Монголын ард түмний буянаар олон жил гадаадын компаниас цалин авч, асрамжинд байгаа мэт жаргаж яваа эрхэм ерөнхийлөгч асан Н.Баганбандид ичих нүүр байхгүй бололтой !

09 / 08 0 сэтгэгдэл 879 үзсэнe

МАН Засгийн эрх барих бүрийд "Оюутолгой" ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл/ТУЗ/-ийн гишүүнээр томилогдож ирсэн хүн бол Ерөнхийлөгч асан Н.Багабанди. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ "Оюутолгой"-н ТУЗ-ийн гурван гишүүний нэгийг нь чөлөөлнө гэдгээ мэдэгдэхдээ нэр заагаагүй ч үг нь Н.Багабандид хаяглагдсан гэдэг. Гэвч одоог хэр нь чөлөөлөх ажил албажаагүй байгааг хэрхэн ойлгох вэ? Н.Баганбандийн хувьд 2009-2012 он хүртэл, 2016 оноос өнөөг хүртэл "Оюутолгой" ХХК-ийн ТУЗ-ийн гишүүнээр ажиллаж байгаа юм. Энэ хугацаанд уг төсөлтэй холбоотой маргаан олон гарч, сайжруулах шаардлага тавигдаж ирсэн ч ачааг нь зөвхөн Засгийн газар үүрч ирсэн. Харин Монголыг төлөөлсөн ТУЗ-ийн гишүүдийн хувьд энэ асуудлууд дээр олон нийтэд хандан тайлбар хийсэн ч удаагүй, мөн Засгийн газарт зөвлөгөө зөвлөмж өгч ирсэн нь ч тодорхойгүй явж ирсэн байдаг. Монголын ард түмний буянаар олон жил гадаадын компаниас цалин авч, асрамжинд байгаа мэт жаргаж яваа эрхэм ерөнхийлөгч асан Н.Баганбандид ичих нүүр байхгүй бололтой

“Сод монгол”-ын Ц.Анандбазараас “Жуковын талбай”-г аваръя!

09 / 08 0 сэтгэгдэл 955 үзсэнe

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаанаас гарсан шийдвэрт УИХ-ын гишүүн Ц.Анандбазарын эзэмшил “Жуковын талбай”-н газрыг чөлөөлөх үүргийг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хотын дарга Д.Сумъяабазарт үүрэг болгосон байдаг. Гэтэл өнөөдрийг болтол гаргасан шийдвэр, үүрэг чиглэл нь ажил хэрэг болохгүй байгаа учир тухайн орчмын иргэд тэмцсээр байна. Тухайн талбайг нийтийн өмч болгох шийдвэр гараад хэдэн сарын нүүр үзэж байгаач томоохон техникүүд өдөр шөнөгүй ажилласаар байна. Ерөнхий сайд нь ч тэр, хотын дарга нь ч тэр, дүүргээс сонгогдсон УИХ-ын гишүүд, дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгчид нь ч тэр одоог хүртэл тухайн асуудлыг хөндөж ярихгүй байгаад иргэд бухимдаж байна. Баянзүрх дүүргийн 4 хорооны иргэдийн эсэргүүцлийг юман чинээ боддоггүй Ц.Анандбазар гэх хулгайчтай нэгийгээ үзнэ дээ. гэх иргэд чадах чинээгээрээ техникүүдыхэн урдуур орж тэмцэж байгаач одоо болтол ямар нэгэн байгууллага албан тушаалтнууд тухайн газар хамраач цухуйлгасангүй.

МҮИС ГЭХ НЭРИЙГ САЛБАРЫН САЙД НЬ ОЛГОЖ БАЙЖЭЭ

09 / 03 0 сэтгэгдэл 1 056 үзсэнe

Өнгөрсөн наймдугаар сарын 26-ны өдөр БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан Монголын Үндэсний их сургууль /МҮИС/-ийн талаар мэдээлэл өгсөн. Тэрээр “Энэ бол луйвар. Тиймээс бид Монголын үндэсний их сургууль гэдэг нэрийг буцааж авна" гэж байсан. Харин өчигдөр Монголын Үндэсний Их сургуулиас хариу мэдэгдэл хийж, БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан Монголын үндэсний Их сургуулийн талаар илт худал үндэслэлгүй ямар нэгэн судалгаагүй мэдээлэл тараасан гэж үзэж МҮИС-ын зүгээс БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгаланг нэр төр, алдар хүнд ажил хэргийн нэр хүндээ хамгаалуулах зорилгоор Сүхбаатар дүүргийн Иргэний шүүхэд хандаж буйгаа мэдэгдэж байна гэж мэдэгдсэн. Харин Л.Энх-Амгалан сайд "Надаас хулгай хийсэн хүнээс би уучлал гуйхгүй. Би мөн шүүхэд хандана" гэсэн юм. Тэгвэл энэхүү асуудалд анх Монголын Үндэсний гэх нэршлийг хэн олгож байсан бэ гэх асуудал үүсэж байгаа юм. Анх энэхүү нэршлийг УИХ-ын гишүүн, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд асан Ё.Отгонбаяр 2012 онд сайдын тушаал гарган тус сургуульд мөн оны наймдугаар сарын 01-нээс эхлэн их сургуулийн ангилалд хамруулахаар шийдвэрлэж байжээ.

“УРАГШЛАХ” ХХК –ИЙН БАРЬСАН УРАГШГҮЙ БАРИЛГЫН ӨРТӨГ 2.3 ТЭРБУМ ТӨГРӨГ !

09 / 03 0 сэтгэгдэл 447 үзсэнe

Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын 17-р сургуулийн хичээлийн II байрны хана, тааз нурж, шал нь цөмөрч аюултай нөхцөл байдал үүсээд байгаа. Тус хичээлийн байранд 17-р сургуулийн бага ангийн сурагчид хичээллэхээс гадна 22-р цэцэрлэгтэй холбогдсон өргөтгөлд нь хоёр бүлэг хичээллэдэг. Уг барилгыг 2015 онд “Урагшлах” ХХК орон нутгийн 2.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар барьж эхэлсэн бөгөөд 2016 оны 12 дугаар сард хүлээлгэн өгсөн. Хичээлийн байрыг 2017 оны нэгдүгээр сард Улсын онцгой комисс хүлээн авч ашиглалтанд оруулжээ. Өнөөдрийн байдлаар дээрх үүссэн нөхцөл байдалтай холбоотойгоор тухайн сургууль танхимаар хичээллэх ямар ч боломжгүй болсон бөгөөд бага ангийн 500 гаруй сурагч цахимаар хичээллэж байна. Сургуулийн захиргаа “Танхимын хичээл хэзээ эхлэх нь тодорхойгүй” гэж мэдэгджээ. Орхон аймгийн хотын захирагчийн алба, Мэргэжлийн хяналтын газар зэрэг бусад холбогдох байгууллагууд барилгын нуралтын шалтгааныг тогтоохоор ажиллаж байна.

“ЭРЭЛ” Б.ЭРДЭНЭБАТЫН ХҮҮГ ЦАГДААГИЙНХАН ЭРЖ СУРЖ БАЙНА

09 / 03 0 сэтгэгдэл 1 302 үзсэнe

УИХ-ын гишүүн асан “Эрэл”-ээр овоглосон Б.Эрдэнэбат гэх эрхэм Жаргалан, Тэмүүжин, Тэмүүлэн гэх гурван хүүтэй. Түүний том хүү Э.Жаргалан нь Америкт мэргэжил эзэмшсэн бөгөөд ирмэгцээ аавынхаа ажилд гар бие оролцох болсон. Монголын толгой баячуудын нэг болох Б.Эрдэнэбат эрхэм ч хамгийн том хүүгээ мэргэжил боловсролтой болоод эх орондоо ирэхэд томоохон бэлэг барьж “Хөтөлийн шохой”-ны үйлвэрээ түүнд даатгасан. Харин сайн эцгийн буянд “Сагаж” өссөн хүү нь аавынхаа итгэлийг алдаж, хааяа нэг хатуу юм хүртэхээрээ хүнээ байдаг гэмтэй. Тэрээр одоогоос 8 жилийн өмнө авто осол гаргаж, цагдаагийн байгууллагад шалгагдаж байсан. Харин Хан-Уул дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр түүнийг цагдаагийн байгууллага эрэн сурвалжилж эхэлжээ. Уг нь мань эр ажлаа хийдгээрээ хийгээд, ам бүлээ нэмээд хуучин дүүрэг хороондоо амьдарч байгаа гэнэ лээ. Гэтэл монголын цагдаа хүнийг олохгүй жил болж байна гэхээр хэрэг удаашруулах санаатай үйлдэл байж болзошгүй гэх хардлагыг олон нийтэд төрүүлж байна.

ЧИНГИС ХААН БАНКНЫ ХУВЬЦАА ЭЗЭМШИГЧИД 93.6 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙГ ЗЭЭЛ НЭРЭЭР ГАРГАЖ ХУВЬДАА ЗАВШЖЭЭ

09 / 02 0 сэтгэгдэл 1 589 үзсэнe

“Чингис хаан” банкийг 2000-гаад оны эхэнд ОХУ-ын иргэн С.Громов гэгч байгуулсан бол түүнээс банкны хувьцааг “Нью стандарт финанс” ХХК-ийнхан худалдан авсан байдаг. Харин тус компанийн 46 хувийг “Могул ибиз” ХХК-ийн эзэн Д.Батаа, 31 хувийг “Нүүдэлчин” группийн Ш.Бүтэд, 23 хувийг “Степ гоулд” компанийн хувьцааны тодорхой хэсгийг авсан иргэн Ц.Баярсайхан нар эзэмшдэг. Хууль сахиулах байгууллагынхан тус банкны эрх бүхий албан тушаалтнуудад холбогдуулан хэрэг нээн шалгаж байгаа. Учир нь “Чингис хаан банк” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигчид, эрх бүхий албан тушаалтнууд хувьдаа болон хамаарал бүхий этгээдэд давуу байдал бий болгож, Монголбанкнаас баталсан зээл олгох дүрэм, журмыг зөрчиж их хэмжээний санхүүжилтийг өөрсдийн компаниудад өгсөн. Уг зээлээ буцаан төлөөгүйн улмаас хохирол учирсан гэх үндэслэлээр мөрдөн шалгаж эхэлжээ. Тус банкны хувьцаа эзэмшигч Л.Батаа, Ш.Бүтэд, Ц.Баярсайхан нар өөрсдийн болон хамаарал бүхий 60 гаруй иргэн, аж ахуйн нэгжид 93.6 тэрбум төгрөгийг зээл нэрээр өгч, хувьдаа ашигласныг Монголбанкнаас томилсон хянагч шалгаж тогтоожээ.Түүгээр зогсохгүй дээрх зээлийн 82 тэрбум нь барьцаа хөрөнгөгүй, барьцаалсан хөрөнгө нь шаардлага хангахгүй байжээ. Өөрөөр хэлбэл, 55.5 тэрбум шахам төгрөгийн зээл барьцаа хөрөнгөгүй байгаа бол барьцаа хөрөнгийн шаардлага хангахгүй нь 26.6 тэрбумаар үнэлэгджээ. Тухайлбал, Д.Батаагийн хамаарал бүхий “Стандарт групп”, “Могулибиз” ХХК нь “Хан хиллс” гэх орон сууцын хотхон барьж иргэдэд борлуулсан бөгөөд зарагдаагүй үлдсэн орон сууц, оффисын барилга зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийг банкны активд бүртгүүлэх, өндөр үнийн дүнтэй зээлийн баталгаанд оруулж харилцагч нарын хадгаламжийг эрсдэлд оруулсан байж болзошгүйг хянан шалгагч тогтоожээ. Харин хувьцаа эзэмшигч Ш.Бүтэдийн тухайд төрсөн дүү, Барилга, хот байгуулалтын дэд сайд асан Ш.Лхамсүрэн болон Ш.Жаргал, Ш.Батнасан нартай нийлж хамаарал бүхий “Нүүдэлчин групп” ХХК, бусад аж ахуйн нэгжийн нэрээр 37.9 тэрбумыг барьцаагүй авч, буцааж төлөөгүй гэж Монголбанкны шинжээч дүгнэжээ. Харин гурав дахь хувьцаа эзэмшигч Ц.Баярсайхан нь нөхөр Б.Батхүүгийн хамтаар эзэмшдэг “Инфохаб”, “Голден нагетс” ХХК зэрэг аж ахуйн нэгжийнхээ нэрээр 35.6 тэрбум гаруй төгрөг барьцаагүйгээр авч өөрсдийнхөө бизнесийн үйл ажиллагаанд зарцуулсныг хянан шалгагч тогтоожээ. ТУЗ-ийнхний авсан зээлүүд нь чанаргүй активд тооцогдож, эргэн төлөгдөх, эсэх нь эргэлзээтэй болсноор банкны төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварт сөргөөр нөлөөлж төр болон хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгж, байгууллага, сангуудад хохирол учрахад хүрээд байна. Дашрамд мэдээлэхэд : Татан буулгаж ч болзошгүй байдалд хүрсэн Хөгжлийн банкнаас “Чингис хаан”-д мөнгө хадгалуулсан, ТОСК, “Эрдэнэс Тавантолгой”, “Монголын цахилгаан холбоо” ХК, “Тавантолгой төмөр зам” зэрэг төрийн өмчит аж ахуйн нэгжийн олон тэрбум төгрөг дансанд нь орсон байдаг. Тодруулбал, “Эрдэнэс Тавантолгой”-н 49.7, Хөгжлийн банкны 26.1 тэрбум төгрөгийг гурав, 13 хувийн хүүтэй байршуулсан. “Чингис хаан” банканд Засгийн газар, төсвийн байгууллагууд, төрийн өмчит компаниуд, сангууд, бусад байгууллагын гээд нийт 243.8 тэрбум төгрөг байх ёстой гэсэн урьдчилсан тооцоо бий. Нөхцөл байдал иймдээ хүрчихээд байхад Монголбанк өдий болтол яагаад “Чингис хаан” банкны үйл ажиллагааг хэвийн явуулаад байна вэ ? Уг нь Банкны тухай хуулийн 68.1-т “Монголбанк нь дараах үндэслэлээр банкийг албадан татан буулгах шийдвэр гаргаж, банкны эрх хүлээн авагч томилно”, 68.1.1-т “Энэ хуульд заасан албадлагын арга хэмжээний хүрээнд банк байгуулах тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан”, 68.1.2-т “Банканд энэ хуульд заасан бүтцийн өөрчлөлтийн арга хэмжээ хэрэгжүүлэх боломжгүй тухай Монголбанкны шийдвэр гарсан” гэж дүгнэсэнд үндэслээд “Эрх хүлээн авах”, татан буулгах ёстой гэж Төвбанкны шалгалтын ажлын хэсгийнхэн үзэж. Гэвч Монголбанкнаас арилжааны “Чингис хаан” банкийг хуульд заасны дагуу татан буулгах шийдвэр гаргаагүй юм. Цаашид хэдий болтол “Чингис хаан” банк үйл ажиллагаа явуулсан нэртэй, шүүх хэчнээн нэхэмжлэгчийн гомдолд хэрэг нээх вэ

АЖЛАА ТАРААД АМРАЛТАНД АРХИДАН СОГТУУРЧ НЭГНИЙГЭЭ ГЭМТЭЭСЭН АЛБА ХААГЧИД “БҮСГҮЙЧҮҮД” ...

09 / 02 0 сэтгэгдэл 597 үзсэнe

Налайх дүүргийн нэгдүгээр хороонд байрлах “Найман шарга” цэргийн амралтад амарч байсан Цэргийн дуу бүжгийн эрдмийн чуулгын эмэгтэйчүүд зодолдож, нэгийгээ гэмтээжээ. Тодруулбал, наймдугаар сарын 27-нд буюу өнгөрсөн баасан гарагт тус чуулгын зургаан ажилтан “Найман шарга” цэргийн амралтын газарт амрахаар очсон байна. Ингэхдээ өмнөх өдөр нь “Таван хүн очно” гэж захиалга өгсөн ч амрахаар очихдоо хоёр машинтай 10 орчим хүн очжээ.Тэд ажил тараад очиж архидан согтуурч, шөнө дундад нэгнийгээ зодож, гэмтээжээ. Тодруулбал, Батлан хамгаалах яамны харьяа Цэргийн дуу бүжгийн эрдмийн чуулгын алба хаагч, ахлагч 25 настай эмэгтэй У нь 40 настай ахлагч Б гэгчтэй маргалдаж, гэмтжээ. Гэмтэл авсан алба хаагч Б-г хэрэг гарсан шөнө хувийн унаагаар Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвд хүргэжээ. Хохирогч гэмтлийн зэргээ тогтоолгож, эмчилгээ хийлгэсэн. Харин хэргийн талаарх дуудлага цагдаагийн байгууллагад тухайн өдөр бүртгэгдээгүй. Өөрөөр хэлбэл, хэрэгт холбогдогчид болон амралтын газрын ажилтнууд хэргийг хав дарсан байж болзошгүй.Хэрэгт холбогдсон алба хаагч хоёр эмэгтэй хоёулаа наймдугаар сарын 28-нд Налайх дүүргийн Цагдаагийн хэлтэст өргөдөл гаргажээ. Засгийн газар долоо хоногийн өмнө хуралдаж, улсын хэмжээнд тогтоосон Гамшгаас хамгаалах өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэргийн “Улбар шар” түвшинд шилжсэн хугацааг он дуустал сунгасан. Өндөржүүлсэн бэлэн байдлын хугацаанд гэр бүлээс бусад аялал зугаалгыг хориглосон байдаг. Мөн гэр бүлээрээ аялж, зугаалахдаа гэр бүлийн гишүүн таваас дээшгүй байна гэж заасан. Гэтэл Зэвсэгт хүчний 310 дугаар ангийн харьяа “Найман шарга” амралтын газар хууль бусаар амрагчид авсан нь энэ мэт гэмт хэрэг гарах шалтгаан нөхцөлд дэмжлэг үзүүлжээ.

ГУРАВДАХЬ ТУНГАА ХИЙЛГЭСЭН ЗОРИЛТОТ БҮЛЭГИЙН АЛБА ХААГЧДЫН ДИЙЛЭНХ НЬ ДЕЛТА ВИРУСЫН ХАЛДВАР АВЧЭЭ

08 / 27 0 сэтгэгдэл 718 үзсэнe

Эрүүл мэндийн сайдын 2021 оны наймдугаар сарын 12-ны А/517 тушаалын дагуу зорилтот бүлэг буюу эрүүл мэндийн байгууллагын ажилчид, цагдаа, онцгой байдал, мэргэжлийн хяналтын ажилтан, албан хаагчдыг нэмэлт тунгаар буюу гурав дахь тунгаар сайн дурын үндсэн дээр Астразенека вакцин хийх тушаал гаргасан юм. Энэ хүрээнд 8-р сарын 18-ны өдрөөс эхлэн алба хаагчдад АстраЗенека вакцины хийж эхэлсэн.АстраЗенека вакцины хоёр тундаа бүрэн хамрагдсан эрүүл мэнд, онцгой, цагдаа, мэргэжлийн хяналтын байгууллагын 41 мянган ажилтан, албан хаагчийг нэмэлт тунд хамруулж байгаа юм. Гэвч нэмэлт тунгаа хийлгэсэн төрийн албан хаагчид делта вирусын халдвар авч эхэлсэн талаар эх сурвалж мэдээллээ. Тодруулбал : СХД-ын цагдаагийн 3-р хэлтсийн алба хаагчид Астразенека вакцины гурав дахь тунг хийлгэсэн эхний хоёр өдрөө өндөр халуурч улмаар гуравдахь өдрөөс нь халдвар илэрч эхэлсэн байна. СХД-ын цагдаагийн III хэлтсийн хэв журмын тасгийн цөөнгүй албан хаагч дельта вирусаар халдварласан тул тухайн албан хаагчдын ажлыг хэв журмыг хамгаалах газрынхан орлон гүйцэтгэж байгаа юм байна. Дельта вирусын халдвар авсан албан хаагчид дийлэнх нь 3 дугаар тундаа хамрагдсан гэх мэдээлэл байна. Уг мэдээллийг Эрүүл мэндийн яам болон бусад холбогдох яам Тамгын газрын газрынхан олон нийтээс нууцалж байгаа сурагтай. Өөрөөр хэлбэл, Төрийн албан хаагчид ажилгүй болохгүйн тулд энэ талаар олон нийтэд мэдээлж чадахгүй байгаа аж.

Б.Мэргэн: С.Зоригийн хэргийг улс төрчид 22 дахь жилдээ худалдаж, нэгнээ шантаажилсаар байна

08 / 27 13 сэтгэгдэл 3 550 үзсэнe

Өмгөөлөгч Б.Мэргэнтэй ярилцлаа... -Сайн байна уу. Та эрүүдэн шүүсэн хэргээр шүүгдэд байгаа ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцын өмгөөлөгчөөр ажиллаж байсан. Эрүүдэн шүүсэн хэргээр шүүгдэж байгаа есөн шүүгдэгч Дээд шүүхэд хандсан гэсэн мэдээлэл байна. Ямар үндэслэлээр хандсан бэ? -Төв аймгийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс эрүүдэн шүүсэн гэх хэргийг зургаан өдөөр хэлэлцээд прокурорт буцаасан. Яагаад гэхээр шалгах ёстой зүйлүүдийг бүрэн дүүрэн шалгаагүй байна. Зарим энэ хэрэгт холбоотой байж магадгүй шалгах ёстой хүнийг шалгаагүй байна, нотлох баримтыг цуглуулахдаа хууль заасан ажилллагаа хийгээгүй байна. Зарим нотлох баримтуудыг хангалттай цуглуулаагүй байна гэх мэтчилэн олон шалтгаанаар буцаасан байгаа. Харин прокуроруудын зүгээс анхан шатны буцаасан шийдвэр үндэслэлгүй байна гэсэн учраас Төв аймгийн Эрүү, Иргэний давж заалдах шатны шүүгч хэргийг хэлэлцээд анхан шатны шүүхийн прокурорт буцаасан шийдвэр буруу байна. Хэргийн байгаа нотлох баримтуудын хүрээнд уг хэргийг эцэслэн шийдвэрлэж боломжтой байна гэж үзсэнээр “дахин шийдвэрлэ” гээд анхан шат руу буцаасан байгаа. Энэ дээр өмгөөлөгчид эсрэг байр суурьтай байгаа. Давж заалдах шатны шийдвэрийг дахин хянаж үзээч гэсэн үндэслэлээр Дээд шүүхэд хандаж гомдлоо бичсэн байгаа юм. -Та Дээд шүүх хэрхэн хүлээж авна гэсэн хүлээлттэй байна вэ? -Дээд шалтны шүүх хэрэв гомдол үндэслэлтэй байна гэж үзэх юм бол хүлээж аваад хянаад Давж заалдах шатны анхан шатруу буцаасан шийдвэр зөв буруу эсэхийг хэлэлцэнэ. Магадгүй Давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэр зөв байна гэж үзэж магадгүй. Ямар ч шийдвэр гаргаж магадгүй. Тэрийг бид нар олоо хэлэх боломжгүй. -Таны үйлчлүүлэгч Б.Хурц эрүүдэн шүүх тушаалыг өгсөн гэх ямар ч нотлох баримт байхгүй байгаа гэж байсан. Энэ үнэн үү. Үнэхээр ямар ч нотлох баримтгүй хэргийг шүүх гээд байгаа хэрэг үү? -Бид нар хуулийн хүрээнд шууд хэлэх боломжгүй байна. Энэ хэрэг өөрөө төрийн өндөр нууцлалд хамаарагдах хэрэг учраас шүү дээ. Хэргийн явц ямар байгаа анхан шатны шүүхийн шийдвэр хэрхэн гарсан гэх зэрэг мэдээлэл өгөх боломжтой. Бусад хэрэг доторх нотлох баримтын талаар мэдээлэл өгөх боломжгүй. Харин улс төрчид л яриад байна. Хэргийн доторх материалыг улс төрчид хэлээд байна. Тэгэхээр хариуцлагаа өөрсдөө хүлээх юм байгаа биз. -УЛС ТӨРЧИД ХЭРЭГТ АВАГДСАН ТӨРИЙН НУУЦ МЭДЭЛЛИЙН ЗАДРУУЛААД БАЙГАА УЧРААС ҮНДЭСНИЙ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ЗӨВЛӨЛД ХАНДСАН- -Тэгэхээр хуулийн хүрээнд баттай мэдээлэлгүй учраас хүмүүс их эргэлзээд байгаа болов уу. Сэтгүүлчид бид өөрсдөө хүртэл эргэлзэхэд хүрээд байна? -Ер нь хуулиараа өмгөөлж байгаа хүний маань эсрэг зохион байгуулалттай ч бай санаандгүй ч бай шүүхэд нөлөөлөх мэдээлэл гарсан тохиолдолд өмгөөлөгч мэдээлэл залруулах үүднээс хэлэх боломжтой хуулиараа бол. Гэхдээ энэ удаагийн хэрэг өөрөө маш нууц учраас улс төрчдийн яриад байгааг залруулж буруу зөрүүг нь ойлгуулах үүднээс мэдээлэл өгөх гэхээр өөрсдөө төрийн нууц задалсан хэрэгтэй болох гээд байгаа юм. Тэгэхэр бид нар бол задалж чадахгүй байна. Нөхцөл байдал ийм байгаа учраас Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд хандаад хүсэлт өгсөн байгаа. Бид нар юу гэж хандсан бэ гэхээр энэ асуудал өөрөө С.Зориг агсны хэрэгтэй холбоотой уялтай үүссэн хэрэг. Хэрэг нь тусдаа шүүхээр шийдэгдэж байгаа боловч уялдаатай хэрэг шүү дээ. Гэтэл С.Зориг агсны хэрэг чинь өөрөө 1998 онд үйлдэгдээд одоо хүртэл нийтдээ 21 жил шалгагдаад зөндөө процесс явагдаад олон ажлын хэсэг ажлаад татан буугдаад ингэж явсаар байгаад анх удаа гурван шатны шүүхээр шийдвэрлэгдсэн. Анх яагаад С.Зориг агсаны хэргийг нууцлаад байсан бэ гэхээр энэ хэргийг шалгаж байх явцад улс төрийн том хэрэг учраас гадны нөлөө орж магадгүй. Тийм учраас энэ хэргийг нууцлаад илрүүлэх гээд шалгасан. Тэгвэл хэрэг чинь нэгэнт илэрсэн. 21 жил нуусан хэрэг шийдэгдэж зорилгодоо хүрлээ. 21 жил иргэд ямар нэгэн тодорхой мэдээлэлгүй хоорондоо талцлаа. Сайн хүний нэрийг гурав худалдаж иддэг бол улс төрчид нийт 21 жил энэ хэргээр худалдаж идэж, гишүүн болж, нэг нэгийгээ шанталж байна. Дээгүүрээ дарамталж байна. - С.Зоригийн хэргийг ч тэр одоо энэ эрүүдэн шүүсэн гээд байгаа хэргийг ч тэр бүгдийг нь ил болгочих Одоо бол нэгэнт ил болох цаг болсон. Гэтэл нэгэнт хэрэг шийдэгдчихээд байхад дахин үргэлжлүүлээд гурван шатны шүүхээс ял авсан хүмүүсийн анхнаасаа зөв байсан ч юм шиг ийм нөхцөл байдлуудыг дахин яриад тусдаа хэрэг үүсгээд байна. Нөгөө хэргийг илрүүлсэн тусгай алба хаагчид маань өөрсдөө буруудаад, хэрэг илрүүлсэн алба хаагчид өөрсдөө шүүгдэгчид болчихсон. Харин хэрэг хийсэн гээд байгаа ялтангууд нь хохирогч болчихсон. Бараг үндэсний хэмжээний баатар болчихсон. Илрүүлсэн хүмүүсийнхээ хажууд нь хохирогч гээд суугаад байдаг. Монгол улсад байхгүй асуудал. Тагнуулын ажилтнууд чинь монгол улсад нууц тагнуулын ажил хийнэ, гадаад улсад сөрөг тагнуулын ажил хийнэ шүү дээ. Гэтэл энэ хүмүүсийгээ ил болгоод зураг хөргийг нь гаргаж ирээд тавьчихсан. Энэ хүмүүс нь цаашил ажил амьдралаа үргэлжлүүлэх ямар ч боломжгүй болгоод хаячихсан. Олоо нөгөө улс төрчид нь попроод тэрний буруу, энэний зөв гээд мэдээлэл гаргаж ирээд байгаа. Харин бид зөрүүлээд үэнэн зөв мэдээлэл өгөх гэхээр маш нууц болчихоод байдаг. Тэгэхээр С.Зоригийн хэргийг ч тэр одоо энэ эрүүдэн шүүсэн гээд байгаа хэргийг ч тэр бүгдийг нь ил болгочих гээд байгаа юм. Хэний үнэн зөв байсан болон хэний буруу байсанг нь ард иргэд бүгд хараг л дээ. -Тийм шүү. -Тэгээд үнэхээр буруутай байсныг нь этгээдүүд нь ялаа эдлэг. Улс төрийн зорилгоор улс төрчид нь давуу байдлаа ашиглаад хэрэг шийтгэх гээд мэдээлэл задруулаад байж болохгүй. Тэгээд ч энэ улс төрчид өөрсдөө ил болгох гээд зүтгээд байгаа шүү дээ. УИХ-ын түр хороо гээд байгуулсан ажлын хэсэгт багтсан УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан, Л.Болд, Ц.Нямдорж, Х.Нямбаатар нар чинв шүүх хуралд оролцмоор байна гээд л хүсэлтээ өгөөд байгаа. Энэ шүүх хурал хаалттай юм чинь тэп нар УИХ-ын гишүүн байх нь хамаагүй оролцуулах боломжгүй шүү дээ. Тэгвэл нээлттэй болгочих л доо. Тэгээд оролцог л дээ. Өчнөөн хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд бид нар оролцмоо байна гээд л хүсэлтээ өгөөд байгаа. Мөн гадаа нь олон төрийн бус байгууллагуудын төлөөлөл жагсаад л бид нар оролмоор байна нээлттэй болго гээд байгаа шүү дээ. Бүх төрлийн төлөөлөл нээлттэй болго гээд байгаа. Харин нээлттэй болгосны дараа буруу бол буруугаа хүлээг. Үүний дараа төрийн нууц задлаад байгаа хүмүүс нь хариуцлагаа хүлээ л дээ. Яагаад ингээд дураараа төрийн нууцтай танилцах эрхгүй хүмүүс нууцын мэдээлэлтэй танилцаад өөрт ашигтай мэдээлэл цацаад байгаа юм. Шүүх хуралдаанп болж байхад тэр хуралдаанд болж байгаа бүх мэдээллийг тэд бүгд мэдээд байсан шүү дээ. Яаж мэдээд байгаа юм бүү мэд. Хаалттай болж байгаа шүүхийн мэдээллийг хэвлэлийн хурал зарлаад мэдээллээд байсан. -Та бүхэн мэдээллээ задлаагүй байхад улс төрчид хэрхэн мэдсэн байж таарах уу? -Бид нар тэрийг мэдэхгүй байна. Бид нар хуульч хүмүүс хуулиа л барина. Тэр улс төрчидтэй адилхан заваараад байж болохгүй. Тэгээд хэрэв яллахгүй бол шүүх шударга бус шийдсэн гэж үзээд жагсана шүү гээд л байсан. -Улс төрчдийн яриад байгаа тэрхүү олон мэдээллийг шүүх хурал болон хэргийг нээлттэй болгохгүй бол иргэд ялгаж салгах боломжгүй гэж ойлгох уу? -Тийн. Ялгаж салгахгүй гэдэг нь иргэдийн хувьд ямар ч боломжгүй байгаа юм. Зөвхөн нэг талын мэдээлэл байгаа учраас шүү дээ. Харин хууль сахиулах байгууллагын хувьд бол шалгах бүрэн боломжтой. Дахиад магадгүй нууц хэрэг нээгээд шалгах боломжтой. Яагаад шалгахгүй байгаа юм бэ. Жишээ нь улс төрчид төрийн нууцыг задалсан л бол мэдээлэл үнэн ч бай худал ч бай хариуцлага хүлээх л ёстой. Төрийн нууцыг задалсан нь үнэн байх юм бол хариуцлага хүлээхгүй гэсэн юм байхгүй. Тэр мэдээлэл нь үнэн эсэхээс үл хамаарч төрийн нууцыг задалсан л бол энэ өөрөө гэмт хэрэг. -Та ар яагаад шалгаад өгөөч гэсэн хүсэлт өгөхгүй байгаа юм бэ? -УИХын гишүүн О.Баасанхүү хэвлэлд ярилцлага өгөх үеэрээ энэхүү мэдээлэл задруулаад байгаа улс төрчдөд хэрэг үүссэн байгаа гэсэн байсан. Тэд нарт төрийн нууц задалсан хэрэг үүсэн гэсэн. Хэрэг үүссэн асуудалд бид нар юу ярих вэ дээ. Одоо эрүүдэн шүүсэн гээд байгаа бичлэг хүртэл задалсан асуудал нь төрийн нууц. Бичлэг ил болгочихоод араас нь нөхөж ил болгосон шүү дээ. Эхлээд задалчихаад одоо хүртэл хариуцлага хүлээхгүй л байна. -Яагаад төрийн нууцын зэрэглэлтэй мэдээлэл улс төрийн шоу хийхдээ ашиглачихаад хариуцлага хүлээхгүй байна гэж та харж байна? -Мэдэхгүй. Шалгах ёстой газар нь яллагдагчаар татаад шалгаж байгаа л гэсэн. Ц.Нямдорж гишүүн өөрийгөө намайг таван хэрэгт яллагдагчаар татсан байгаа гээд чуулган дээр хэлсэн. Дараа нь Хууль зүйн яамны дэд сайд асан Энхбаяр Лууан бал нэвтрүүлэгт орох үеэрээ ямар ямар таван хэрэгт сайд асан Ц.Нямдорж татагдсан талаар хэлж байсан. Тэр дотор нь төрийн нууц задалсан хэрэг байж л байгаа. -ЭРҮҮДЭН ШҮҮСЭН ХЭРЭГТ С.ЗОРИГИЙН ХЭРГИЙН ХАВТАСТ МАТЕРИАЛААС ТАТАЖ ОРУУЛСАН- -Та ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцын эрүүдэн шүүсэн хэрэгтэй холбоотой асуудлаар С.Зоригийн хэрэгтэй материалтай өөрийн биеэр танилцсан уу? -С.Зоригийн хэрэг миний сонссоноор 104 хавтаст хэрэг байгаа гэсэн. Харин энэ эрүүдэн шүүсэн хэрэг бол 34 хавтаст хэрэг байгаа. Тэгэхээр тусдаа хэрэг учраас энэ хэрэгтэйгээ л танилцана. Гэхдээ энэ хоёр хэрэг нэгэнт хоорондоо холбоотой учраас С.Зоригийн хэргээс шаардлагатай холбогдох материалуудыг энэ хэрэг рүү татаж оруулсан. Тэр хүрээнд нь танилцсан байгаа. -Эрүүдэн шүүсэн хэргийн шүүх хуралд яагаад ялтан Ц.Амгаланбаатар гэрчээр орж байгаа юм бэ. Бичлэгт гарсанчлан эрүүдэн шүүгээд зодоод байгаа хүн нь гэрч болсон байх юм? -Тийн. Энэ хэрэгт өмгөөлөл үзүүлж байгаа бүх л өмгөөлөгч энэ тал дээр хүсэлт өгөөд л байгаа. Энэ хүн чинь яагаад хариуцлага хүлээхгүй байгаа юм бэ. Эрүүдэн шүүсэн биш юм аа гэхэд хүний эрүүл мэндэд гэмтэл учруулаад байна шүү дээ. Б.Содномдаржаа чинь “Миний хавирга хугарсан, олон гэмтэл учирсан гээд л байгаа. Гэтэл гэмтэл учруулсан хүн нь Ц.Амгаланбаатар гэдгийг бүгд л харсан. -Мөн ялтан ө.Итгэлтөгс бас зодож байгаагаар бичлэгт гардаг шүү дээ? -Тийн. Бид энэ хүмүүст яагаад хариуцлага хүлээхгүй байга юм бэ л гэдэг асуудал тавиад байгаа. Анхан шатны шүүхээс буцааж шийдвэрлэсэн юм чинь шийдэхдээ энэ асуудлаа шалгаж болно шүү дээ. Дор хаяж энэ үндэслэлээр энэ хүмүүсээ шалгаа гээд буцааж байхад буцаасан нь буруу гэж байгаа нь их ойлгомжгүй байгаа. -Надад авагдсан мэдээллээр өмгөөлөгч тус бүр нь шүүх хурлын тов гартал өмгөөлөгч тус бүр шүүхэд хүсэлт гаргаад байгаа гэж сонслоо. Тэр нь яг ямар учиртай юм бэ? -Тэр нь тийм их арга хэрэглээд байгаа асуудал байхгүй. Угаасаа хуулиараа Давж заалдах шатны магадлалыг хүлээж авснаас хойш 30 хоногийн дотор дээд шатны шүүхэд гомдол гаргар эрхтэй. Өмгөөлөгч бүрт өөр өөр хугацаанд бичиг хүлээж авч байгаа учраас өөр өөр хугацаанд хүсэлтээ гаргаж байгаа. Манайх бол арван сарын 22-ны өдөр гардаж авсан учраас 11 сарын 22-ны өдөртөө багтаагаад л аваачиж өгсөн хэрэг. Зарим өмгөөлөгч нар бас бусад хугацаанд авсан учраас тэрний дагуу л асуудалд хандсан юм. -Бүх шүүгчдэгч нарын өмгөөлөгч нар Дээд шүүхэд хандсан юм уу? -Тэгсэн гэсэн. Бид нар бол үйлчлүүлж байгаа хүмүүсийнхээ хүсэлтийг өгсөн. -Эрүүдэн шүүсэн хэрэгт гэрчээр ганц байгаа амьд гэрч гэгддэг Б.Булган оролццож байгаа. Энэ талаар? -Б.Булганыг эрүүдэн шүүсэн гээд байгаа бичлэг ил болоогүй. Гэхдээ эрүүдэн шүүсэн байна гэж үзээд прокуророос яллах дүгнэлт үйлдээд шүүхэд хохирогчоор оруулсан байгаа. Нууц учраас хамаагүй ярих боломгүй байна. Мэдээллийг ил болгож ялгаж салгахын тулд Үндэсний аюулгүй айдлыг зөвлөлд хүсэлт гаргаад хариу хүлээ байгаа. Нууцын зэрэглэлтэй мэдээллүүдийг ярих боломжтой болохын тулд л ингээд хүсэлт гаргаад байна. -Хариу хэзээ гарах бол? -Одоо бол хариу ирээгүй байна. Иргэдээс төрийн байгууллагуудад хандаж өргөдөл гомдол гаргах хуулийн дагуу 30 хоногийн дотор хариу өгөх ёстой. Шаардлагатай бол тухайн байгууллагын дарга 30 хоног сунгах эрхтэй байдаг. Гэхдээ сунгалаа гэсэн хариу лав ирээгүй. Эхний 30 хоног нь дуусчихаад байна. Одоо хариугаа авах талаар албан бичиг явуулах гээд сууж байна.