шийдвэрлэх боломжтой гэж үзсэн. Энэ нь давж заалдах шатны шүүхээс анхан шатны шүүх рүү шилжүүлж Мөнхбаярыг хилсээр шийтгэ гэсэн. Нотлох баримт эргэлзээтэй байхад гэм буруутай гэдэг үндэслэлээр шийтгэж 10 жил өгсөн. Тэгээд давж заалдах шатны шүүхэд хэрэг ирсэн. Тиймээс шүүгчээс татгалзсан. Хүн гүтгэж, өөрөө гэмт хэргээ хамтарч хийдэг прокурортой шүүхэд орохгүй гээд татгалзсан юм. Гэтэл Давж заалдах шатны шүүхээс бидний татгалзлыг хүлээж аваагүй" гэлээ.
Болд нь гэртээ байхдаа “Таван Толгой, Цагаан хад Ганц-мод хоорондох нүүрсний тээврийн жолооч нар”, “Санхүү өгнө, авна”, “Санхүү авна”, “…Зарын Нэгдсэн Групп” зэрэг нэртэй фейсбүүк группүүд дээр өөрийн хэрэглэдэг цахим хаягаас Болор, Гэрэл нарын гэрэл зургийг “Хөх өгзөг сайтай 2 охин санхүү авна, урьдчилгаа авахгүй, шууд залга” гэсэн тайлбартай тэдгээрийн утасны дугаарын хамт байршуулсан мэдээлэл тараажээ.Эрүүгийн хуульд “Худал мэдээлэл тараах” гэмт хэрэг гэж хүний нэр төр, алдар хүнд, хуулийн этгээдийн ажил хэргийн нэр хүндэд халдсан илт худал мэдээллийг олон нийтэд тараасан үйлдлийг ойлгохоор хуульчилсан. Болд нь эхнэр Болортой гэр бүлийн таарамжгүй харилцаатай байх үедээ фейсбүүк орчинд Болор, түүний найз Гэрэл нарын гэрэл зургийг дээрх тайлбар, мэдээллийн хамт байршуулсан үйлдлийг шүүх хүний нэр төр, алдар хүндэд халдсан илт худал мэдээллийг олон нийтэд тараасан гэмт хэрэгт тооцож шийдвэрлэсэн.Монгол Улсын Үндсэн хуулийн арван зургаадугаар зүйлийн 13 дахь хэсэгт “… хэний ч нэр төрийг гутаан доромжилж болохгүй…” гэж хуульчилсан ба Болд нь хүний нэр төр, алдар хүндэд халдсан илт худал мэдээлэл (Илт худал мэдээлэл гэж огт үндэслэлгүй, худал хуурмаг мэдээ, баримт сэлтийг ойлгоно. Илт худал мэдээллийг нэг буюу түүнээс олон хүнд түгээсэн буюу мэдээллийг цахим орчинд тараасан)-ийг олон нийтэд тараасан гэж үздэг.Энэ гэмт хэрэг нь хөнгөн гэмт хэргийн ангилалд хамаарах бөгөөд гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд торгох, нийтэд тустай ажил хийлгэх, зорчих эрхийг хязгаарлах ялын аль нэгийг оногдуулахаар заасан. Болд гэм буруугаа ойлгож ухамсарласан, анх удаа гэмт хэрэг үйлдэж ял шийтгүүлж байгаа, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг зэргийг харгалзан 1200 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний 1,200,000 (нэг сая хоёр зуун мянган) төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэж, 04 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлж барагдуулахыг үүрэг болгосон. Санамж: Энэ хураангуй нь шүүхийн бүрэн гүйцэд шийдвэр биш бөгөөд түүнийг орлохгүй, зөвхөн олон нийтэд ойлгомжтой байдлаар мэдээлэл хүргэх зорилготой болохыг тэмдэглэв. Хураангуй бэлтгэсэн: Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Л.Баатар
“Монгол орноо хогноос салгая аян Богдхан ууланд үргэлжилж, ойн гүнээс 16.5 тонн хог цэвэрлэжээ. Байгаль орчин аялал жуулчлалын сайдын албан даалгаврын хүрээнд Богдхан уулын хамгаалалтын захиргаа санаачлан хүн амын хөдөлгөөн төвлөрөл ихтэй амууд болох Зайсан, Жаргалант, Төрхурах, Манзушир, Түргэний амуудын ойн гүний аяллын зам дагуух хогийг цэвэрлэх ажлыг зохион байгууллаа. Цэвэрлэгээнд Хан-Уул дүүргээс гурав, Баянзүрх дүүргээс нэг, Хамгаалалтын захиргаанаас таван техник хэрэгсэл дайчлан ажиллав. Түүнчлэн Богдхан ууланд газар ашиглагч 48 аж ахуйн нэгж, 320 гаруй хүн хүчийг хамруулан ойн гүнээс нийтдээ 16.5 тонн хог цэвэрлэв. Тусгай хамгаалалттай газарт газар ашиглагч иргэн, аж ахуй нэгжүүдэд мэдэгдэл хүргүүлэн орчны хогийг цэвэрлүүлэх ажлыг эхлүүлсэн байна.
Монгол-Оросын хамтарсан гуравдугаар сургуулийн захирал Ж.Соронзон өнөөдөр 14:00 цагт албан ёсоор ажлаа хүлээлгэн өгч, тамга тэмдгээ Б.Болорт шилжүүлжээ. Б.Болор ажил хүлээлцсэн тухай актаа БШУЯ-нд дөнгөж сая хүргүүлсэн бөгөөд МОХС-ийн захирлын ажлаа ийнхүү албан ёсоор хэрэгжүүлж эхэлсэн байна. БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан өнгөрсөн даваа гарагт мэдээлэл хүүх үеэрээ, МОХС-тай холбоотой асуудлаар Монгол Улсын Засгийн Газар шийдвэрээ гаргасан. Ямар ч эргэлт буцалтгүй. Ж. Соронзон Монгол улсын хууль тогтоомжийг биелүүлэх үүрэгтэй. Тус сургууль бол 100 хувь Монгол улсын өмчлөлд байгаа. Орос улсаас нэг ч төгрөг гаргадаггүй" хэмээн мэдэгдээд байсан юм.
ИНЕГ-ын харьяа Сэргээн засах амралтын газар Богдхан уулын Жаргалантын аманд үйл ажиллагаа явуулдаг. Тус амралтын газрын захирлаар ажиллаж байсан Ж.Амарсүрэн эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулан ашигласан хэрэгт холбогдсон юм. Түүнийг эрх мэдлээ урвуулж, тус газраас зарласан тендерүүдэд хамаарал бүхий хүмүүсээ шалгаруулсан хэрэгт буруутгаж байгаа. АТГ-ынхны шалгалтаар нэг бус удаа буюу 2016 оны арваннэгдүгээр сараас 2020 оны аравдугаар сарыг дуусталх хугацаанд ИНЕГ-ын харьяа Сэргээн засах амралтын газрын хэрэгцээнд мах, махан бүтээгдэхүүн худалдан авах гэрээ 10 удаа хийж, 53 тонн мах, махан бүтээгдэхүүн авсан нь тогтоогджээ. Үүний улмаас төрийн өмчит үйлдвэрийн газарт 369.4 сая гаруй төгрөгийн хохирол учирсан гэж санхүүгийн шинжээчид дүгнэсэн байна. Тиймээс Эрүүгийн хуулийн 22.1-2 дахь хэсэгт заасан “Нийтийн албан тушаалтан албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж их хэмжээний хохирол учруулсан” гэх үндэслэлээр НПГ-аас яллах дүгнэлт үйлдэж, Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд дахиад шилжүүлээд байна. Уг нь тус шүүх Ж.Амарсүрэнгийн гэм буруутай, эсэхийг өнгөрсөн нэгдүгээр сард хэлэлцээд зарим зүйлийг мөрдөн байцаалтаар нэмж тодруулах шаардлагатай хэмээн дүгнэж, НПГ-ын хяналтад буцаасан юм. Хяналтын прокурорууд нь анхан шатны шүүхийн шүүгчийн захирамжийг эсэргүүцэж нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд хандсан ч нэмэлт ажиллагаа хийлгэх нь үндэстэй гэж шийдвэрлэсэн аж. Тиймээс хэргийг АТГ-ын Мөрдөн шалгах хэлтэст буцаан шүүгчийн захирамжид дурдсан нэмэлт мөрдөн байцаалтаар тодруулах зүйлсийг нь шалгаад дахин яллах дүгнэлт үйлдэж Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд хүргүүлээд байна. Сэргээн засах амралтын газрын захирал гэдэг нь нийтийн албан тушаал агаад Ж.Амарсүрэн Авлигын эсрэг, Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, Төрийн албаны, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль, Төрийн захиргааны, үйлчилгээний албан хаагчийн ёс зүйн дүрэм зэргийг зөрчсөн гэж хууль сахиулагчид үзэж буй аж.
Улаанбаатар-Хөшигийн хөндийн Нисэх онгоцны буудал чиглэлийн 32,2 км авто замын 24 км-ээс 24.5 км-ийн хоорондох авто замын зорчих хэсгийн хоёр эгнээг 2022 оны есдүгээр сарын 17-ноос аравдугаар сарын 06-ны өдөр хүртэлх хугацаанд түр хааж засварлахаар болжээ. Тиймээс жолооч та бүхэн бидний ажлыг хүндэтгэн, замын хөдөлгөөн зохион байгуулалтын схемийн дагуу хөдөлгөөний аюулгүй байдлаа ханган хурдаа тохируулж зорчихыг хүсье гэж Зам тээвэр хөгжлийн төвөөс анхаарууллаа.
